Personen:

Mw. van Baten, internist

Hr. Dupée, patiënt

Mw. Dupée, zijn echtgenote

Mr. Losregel, letseladvocaat

Mr. Vastknijper, verzekeringsagent

Mw. Verwoord, lid van de Volksvertegenwoordiging

Scène 1

Spreekkamer van mw. Van Baten

Mw. Van Baten, hr. En mw. Dupée

Mw. Dupée En dit is dus het laatste wat u hebt kunnen doen?

Mw. van Baten Het was de laatste strohalm.

Mw. Dupée Het is mijn man slecht bekomen.

Mw. van Baten Alles moet worden geprobeerd.

Mw. Dupée Voor die laatste Chemo ging het nog wel, maar hij is nu in een wrak veranderd.

Mw. van Baten Wij zien dat wel vaker bij mensen die zeer verzwakt zijn.

Mw. Dupée Dus u wist het?

Mw. van Baten Wat ik weet is dat uw man wil genezen.

Mw. Dupée Wilde genezen, nu wil hij alleen nog maar dood.

Mw. van Baten Wat zegt uw man er zelf van?

Mw. Dupée Het spreken valt hem zwaar.

Hr. Dupée Het spreken valt mij zwaar …

Mw. van Baten Als u denkt aan de dood dan bent u op de verkeerde weg.

Hr. Dupée Omdat ik dacht aan de dood kwam ik bij u.

Mw. van Baten Het is niet nodig mij op een dergelijke, beledigende wijze toe te spreken.

Hr. Dupée Dat is inderdaad iets anders dan opereren, bestralen, vergiftigen, en dat tot twee keer toe …

Mw. van Baten U bedoelt te zeggen dat ik en niet uw ziekte de oorzaak is van uw huidige toestand.

Hr. Dupée Ik bedoel te zeggen dat u denkt de wijsheid in pacht te hebben …

Mw. van Baten Dat zult u mij nooit horen beweren!

Hr. Dupée U experimenteerde, op mij …

Mw. van Baten Ik tastte in het duister, en ik heb mijn best voor u gedaan.

Mw. Dupée Daarvoor zijn we u dankbaar.

Mw. Dupée Toch hoor ik verwijten, daar hou ik niet van.

Mw. Dupée We kregen het slechte nieuws toen hij nog helemaal fit was.

Mw. van Baten Maar hij was ernstig ziek en er moest onmiddellijk worden ingegrepen.

Mw. Dupée Het is inderhaast en ondoordacht gebeurd.

Mw. van Baten Als u wilde versterven had u niet bij mij moeten komen, want daar ben ik niet voor.

Hr. Dupée Ik ga het gevecht aan, dacht ik, ik ga de ziekte overwinnen.

Mw. van Baten Als u positief denkt hebt u al half gewonnen.

Mw. Dupée Maar hij heeft helemaal verloren.

Mw. van Baten Hij leeft nog.

Mw. Dupée Niet dankzij u.

Mw. van Baten Deze belediging is ontstellend.

Hr. Dupée Ik ga er kapot aan.

Mw. van Baten Dat zou mooi zijn.

Hr. Dupée Dat u een patiënt kapot maakt?

Mw. van Baten U bent de eerste niet.

Hr. Dupée Zegt u dat tegen al uw patiënten?

Mw. van Baten Ik speel altijd open kaart.

Hr. Dupée En als ik dat bekend maak?

Mw. van Baten Dan ontken ik.

Hr. Dupée Ik kan u hier en nu de nek omdraaien.

Mw. van Baten Wat let u?

Hr. Dupée Ik heb iets te verliezen.

Mw. van Baten En wat mag dat zijn?

Hr. Dupée Mijn zelfrespect.

Mw. van Baten Een kankerpatiënt met een kale kop die leeft van radioactief afval en opiaten heeft zelfrespect?

Hr. Dupée U hebt mij zo gemaakt.

Mw. van Baten Geen enkel zinnig mens kan dat zo zien.

Mw. Dupée U wilde een bepaald middel uitproberen en u hebt dat mijn man voorgeschreven.

Mw. van Baten Staat me niets van bij.

Mw. Dupée Ik heb een afschrift van het recept.

Mw. van Baten Wat bezielt u kopietjes te maken van mijn recepten?

Mw. Dupée Letseladvocaten zijn daar zeer in geïnteresseerd.

Mw. van Baten Is dat een complot om mij te compromitteren?

Mw. Dupée Ik hou oudergewoonte bij wat voor medicijnen er in mijn gezin worden gebruikt.

Mw. van Baten Mijn recepten vallen onder het beroepsgeheim en daarmee staat en valt een open en eerlijke behandeling van mijn patiënten.

Mw. Dupée Nou, dan zijn we het toch eens.

Mw. van Baten U dient al uw afschriften onmiddellijk aan mij te overhandigen.

Mw. Dupée Krijg ik dan een reçu?

Mw. van Baten Dit consult is ten einde.

Mw. Dupée U hebt geëxperimenteerd met een geneesmiddel op mijn man.

Mw. van Baten Dit is een ernstige beschuldiging en deze zaak is vanaf heden in handen van de verzekering.

Scène 2

Kantoor van mr. Vastknijper

Mw. Van Baten, mr. Vastknijper

Mr. Vastknijper Je hebt toch geen fouten toegegeven, wel?

Mw. van Baten Ben je bedonderd!

Mr. Vastknijper Wat is de zaak?

Mw. van Baten Ach, ik schoot een keer uit mijn slof, ik zei zoiets als ga dan dood, dat is voor iedereen beter.

Mr. Vastknijper De waarheid willen ze niet horen, ik weet er alles van.

Mw. van Baten Ze verwachten dat ze van hun kanker worden afgeholpen, dat het een heldensage is en dat het altijd goed afloopt, totdat ze voor het einde staan.

Mr. Vastknijper Je hebt hem toch wel behandeld, mag ik hopen?

Mw. van Baten Ik heb hem binnenste buiten gekeerd totdat hij niet meer voor- of achteruit kon.

Mr. Vastknijper En toen heb je geëxperimenteerd.

Mw. van Baten Ik dacht eraan, maar niet dat ik het ooit zou doen.

Mr. Vastknijper Maar je deed het toch.

Mw. van Baten Er was niets meer te verliezen.

Mr. Vastknijper En nu heeft dat slimme vrouwtje van hem een afschrift van het recept.

Mw. van Baten Als dit uitkomt dan hang ik.

Mr. Vastknijper Alsof daar iets aan verloren is.

Mw. van Baten Maar de verzekering moet betalen.

Mr. Vastknijper Daar hebben we geen fluit zin in.

Mw. van Baten Is het soms je eigen geld?

Mr. Vastknijper Als het mijn eigen geld was, stuurde ik zo’n knecht als ik ben om het vuile werk voor me te doen.

Mw. van Baten Wat is het toch enig om zo cynisch te zijn!

Mr. Vastknijper Ik wil de details van de zaak haarfijn kennen.

Mw. van Baten Het was doodgewoon medisch handelen.

Mr. Vastknijper Wat medisch handelen is bepaal ik wel.

Mw. van Baten Wat kan mij het ook schelen wat ik doe.

Mr. Vastknijper Je houdt je aan mijn richtlijnen, dan zit je goed.

Mw. van Baten Zuiver wetenschappelijk was het een experiment.

Mr. Vastknijper Wetenschap? Laat me niet lachen.

Mw. van Baten Ik dacht er niet eens aan of het wel in de haak was.

Mr. Vastknijper Daar nooit meer aan denken. Alleen maar denken aan behandelen, behandelen, behandelen.

Mw. van Baten Maar het was niet geoorloofd.

Mr. Vastknijper Het was streng verboden, maar dat doet er niet toe.

Mw. van Baten Ik dacht dat ik eraan onderdoor ging toen dat akelige mens opeens met dat recept begon te schermen.

Mr. Vastknijper Als ze alles zo goed weet, had ze de pillen niet moeten gaan halen bij de apotheek.

Mw. van Baten De apotheker die ze gewoon verstrekt ook. Mijn God, wat een wereld is dit?

Mr. Vastknijper Je bent niet verantwoordelijk voor wat je hebt gedaan, beste meid, en je weet toch ook wel dat alles wat niet mag toch wordt gedaan.

Mw. van Baten Ik dacht: ze heeft gelijk. Ze houdt van die man en hij gaat voor haar ogen te gronde.

Mr. Vastknijper Wat doet dat medicijn met hem?

Mw. van Baten In combinatie met de Chemo hebben ze een versterkende werking op de groei van allerlei celletjes, in zijn geval zijn de stembanden aangetast en binnen een week komt er helemaal geen woord meer uit.

Mr. Vastknijper Een beetje letseladvocaat ruikt dit van een kilometer afstand en maakt gehakt van ons.

Mw. van Baten En mijn bevoegdheid?

Mr. Vastknijper Dat is onze minste zorg.

Mw. van Baten Voor mij de voornaamste.

Mr. Vastknijper Jij moet niet experimenteren.

Mw. van Baten Ik ben het gewoon kwijt, dat zeg ik, het kan me niets meer schelen wat ik aanricht.

Mr. Vastknijper Maar je bevoegdheid kan je weer wel wat schelen.

Mw. van Baten Ik heb een duur huis en twee studerende kinderen.

Mr. Vastknijper Wat heerlijk! En, waar leren ze voor?

Mw. van Baten Mijn oudste is reddeloos verloren, wat denk je, Culturele antropologie!

Mr. Vastknijper Wat een ellende …

Mw. van Baten Maar mijn jongste doet gewoon medicijnen, die wordt genadeloos gedrild, en van de week kwam ze thuis, bloed aan haar kleren, handen niet gewassen na een lesje anatomie.

Mr. Vastknijper Een meid naar mijn hart!

Mw. van Baten Dus de oudste doe je een plezier om mij voor schut te laten gaan, maar denk aan mijn jongste.

Mr. Vastknijper Maak je niet dik, dit varkentje wassen we wel even.

Mw. van Baten Wat doen we?

Mr. Vastknijper We wachten op de tegenpartij.

Scène 3

Ten kantore van mr. Losregel

Mr. Losregel, hr. En mw. Dupée

Mr. Losregel Mijn vereerde leermeester zou zeggen: ‘Dat is een bruin zaakje!’

Mw. Dupée En wat bedoelde uw vereerde leermeester daarmee?

Mr. Losregel Uitgemaakte zaak!

Mw. Dupée Dus, als we dit aanhangig maken hangen ze?

Mr. Losregel Beeldend gezegd, mevrouw.

Mw. Dupée Het is niet onze bedoeling de arts in kwestie het werken onmogelijk te maken.

Mr. Losregel Het gaat niet om de arts in kwestie, het gaat om verzekeringspenningen.

Hr. Dupée Die welkom zijn, want ik heb maar weinig dienstjaren opgebouwd en ik wil mijn weduwe verzorgd achterlaten.

Mr. Losregel Dat komt dik voor elkaar.

Mw. Dupée Het gaat om de toekomst.

Mr. Losregel Ja, natuurlijk.

Mw. Dupée Dat er in de toekomst zulke dingen niet meer gebeuren.

Mr. Losregel Dat is een illusie. Het is en blijft mensenwerk.

Mw. Dupée Waaraan mensen te gronde gaan.

Mr. Losregel Anderen worden genezen en ons inzicht schrijdt voort.

Mw. Dupée De kosten lopen ook op.

Hr. Dupée Wat denkt u dat het gekost heeft om mij in deze toestand te brengen?

Mr. Losregel Kosten, kosten, kosten! Ze willen de mensen een kostenplaatje onder hun neus houden, meneer, vlak voordat ze een uurtje of 16 onder narcose gaan, dat ze maar weten wat dat allemaal kost. Dan doen ze harder hun best om beter te worden? Dan kunnen ze kiezen, en zeggen: ‘Jongens, wat een bedragen, daar kun je een school voor bouwen, laat het maar zitten?’ Dan zeggen de doktertjes: ‘Ho eens even, daar verdienen wij niks aan, jij wordt geopereerd, mannetje!’ Want er is ook iemand die dat geld opstrijkt, meneer, die een fout hypotheekje heeft, een vette BMW onder zijn potlood, wat dacht u daarvan? De aanbieder schept de vraag en verwijt de consument dat de kosten oplopen. Het is de omgekeerde wereld.

Hr. Dupée Ik bedoelde eigenlijk dat het geen resultaat heeft gehad.

Mr. Losregel Met alle respect, meneer, maar uw toestand is een resultaat.

Hr. Dupée Het ging een tijdje goed, ik functioneerde alweer een beetje …

Mr. Losregel Waarin, als ik vragen mag.

Hr. Dupée Ik ben schoolhoofd, en ik heb een klas met kinderen.

Mw. Dupée Mijn man keerde terug op zijn werk en toen was zijn kantoor al uitgeruimd.

Hr. Dupée Mijn boekerij was te gelde gemaakt.

Mr. Losregel Ze hadden u afgeschreven.

Hr. Dupée Kanker is een doodvonnis, en als je opeens in levende lijve verschijnt zegt men dat je er heel goed uitziet …

Mr. Losregel Voor een dooie! Oh, sorry.

Hr. Dupée Iedereen hoopt natuurlijk dat je beter wordt, maar je wordt al vrij gauw vergeten.

Mr. Losregel En als je terugkomt loop je in de weg.

Hr. Dupée Je komt terug als een ander mens.

Mr. Losregel Een zombie.

Hr. Dupée U zegt het.

Mr. Losregel Er wordt van u verwacht dat u alles relatief bent gaan zien, en dat de verkoop van uw boekerij er dus niet echt toe doet.

Mw. Dupée Op de doden kan worden geëxperimenteerd.

Mr. Losregel Dat is wat u mw. Van Balen verwijt. Zijn hiervoor bewijzen?

Mw. Dupée Het recept, het feit dat het geneesmiddel nog niet is vrijgegeven door de autoriteiten, de gevolgen voor mijn man.

Mr. Losregel Kanker keert wel vaker terug.

Mw. Dupée Er zijn aanwijzingen dat het geneesmiddel in combinatie met andere middelen een carcinogene werking heeft.

Mr. Losregel Hoe komt u aan een geneesmiddel op recept dat nog niet is vrijgegeven.

Mw. Dupée De apotheker werkte mee.

Mr. Losregel U was hiervan niet op de hoogte?

Mw. Dupée Het is niet besteld van een Russische site, meneer, het kwam uit de apotheek van het ziekenhuis.

Mr. Losregel Ik heb hier geen woorden voor.

Mw. Dupée Een uitgemaakte zaak?

Mr. Losregel Zo klaar als een klontje.

Hr. Dupée Het woord ontvalt mij, ik kan geen breuk meer uitleggen en ik sta te hijgen voor de klas, ik jaag mijn leerlingen de stuipen op het lijf.

Mr. Losregel Wat bezielt die Van Balen om u zo’n geneesmiddel voor te schrijven?

Hr. Dupée Een laatste strohalm, zo noemde ze het. Ik had het niet moeten innemen.

Mr. Losregel Ze had u genezen, meneer, als u haar niet zou vertrouwen, wie dan wel?

Hr. Dupée Ik voelde het.

Mr. Losregel U voelde wat?

Hr. Dupée Dat het slangeneieren waren.

Mr. Losregel Dat voelde u niet bij de andere geneesmiddelen?

Hr. Dupée Nooit, en ik heb heel wat wagenwielen van pillen weggeslikt, in alle kleuren van de regenboog, en deze waren onaanzienlijk, kleine, grijze pilletjes, die nergens naar smaakten.

Mr. Losregel Een rechtszaak kan dit niet ongedaan maken. U kunt niet verliezen, maar het geeft een hoop heisa en u zult hele verkeerde mensen tegenkomen. Denk aan uw laatste dagen.

Hr. Dupée U neemt mij voor u in, meneer, u bent de eerste menselijke figuur die ik in lange tijd heb ontmoet.

Mr. Losregel Bedankt voor het in mij gestelde vertrouwen. Ik maak er werk van. Ik zie dat mr. Vastknijper de zaak in behandeling heeft, welnu, dat is mijn bewonderde leermeester.

Scène 4

Ten kantore van mr. Vastknijper

Mr. Vastknijper, hr. en mw. Dupée

Mr. Vastknijper Deze man in absoluut onaanvaardbaar!

Mw. Dupée Meester Losregel heeft alle papieren, en bovendien is hij onafhankelijk.

Mr. Vastknijper Ik ken hem niet!

Mw. Dupée Hij heeft het vak van u geleerd.

Mr. Vastknijper Onmogelijk.

Mw. Dupée Hij heeft bij u gestudeerd.

Mr. Vastknijper Dan zou ik hem kennen.

Hr. Dupée Ik, … ik, … ik, …

Mr. Vastknijper Hoe is het met u, meneer?

Mw. Dupée Mijn man raakt de macht over het woord kwijt, zoals u hoort.

Mr. Vastknijper Ik vraag het aan hem, mevrouw.

Mw. Dupée Ik kan voor hem spreken.

Mr. Vastknijper Niet als ik hem wat vraag.

Hr. Dupée Het gaat heel erg slecht.

Mr. Vastknijper U hoort het, hij kan zijn zegje doen.

Hr. Dupée U moet deze zaak nu snel ter hand nemen.

Mr. Vastknijper Daarvoor bent u toch hier.

Mw. Dupée U zult een andere toon aanslaan.

Mr. Vastknijper Dat advocaatje heeft u opgestookt?

Mw. Dupée Hij heeft ons de zaak eerder ontraden.

Mr. Vastknijper Praatjes voor de vaak.

Mw. Dupée Wij zijn hier op uw verzoek, hebt u niets beters te vertellen?

Mr. Vastknijper Wij werken met onze eigen mensen.

Mw. Dupée Dat klinkt naar handjeklap.

Mr. Vastknijper U hoeft mij niet te beledigen.

Mw. Dupée Ik wil u dolgraag beledigen.

Mr. Vastknijper Dit gedrag en deze woorden doen uw zaak geen goed.

Mw. Dupée U bent bang dat u zult moeten betalen?

Mr. Vastknijper Het is mijn geld niet, alleen de wet en de rechter maken dit uit.

Mw. Dupée U probeert mij te intimideren.

Mr. Vastknijper U verspilt mijn tijd en u luistert niet naar goede raad.

Mw. Dupée Ik wil geen advocaat die met de tegenpartij in bed ligt.

Mr. Vastknijper En ik wens niets met deze advocaat van kwaaie zaken te maken te hebben.

Mw. Dupée U weet dat u gaat verliezen.

Mr. Vastknijper Er is geen enkel bewijs dat het gewraakte geneesmiddel in combinatie met andere deze aandoening heeft veroorzaakt.

Mw. Dupée Er is een recept uitgeschreven voor een geneesmiddel dat nog niet was gepasseerd.

Mr. Vastknijper Een onnadenkendheid. Maar de kwalijke gevolgen die aan het gebruik ervan worden toegeschreven zijn een verzinsel.

Mw. Dupée Waarom wilt u dan dat wij een andere advocaat in de arm nemen?

Mr. Vastknijper Voor uw eigen bestwil.

Mw. Dupée En de uwe.

Mr. Vastknijper Ik ben slechts vertegenwoordiger van de verzekering, mij gaat het niet aan.

Mw. Dupée U moet winnen, anders zijn uw broodheren ontevreden over u.

Mr. Vastknijper Mij maakt u niet bang.

Mw. Dupée Dat bent u al.

Mr. Vastknijper Ga gerust uw gang. Kom maar op de proppen met meester Losregel. Hij zal u adviseren de rechter slechts fluitend te antwoorden op zijn vragen?

Hr. Dupée Fluiten. Dat kan ik nog heel aardig.

Mr. Vastknijper Alle gekheid op een stokje. Ik doe een beroep op u. Laat deze zaak rusten. Rust u uit, meneer, van de ellende die u doormaakt, leun achterover in het wolkenkussen van de opiaten, en schikt u zich in het onvermijdelijke.

Hr. Dupée Ik heb ergens het idee dat ik staande wil sterven.

Mr. Vastknijper U bent de keizer van Rome niet!

Hr. Dupée Het is een strijd voor het rijk.

Mr. Vastknijper Rijk, u bent al rijk? Uw weduwe blijft goed verzorgd achter, en zij staat u bij in alles.

Hr. Dupée Haar verzorging troost mij met mijn lot, dat geef ik toe, maar iemand heeft ergens een heel grote fout gemaakt en daarvoor moet zij verantwoording afleggen.

Mr. Vastknijper Het is een incident.

Hr. Dupée Het is een precedent.

Mr. Vastknijper Dat zie ik niet in,

Hr. Dupée Wie verantwoordelijkheid krijgt dient zich te verantwoorden.

Hr. Dupée Dat hoeft toch niet altijd via de rechter, dit is Amerika niet.

Hr. Dupée Dat is het wel als de verzekering alle macht heeft.

Mr. Vastknijper Ik doe nogmaals een beroep op u. Ik smeek u, in mijn belang, ja, nou goed, ook in mijn belang, laat deze zaak rusten.

Hr. Dupée Rust krijg ik snel genoeg.

Mr. Vastknijper Men zal zich u herinneren als een querulant.

Hr. Dupée Dan denkt u nog eens aan mij.

Mr. Vastknijper Als u verliest zit uw weduwe met de kosten en de schade en de frustratie.

Mw. Dupée Beter dan me voor hem te moeten schamen.

Mr. Vastknijper Met een prestige kwestie is het gerecht niet gediend, en denkt u eens aan de kosten voor de samenleving.

Mw. Dupée De samenleving is al gedupeerd door de ziekte van mijn man.

Mr. Vastknijper Alsof hij op zijn schooltje onvervangbaar was. Dat schaamteloze tuig had zijn bureau al ontruimd, zijn opvolger stond al te trappelen.

Mw. Dupée Dan bent u beter geïnformeerd dan wij.

Mr. Vastknijper Het is mijn werk dat soort dingen te weten.

Mw. Dupée Ziekte is geen manier om de reproductie van de arbeidskracht soepel te doen verlopen.

Mr. Vastknijper Ik ben een boon als ik dit begrijp.

Mw. Dupée Denk er maar eens over na.

Mr. Vastknijper Ik heb wel wat beters te doen.

Scène 5

Ten huize van hr. En mw. Dupée

Hr. en mw. Dupée

Hr. Dupée Het woord ontvalt me …

Mw. Dupée Ik zal je buikspreker zijn.

Hr. Dupée Nog even, en het is zover.

Mw. Dupée Ik kan het me niet voorstellen.

Hr. Dupée Doe het maar niet.

Mw. Dupée Ik ben bang voor de dood, want dan blijf jij alleen achter.

Hr. Dupée Die kans bestaat nog, maar is verwaarloosbaar klein.

Mw. Dupée Ik denk de hele dag aan het einde.

Hr. Dupée Het is maar goed dat we iets om handen hebben.

Mw. Dupée Gaan we het verliezen?

Hr. Dupée Jazeker.

Mw. Dupée Maar het recept.

Hr. Dupée Hebben we zelf betaald.

Mw. Dupée Dan hebben we toch recht.

Hr. Dupée Ik dacht het niet.

Mw. Dupée Laten we ermee ophouden.

Hr. Dupée En na ons de zondvloed?

Mw. Dupée Van mijn part de wereldbrand.

Hr. Dupée Dan zijn ze schuldiger dan de profiteurs.

Mw. Dupée De profiteurs zijn in het voordeel, dan is het systeem toch verkeerd?

Hr. Dupée We hebben het zelf gewild.

Mw. Dupée Jij maakt jezelf overal verantwoordelijk voor, terwijl uitgerekend jij tussen de wielen bent gekomen.

Hr. Dupée Wij kozen een regering.

Mw. Dupée Die werd verzonnen door de profiteurs, en zo is ons persoonlijke leven hun in handen gevallen en we hebben er niets meer over te vertellen, behalve eruit te stappen en het te negeren.

Hr. Dupée Dat zie ik niet voor me.

Mw. Dupée We worden naar de slachtbank gevoerd, het spijt onze beulen ten zeerste, maar ze moeten ook leven, en iemand moet het doen, het is voor ieders bestwil, en als het niet voor ieders en zelfs niet voor de meesten is, dan toch voor de lui die eraan verdienen en hoe minder dat er zijn hoe beter ..

Hr. Dupée Lieverd, ze maken je nog stapelgek.

Mw. Dupée Straks hoor ik jou niet meer zeggen: ‘Ik hou van je,’ straks sterf je in mijn armen … het is alsof ik je terechtstelling met je repeteer …

Hr. Dupée Ik zal het opschrijven, dat ik van je hou, en je stelt je voor dat ik rust in de schoot van moeder aarde, als een man die zich teweer heeft gesteld, al zou alleen jij het weten, misschien wil ik wel dat alleen jij het weet.

Mw. Dupée Die arts schold je uit als een viswijf, de agent vernederde je, de advocaat is een vreemd mannetje. Het is net alsof ik door een horde duivels uit de hel word omringd. Ze schelden, ze dreigen, ze zien zaakjes.

Hr. Dupée Dat is hun beperkte visie op de dingen des levens.

Mw. Dupée Ze hoeven zich niet te laten sturen, ze kunnen wat anders gaan doen, laat ze eerlijke mensen worden en bij de Stadsreiniging gaan werken.

Hr. Dupée Hoe meer er van die lui zijn hoe beter ze elkaar in evenwicht kunnen houden.

Mw. Dupée Hoe meer er van die lui zijn hoe beter ze elkaar kunnen vinden en hoe groter hun macht wordt.

Hr. Dupée Ze zijn bij ons in dienst.

Mw. Dupée Wij bij hun!

Hr. Dupée Ze zijn niet voor niets bang voor onze advocaat.

Mw. Dupée Ze doen maar alsof, zul jij zien.

Hr. Dupée Ze behandelen ons slecht, dat wil zeggen dat ze ons au serieux nemen.

Mw. Dupée Worden we door dat tuig serieus genomen. Wat winnen we daarmee?

Hr. Dupée Dat ik van deze wereld ben gebleven.

Mw. Dupée Maar dat ben je juist niet. Ze beschouwen je als een dode. Een dode heeft in deze wereld niets meer in te brengen.

Hr. Dupée Op deze manier worden we onze eigen vijand.

Mw. Dupée Dat waren we al toen je ziek werd.

Hr. Dupée In een zo hoge zin redeneren artsen niet, en dat is maar goed ook.

Mw. Dupée Zoals blijkt uit de behandeling die jou ten deel is gevallen? Openmaken – dichtmaken – bestralen - chemo. Nog maar eens openmaken. Nee, niet eruit halen, eerst nog maar eens uitputten, nog eens openmaken, eruit halen, ho, stukje vergeten, en ga zo maar door …

Hr. Dupée Ik dacht dat we dat achter ons hadden gelaten.

Mw. Dupée Ik beleef alles weer opnieuw.

Hr. Dupée Ik heb nagedacht over het gedrag van onze arts.

Mw. Dupée Ik probeer er niet over na te denken.

Hr. Dupée Ze werd geëmotioneerd.

Mw. Dupée Omdat ze een grove fout had gemaakt, en erger nog, dat wij erachter waren gekomen.

Hr. Dupée Ze werd geëmotioneerd omdat ze bij de zaak betrokken is geraakt, en daarom uit haar rol viel.

Mw. Dupée Gevoelens? Een arts gevoelens?

Hr. Dupée Misschien niet meer als arts, want ze is immers niet meer verantwoordelijk voor haar daden.

Mw. Dupée Jij beantwoordt die gevoelens?

Hr. Dupée probeert te spreken, maar kan niet.

Mw. Dupée Wat zeg je? Rustig, rustig aan, je haalt geen adem, adem eerst uit, eerst uit zeg ik, ga voorover zitten. Dat is beter. Wat zeg je? Is het zover?

Scène 6

Ten kantore van mr. Vastknijper

Mr. Vastknijper, mw. Van Baten, mr. Losregel, mw. Verwoord

Mr. Vastknijper Losregel, jongen, dat doet me nou genoegen. Een heuse letseladvocaat, wie had dat gedacht?

Mr. Losregel Het is onze roeping de wet te dienen.

Mr. Vastknijper In de collegezaal, ja, daar wel, maar dit is de echte wereld, jongen, en je staat er met beide benen in.

Mr. Losregel Ik ben vooralsnog vrij gevestigd en onafhankelijk.

Mr. Vastknijper Zoals het hoort! Hoeveel van die snuiters zwalken er langs de weg en bedelen om een baantje? Maar jij niet, jij bent eropaf gegaan.

Mr. Losregel Ze denken dat erop ze wordt gewacht, nou, daar komen ze van terug.

Mr. Vastknijper En terecht! Je moet iets meebrengen, anders hebben de mensen niets aan je.

Mr. Losregel Dienstbaar, meneer Vastknijper, dienstbaar aan de samenleving. Ik hoor het u nog zeggen.

Mr. Vastknijper Ach, wat zegt een mens niet in het vuur van zijn betoog? Dat moet je niet allemaal even serieus nemen.

Mr. Losregel Mag ik mij even voorstellen, Losregel, advocaat van het echtpaar Dupée,

Mw. van Baten Goedemiddag, meneer.

Mr. Losregel U bent de arts in kwestie?

Mw. van Baten Wat?

Mr. Losregel De arts tegen wie deze procedure loopt.

Mr. Vastknijper Niet zo hard van stapel lopen, jongen, er is nog geen sprake van een procedure.

Mr. Losregel Wat mij betreft wel, met alle respect.

Mw. van Baten Wat moet die idioot hier?

Mr. Vastknijper Mevrouw van Baten voelt zich niet aangesproken.

Mr. Losregel Ik spreek haar nochtans aan, en als dit haar bedside manners zijn, dan ziet het er kwalijk voor haar uit.

Mw. van Baten Een heel regiment van jouw soort op de bodem van de Noordzee, dat zou opruimen.

Mr. Losregel Het ware te wensen dat er aan onze diensten geen behoefte bestond, mevrouw.

Mw. Verwoord Meester Losregel, windt u zich niet op. Mijn naam is Verwoord, en het genoegen is geheel aan mijn kant.

Mr. Losregel Enchanté, mevrouw. Ik had hier geen zo hooggeplaatst persoon verwacht.

Mw. Verwoord U vleit me, meester Losregel, maar u wilt eigenlijk weten wat ik hier te zoeken heb.

Mr. Losregel Ik ben blij dat u het zo sportief opvat.

Mw. Verwoord Ik ben lid van de Volksvertegenwoordiging en als zodanig voorzitter van de Kamercommissie voor de Gezondheidszorg.

Mr. Losregel Een zaak die nog niet onder de rechter is trekt uw aandacht en u gaat zich ertegenaan bemoeien?

Mw. Verwoord Ik wou wel dat iedereen zo verfrissend direct was. Wat een enige vent!

Mr. Losregel En niet op zijn achterhoofd gevallen bovendien. Want ik maak me sterk dat u hier vooral bent als vertegenwoordiger van de verzekering, die u overigens ook in het Parlement zo goed vertegenwoordigt.

Mw. Verwoord Dank u, meester Losregel, ik kan wel horen dat u een verstandige leermeester hebt gehad.

Mr. Losregel Die ons, zijn leergierige studenten, steeds heeft voorgehouden dat belangenverstrengeling een maatschappelijk kwaad is dat allen staat te schromen, en dat derhalve van de volksvertegenwoordigers niets goeds te verwachten is.

Mr. Vastknijper Dat was in de collegezaal.

Mr. Losregel Ik nam het serieus, meneer Vastknijper, wat denkt u wel van me?

Mr. Vastknijper Dat je niet hebt begrepen waar het hier om gaat.

Mr. Losregel Hoe bewijs ik dat?

Mr. Vastknijper Leg de casus maar eens uit.

Mw. van Baten Langzaam, graag, want ik begrijp er geen snars van.

Mr. Losregel Casus? Het is geen afgehandelde zaak uit een 2e jaars leerboek.

Mr. Vastknijper Zaak dan, voor mijn part. Doe je best.

Mr. Losregel Een patiënt heeft een geneesmiddel voorgeschreven gekregen dat nog niet was gepasseerd. Aangetoond is dat dit op de onderhavige patiënt een nefaste uitwerking heeft gehad. Er is het recept, er is het resultaat van een meting, er is de stervende patiënt. De arts wordt onrechtmatig en onzorgvuldig handelen verweten. Een schadeclaim volgt, de hoogte waarvan zal hetzij in overleg met de verzekeraar, hetzij door de rechter worden vastgesteld.

Mr. Vastknijper Goed werk!

Mw. Verwoord Ik wou dat er in de Kamer tenminste eentje zat die dit kon.

Mw. van Baten Wat wordt er van de arts?

Mr. Losregel Welke arts?

Mr. Vastknijper Hahaha! Zie je wel, dat je het weet.

Mr. Losregel Wat weet?

Mr. Vastknijper Dat dit allemaal onzin en flauwekul is.

Mr. Losregel De arts schrijft voor, de apotheker levert, de fabrikant heeft in voorraad, waarbij terloops de departementale afdelingen voor de keuring van medicijnen, alsmede van de Europese Commissie rechts zijn ingehaald.

Mr. Vastknijper Ja, nou weet ik het wel, jongen, ik zal het je nog eens uitleggen, maar ex cathedra, hahaha, dus waar onze zaken worden beslist en niet in de collegezaal.

Mr. Losregel Eerlijk gezegd ben ik uw jongen niet, ik vertegenwoordig een gedupeerde partij in een zaak van nationaal belang.

Mw. Verwoord Nationaal belang! Daar hoor ik graag over spreken. Wij zijn hier samen om dat te dienen, en …

Mr. Vastknijper Dit is geen verkiezingspraatje, dus bespaar me dit positieve geleuter.

Mw. Verwoord De burgers van dit land rekenen op mij, en ik laat mij door niemand de mond snoeren.

Mr. Losregel Ga onder elkaar een potje bekvechten, dan kan ik er weer vandoor. We zien elkaar voor het gerecht.

Mw. Verwoord U blijft hier totdat u hebt begrepen wat u te doen staat.

Mr. Losregel Dat weet ik allang.

Mr. Vastknijper Leg het maar eens uit.

Mr. Losregel U hebt de arts in kwestie, de apotheker en de fabrikant alle verantwoordelijkheid ontnomen en daar is hun gedrag naar.

Mw. Verwoord Scherp, heel scherp.

Mr. Losregel Ik ben nog niet klaar. Ondertussen bepaalt de verzekeraar wat medisch handelen is, en dus ook wat een medische fout is. Geen van beide partijen kan op de gevolgen worden aangesproken, de ene is namelijk niet verantwoordelijk, de andere is geen medicus. Tel uit je winst.

Mw. Verwoord En hoe wilt u uw claim gehonoreerd zien worden?

Mr. Losregel Door de verzekeraar te laten dokken, want die heeft toch geld zat.

Mw. Verwoord Voor één geval, meester Losregel, maar lang niet voor alle gevallen.

Mr. Losregel Wat kan mij dat schelen. Het gaat om dit ene geval, want de wet is er voor de enkeling onder de velen.

Mr. Vastknijper Welke wet is dat?

Mr. Losregel U moest beter weten dan zulke sofistische vraagjes te stellen.

Mr. Vastknijper Toch stel ik hem.

Mr. Losregel De wet, meneer Vastknijper, dat een overtreding tegen door het Parlement vastgestelde regels dient te worden bestraft.

Mr. Vastknijper Jaja, het is erg. Het is heel erg wat er is gebeurd. Je cliënt is verwoest door de stommigheid van een arts.

Mw. van Baten Ik protesteer!

Mr. Vastknijper Ach, meid, je was en bent niet verantwoordelijk, laat mij het woord doen.

Mw. van Baten Dat advocatentuig maakt de uitoefening van de medische wetenschap onmogelijk.

Mr. Losregel Het was geen wetenschap toen u dat geneesmiddel voorschreef, maar onverschilligheid en gebrek aan kennis, en zelfs minachting voor de regels.

Mw. van Baten Vlegel! Heb jij de patiënt anderhalf jaar lang verzorgd, en met je eigen handen geopereerd? Heb jij hem zien aftakelen, zien doodgaan en weer uit de doden opstaan? Een beetje respect zou wel mogen. En nu, na alles wat ik met die man en vrouw heb doorstaan, zie ik hen toch nog kapotgaan. Kapotgaan! Door een misverstand, doordat het feedback systeem eventjes niet werkte. Weet u wel wat dat betekent?

Mr. Losregel Een ramp voor de patiënt en voor de maatschappij.

Mw. van Baten Ik ga hier kapot aan.

Mr. Losregel U hebt zich niet ontzien de patiënt ten overstaan van zijn vrouw een kankerpatiënt met een kale kop die leeft van radioactief afval te noemen toen hij u eens aansprak voer het gewraakte geneesmiddel.

Mw. van Baten Ik hoef hier niet op te antwoorden.

Mr. Losregel Oh jawel, u gaat zich zelfs verantwoorden hierover.

Mr. Vastknijper Je mag dit niet laten ontaarden in een persoonlijke kruistocht tegen het systeem.

Mr. Losregel Ik durf te wedden dat veel mensen vierkant achter mij staan.

Mw. Verwoord Het hele systeem op de schop nemen voor één gevalletje is uit den boze, meester Losregel.

Mr. Losregel Eén gevalletje volstaat om het rotte bouwwerk te doen instorten.

Mw. Verwoord Tegenover één benadeelde staan vele bevoordeelden.

Mr. Losregel Allen hebben voordeel bij het herinrichten van het systeem als er één het slachtoffer van wordt.

Mw. Verwoord Wij hebben de medische stand van haar verantwoordelijkheid ontslagen omdat de verzekering daarvoor niet meer is op te brengen, noch voor de artsen noch voor het individu van de patiënt. De prijs hiervoor is dat de uitvoerende instantie zich niet meer verantwoordelijk gaat gedragen. En als we alle ellende die dat teweegbrengt moeten vergoeden kan de consument de premies niet meer opbrengen of de verzekering gaat failliet.

Mr. Losregel Dat zullen de aandeelhouders niet willen.

Mw. Verwoord De aandeelhouders zijn de consumenten, dus, waar praten we eigenlijk over?

Mw. van Baten Ik verdraag het niet dat er over mij en mijn beroepsgenoten op een dergelijke manier wordt gesproken. Wij zijn niet verantwoordelijk? Iedereen werkt zich een slag in het rond. En wat krijgen we ervoor? Stank voor dank. Nu krijgen de huisartsen weer boetes, straks gaat ons inkomen en ons pensioen eraan.

Mw. Verwoord Er wordt op de verzekeringen winst gemaakt, mevrouw, wie zou er anders aan willen beginnen?

Mr. Losregel De burgers zien de verzorging als winst en dus moest de verzekering in hun handen zijn.

Mw. Verwoord Gaat dat dan maar eens fijn regelen.

Mr. Losregel U zit in het Parlement om dat voor ons te doen.

Mw. van Baten De gelden worden niet besteed aan medische verzorging, maar juist daaraan onttrokken.

Mw. Verwoord En wie laat de kosten oplopen? De verschaffer van het kapitaal is nu eenmaal belangrijker dan de leverancier van de diensten.

Mr. Losregel U bent in dienst bij de kapitaalverschaffer.

Mw. Verwoord En het mondige volk heeft in mij haar sterkste kampioen.

Mr. Losregel U begrijpt niet wat ik bedoel.

Mw. Verwoord Ik begrijp het heel goed, meneer de advocaat, u zegt dat ik de dief van Bagdad ben die het geld van de burgers in de zakken van de verzekering stopt.

Mr. Losregel Hiermee is de democratische samenleving opgeheven.

Mw. van Baten Ik geloof dat alle verzorging hiermee uit mijn takenpakket is gehaald.

Mw. Verwoord Perverteren van de behandeling gaat u anders heel goed af.

Mw. van Baten Werkzame middelen worden geblokkeerd.

Mr. Losregel Zoals het blijkt als u nog niet gepasseerde middelen voorschrijft.

Mw. van Baten Ik geloof dat ik aan uw kant sta, meester Losregel.

Mr. Vastknijper mevrouw van Baten is geen partij in deze zaak, en u zou er goed aan doen u hier niet meer mee te bemoeien.

Mw. van Baten Vroeger maakten wij hier de dienst uit.

Mw. Verwoord Das war einmal!

Mr. Vastknijper De politieke economie daargelaten, meester Losregel, wat zegt u ervan? Hebben we een verstandhouding of niet?

Mr. Losregel Wat mij betreft kunt u de hoogte van de schadevergoeding zelf bepalen, ik reken op uw ruimhartigheid.

Mr. Vastknijper Wij zullen de heer en mevrouw Dupée schadeloos stellen voor de gemaakte kosten van hun advocaat.

Mr. Losregel Dan breng ik dit voor het gerecht.

Mr. Vastknijper Verlies je.

Mr. Losregel Zullen wij zien.

Mr. Vastknijper U krijgt een slechte reputatie.

Mr. Losregel Ik vreet liever van de straat dan met jullie soort in bed te kruipen.

Mr. Vastknijper U vreet nu al van de straat. Waar moeten die brave mensen uw rekeningetje van betalen?

Mr. Losregel Die gaan jullie ook betalen.

Mw. Verwoord Dit gebekvecht heeft geen zin. U weet toch dat deze claims in ons land zelden door de rechtbank worden toegewezen?

Mr. Losregel Dat gaat dan nu veranderen.

Scène 7

In een lobby

Mw. Van Balen, mr. Losregel

Mw. van Baten Meester Losregel, kan ik u even spreken?

Mr. Losregel Mevrouw van Balen …

Mw. van Baten Ik sta aan uw kant, ik wilde u dat nogmaals zeggen.

Mr. Losregel U staat aan de kant van uw patiënt. En dus aan de mijne. Ik begrijp dat heel goed. In hogere zin.

Mw. van Baten Ik ben nogal in de war en ik weet me niet te gedragen.

Mr. Losregel Het zou beter kunnen, maar dat is bijkomstig.

Mw. van Baten Ik ben tegen die arme man lelijk uit mijn slof geschoten, maar als ik daarvoor excuses maak, wat zeg ik dan over dat ellendige recept?

Mr. Losregel Het een is inderdaad moeilijk los te zien van het ander.

Mw. van Baten Een patiënt verliezen, dat is niet niks.

Je richt je op de levenden, er geneest er een, je bent blij, maar het volgende moment glipt er een mensenleven tussen je vingers door, en je weet niet meer wat het is om blij te zijn.

De vrouw, de dochter, de vader staan eromheen en je hoort er eigenlijk niet bij, en je houdt dat zo, en je vraagt je af: ben ik nog wel een mens, zelf, een mens?

En de stervende, de levende dode meldt zich en heeft een klacht, terwijl ik al afscheid van hem heb genomen, voor mij is hij al zo dood als een pier, en dan vind ik niet meer de juiste toon, dan praat ik tegen hem als een duivel onderuit de hel.

Ik zat te schelden als een viswijf. Heerlijk. Het was heerlijk. Anderhalf jaar komt die man bij me over de vloer. Ik weet alles van hem af. Ik kan een boek over hem schrijven. Hij heeft zich voor me uitgekleed, ik heb hem overal betast, ik heb hem ontzaglijk veel pijn gedaan en het ene slechtnieuws gesprek na het andere met hem gevoerd.

Ik heb hem op de operatietafel vastgehouden toen hij tijdens de narcose wakker werd.

Ik heb zijn organen in mijn handen gehouden terwijl ze werkten.

Ik heb zijn gezwellen betast, weggesneden en onderzocht tot ik een ons woog.

En toen hij opknapte en weer vrolijk rondliep zat ik te huilen op het toilet. Mijn tranen door te spoelen. Ik hield me voor dat het tranen van blijdschap waren, maar het was vermengd met een sterke blue note.

Ik heb op existentieel terrein alles met hem doorgemaakt, maar ik heb nooit mijn benen voor hem gespreid …

Mr. Losregel Mevrouw van Balen toch …

Mw. van Baten Ik heb dit niet met iedereen. Toch is hij niet willekeurig en door een toeval bij me gekomen. Zo gaat het toch in de liefde? Wat ik heb gedaan is omgeven met omgangsvormen, zoals de liefde zelf. De liefde komt in allerlei vormen, en soms spreekt het hart beter dan de conventies.

Het kan iedereen overkomen, en zolang dat zo is, is er hoop.

Mr. Losregel Voor de liefde hoeft u niet per se uw benen te spreiden, mevrouw.

Mw. van Baten Het was een kleinigheid die ons nog restte, een getrouwde man bovendien.

Mr. Losregel Deze zaak gaat voorbij, mevrouw, en u zult uw werk kunnen blijven doen.

Mw. van Baten Ik ben niet meer dezelfde, dat weet ik wel. Ik heb mij eigen werk teniet gedaan door een grove fout, overigens een kleine onoplettendheid. Er wordt wel erger geknoeid. U kunt een rijk man worden, als u niet omkomt in het werk.

Mr. Losregel Uw verklaring raakt mij diep, mevrouw van Balen, en ik vermoedde wel dat er achter uw slechte manieren een gekwelde vrouw schuilging. Maar de zaak ligt niet in uw handen, niet meer, en u kunt er helaas niets meer in uitrichten. De laatste persoonlijke relatie is uit de overeenkomst gehaald.

Mw. van Baten Het is berouw. Zo ouderwets, zo authentiek. Het beneemt me de adem. Zo gaat de liefde door een enkel slippertje naar de knoppen. Alles wat christelijk is, is er vanaf, en ik ben alleen, en straks staat er weer een patiënt voor mijn neus, over een half uur om precies te zijn. Mevrouw, meneer, zeg ik, ik help u, ik heb het eerder gedaan, maar ik ben nergens verantwoordelijk voor hoor, ga maar naar de verzekering, betaal je scheel aan die bloedzuigers, en daardoor ben ik mijn greep op de toestand kwijt, maar dat begrijpt u wel, natuurlijk, als de afrekening van uw beleggingsadviseur op de mat valt.

Mr. Losregel De bijeenkomst van daarnet was inderdaad leerzaam.

Mw. van Baten Dit is het land van de dood.

Mr. Losregel laten we er het beste van maken.

Mw. van Baten Ik zal getuigen, als u dat wilt.

Mr. Losregel U stelt uw toekomst in de waagschaal en uw vakgenoten zullen u dit niet in dank afnemen.

Mr. Losregel U lijkt de tegenpartij wel.

Mr. Losregel Denk aan uw eigen belang, en aan het belang van de patiënt die over een half uurtje in uw spreekkamer staat.

Mw. van Baten Dank u, meneer, dat u naar me hebt geluisterd, en dank u voor uw verstandige woorden. De liefde en de dood, zo’n aftands, zo’n achterhaald onderwerp, geen mens die het verband ziet, maar ik heb het toch aan den lijve ondervonden. Ik wens dit niemand toe.

Scène 8

In de lobby

Mr. Vastknijper, mw. Verwoord

Mr. Vastknijper Er moet worden geschikt

Mw. Verwoord Het zal wat kosten.

Mr. Vastknijper Het mag wat kosten.

Mw. Verwoord En absolute geheimhouding.

Mr. Vastknijper Dat spreekt vanzelf.

Mw. Verwoord Als hier jurisprudentie van komt is al ons werk voor niets geweest.

Mr. Vastknijper Het werk waarvoor we zijn ingehuurd, ja, dat wel, maar vele anderen zullen er weer dankbaar voor zijn …

Mw. Verwoord Velen, of weinigen, het gaat erom dat wij de dienst leveren die van ons wordt gevraagd.

Mr. Vastknijper Zo’n jong, levendig raadsheertje raakt iets bij me van binnen.

Mw. Verwoord Bewaar het voor de collegezaal.

Mr. Vastknijper Het zal een emotioneel college worden.

Mw. Verwoord U schopt het niet ver op deze manier.

Mr. Vastknijper Ach wat, ik heb mijn schaapjes op het droge.

Mw. Verwoord Minister, staatssecretaris.

Mr. Vastknijper Nee, nee, gouverneur generaal op het ministerie, veel beter; niemand die je kent, behalve de lui die je nodig hebben.

Mw. Verwoord Schikken, dus. Hoeveel?

Mr. Vastknijper We wachten wel af wat ze vragen.

Mw. Verwoord We hebben en passant de reputatie van een vooraanstaand arts gered.

Mr. Vastknijper We zullen haar collega’s onderwijzen in het aannemen van een dankbare houding jegens hun weldoeners.

Mw. Verwoord Laten we het afhandelen, en de druk voor de patiënt en zijn vrouw zo snel mogelijk wegnemen.

Mr. Vastknijper Schikking, verreweg het beste, geen advocaten met hun misselijke streken, geen eindeloos getreiter over en weer, en stel, dat de klager in het ongelijk wordt gesteld, met onze rechters weet je het nooit, dan is de boot helemaal aan voor die arme mensen.

Mw. Verwoord Is daar kans op dan?

Mr. Vastknijper Het gewraakte geneesmiddel is inmiddels gepasseerd en op recept verkrijgbaar.

Mw. Verwoord Het zal niet.

Mr. Vastknijper De dokter geeft het zijn eigen kinderen.

Scène 9

Een ziekenzaaltje

Hr. Dupée in een ziekbed, mw. Dupée, mr. Losregel, mw. Van Baten

Hr. Dupée wijst met zijn vinger voor zich en wil iets zeggen dat hem niet over de lippen komt

Mr. Losregel Wat zegt hij?

Mw. Dupée Er gaat van alles in hem om, maar het is vreemd en niet meer van deze wereld.

Mr. Losregel Alles wat wij moeten weten?

Mw. Dupée Het is beter van niet.

Mr. Losregel Wat weet u?

Mw. Dupée Ik kan het weergeven, maar in normale mensentaal.

Mr. Losregel Alstublieft.

Mw. Dupée Hij zegt, dat het een opluchting was toen hij weer ziek werd.

Er was al eens eerder een loos alarm geweest, en ergens had hem dat teleurgesteld.

Hij had zo lang geleefd met de dood, dat hij hem, zijn onwelkome gast, miste toen hij weer gezond werd.

Het zwart van de dood is verschrikkelijk, maar ook heerlijk.

Het schijnt dat je alles in een heel ander licht gaat zien.

Maar alleen de angst is reëel, en de angst verteerde hem dag na dag, de angst dat hij mij alleen ging laten.

De angst, zegt hij, is de dood.

Mr. Losregel Daarin zit een lelijk klein tegenstrijdigheidje.

Mw. Dupée Mevrouw van Balen, hij roept u.

Mw. van Baten Wat moet ik doen?

Mw. Dupée Neem zijn hand, alstublieft.

Mw. van Baten Oh ja, zijn hand. Wat zegt hij?

Mw. Dupée Ik weet het niet.

Mw. van Baten Wil ik het weten?

Mw. Dupée Misschien niet beroepshalve.

Mw. van Baten Zo sta ik hier niet.

Mw. Dupée Dan luister naar hem.

Mw. van Baten Ben ik dan de dood?

Mw. Dupée U hebt hem zijn heerlijke angst teruggegeven, hij is u in zekere zin dankbaar, als dat woord hier van toepassing is.

Mw. van Baten Dit bedoel ik toch niet?

Mw. Dupée Natuurlijk niet, maar het gaat ons verstand te boven.

Mw. van Baten Het is ondragelijk om aan zulke perversiteiten ook maar te denken.

Mr. Losregel Het is toch wat zich voordoet.

Mw. van Baten Ik zal de rest van mijn leven nodig hebben om dit te verwerken.

Mr. Losregel Ik zie wel in dat dit losstaat van schadeclaims en terechtzittingen – of niet soms?

Mw. van Baten Dat de patiënt zich emotioneel hecht aan de geneesvrouwe is normaal. Het is tenslotte een afhankelijkheidsrelatie. Maar het is nog geen liefde. Anders maak ik alle huwelijken in Holland nog kapot.

Mw. Dupée Dat is u in deze toch gelukt.

Mw. van Baten Nogmaals, dit is nooit de bedoeling geweest.

Mr. Losregel Misschien moest u eens accepteren dat dit er wel is uitgekomen.

Mw. Dupée Mijn man zou graag uw kus willen ontvangen.

Mw. van Baten Ik ben niet schaamteloos!

Mw. Dupée Kus hem, mevrouw, kus hem.

Mw. van Baten Straf, of beloning?

Mw. Dupée Het is uw kus.

Mw. van Baten Dan neem ik hem, zo …

Mw. Van Balen kust hr. Dupée

Mw. Dupée Dat is beter.

Mw. van Baten Het spijt me, het spijt me vreselijk.

Mw. Dupée Mij ook.

Mw. van Baten Ik wil graag bij hem blijven.

Mw. Dupée Dat is zijn wens.

Mw. van Baten En de uwe?

Mw. Dupée U vraagt er een beetje laat naar, maar het is nog net op tijd.

Mw. van Baten Ik kan dit niet goed volgen.

Mw. Dupée Dat dit de anderen bespaard moge blijven.

Mw. van Baten We gaan deze weg allemaal.

Mw. Dupée Sommigen genieten er langer van dan anderen.

Scène 10

Ten kantore van meester Losregel

Mr. Losregel, mr. Vastknijper, mw. Verwoord

Mr. Vastknijper Bedankt, meester Losregel, u hebt deze zaal heel behoorlijk weten te bestieren.

Mr. Losregel Zo, heb ik dat.

Mr. Vastknijper Ja, dat hebt u. En doe maar niet zo bescheiden.

Mw. Verwoord We wisten wel dat u in het bijzijn van  uw cliënt een beetje op moest spelen, maar dat u tenslotte de stem van de rede wel zou horen.

Mr. Losregel Ik heb zelfs heel in de verte niets gehoord.

Mr. Vastknijper Je speelt de harde letseladvocaat net zo lang tot het bedrag van de schikking is vastgesteld.

Mr. Losregel Ik heb nog niet gedacht aan wat ik daarna zal doen.

Mw. Verwoord Daarvoor zijn wij hier.

Mr. Losregel Ik ben natuurlijk vereerd met uw bezoek. Een advocaatje met zijn eerste kwalijk riekende zaakje en parlementaire interventie is dan een hele eer. Maar wie weet bedank ik.

Mr. Vastknijper Eer heeft er niets mee te maken.

Mw. Verwoord Salaris, daar gaat het om.

Mr. Vastknijper Mogelijkheden om vooruit te komen in de wereld.

Mr. Losregel Over de rug van mijn cliënten.

Mr. Vastknijper Je moet leren dat los van elkaar te zien. Het is een vorm van dienstverlening, beide partijen hebben hun belangen, u hebt de uwe.

Mr. Losregel En die zijn van zuiver financiële aard?

Mw. Verwoord Van politiek ideologische aard.

Mr. Vastknijper U hebt zich in deze zaak een van de onzen betoond, meester Losregel, ik heb u zelf opgeleid, u bent jong, u kent nu het klappen van de zweep. Ik ben aan mijn pensioen toe, en ik zou mijn zaakje graag in bekwame handen achterlaten.

Mw. Verwoord U bent bekend met mensen in de hoogste kringen, zou ik zeggen, en ik zal u van harte aanbevelen als we gaan werven voor de functie van meester Vastknijper.

Mr. Vastknijper Het is een geschoren baantje. Ik kan het weten. Ik heb jarenlang genoten van het aanzien en de voorrechten. Ik zal het missen, maar u mag het allemaal hebben.

Mr. Losregel Het bedrag van de schikking staat nog open.

Mw. Verwoord Een echte harde jongen, wat heerlijk.

Mr. Vastknijper Ik beveel niet zomaar de eerste de beste aan.

Mr. Losregel Toevallig ben ik dat wel. Ik ben een stuk onbenul dat nergens voor deugen wil en ik nam een zaak aan die alle anderen weigerden. Ik heb het niet voor de rechter gebracht, hoewel ik bij hoog en bij laag beweerde dat ik dat wel zou doen. En nu wordt er mij stroop om de mond gesmeerd en een vette worst voorgehouden om het bedrag van de schikking een beetje naar beneden te krijgen.

Mr. Vastknijper Maar helaas trap je er niet in.

Mr. Losregel Vijftien miljoen.

Mr. Vastknijper Twee ton.

Mr. Losregel Tien miljoen.

Mr. Vastknijper Vijf ton.

Mr. Losregel Zeven en een half miljoen belastingvrij.

Mr. Vastknijper Vijf miljoen belastingvrij.

Mr. Losregel Top!

Mr. Vastknijper Ik neem aan dat je de helft pakt?

Mr. Losregel Ik breng mij uren in rekening.

Mr. Vastknijper Wat bezielt jou in Godsnaam een beetje roomser te wezen dan de paus?

Mr. Losregel Ik schrijf de rekening met een vork, maar daar laat ik het bij.

Mw. Verwoord U begrijpt dat u zich met uw weigerachtige houding onmogelijk maakt.

Mr. Losregel Dat is dan precies de bedoeling.

Mr. Vastknijper Ik zal ervoor zorgen dat je helemaal kapot gaat, want u bent een gevaar voor de orde die wij geroepen zijn te bewaken.

Mw. Verwoord U zult nog eens aan ons genereuze aanbod denken, en dan zal het u voorzeker bang te moede worden.

Mr. Vastknijper Hoe is het mogelijk?

Mw. Verwoord Die colleges van u hebben de studentjes stapelgek gemaakt.

Mr. Vastknijper Ze gedragen zich inderdaad volkomen vervreemd.

Mr. Losregel Dit is niet het eerste staaltje van schizofrenie dat ik in deze zaak op mijn weg vind.

Mw. Verwoord Wat mag dat dan wel zijn?

Mr. Losregel Woorden schieten me tekort om er recht aan te doen, maar ik denk dat het ongeveer hierop neerkomt, dat wat onwenselijk is de mensen beweegt en dat ze zoeken wat ze vrezen.

Mw. Verwoord En u bent daar in uw hogere wijsheid van uitgezonderd?

Mr. Losregel Meneer Dupée is dood.

Mr. Vastknijper Nou, dan is toch alles geregeld.

Mr. Losregel Inderdaad is met hem alle vervreemding heengegaan en er blijft een beetje geld over.