Gijzelaar
Toneelspel
Jacob Dekker
Toneelspel
Jacob Dekker
Gijzelaar
21-04-2019 – 06-06-2019
Het nut van gijzelingen is doorgedrongen tot onze regeringskringen. Er wordt een gijzeling van overheidswege georganiseerd.
GIJZELAAR
toneelspel
Jacob Dekker
personen:
Dorland, BZ
Saafting, AIVD
Printer, landelijke kwaliteitskrant
Breker, onderzoeksjournalist
Diana, leidster van de oppositie
Mw. Schoonhoven, gijzelaar
Nele, AIVD
Rasja, AIVD
1e scène
Dorland, Saafting, Printer
Dorland Het probleem met gijzelingen tot nog toe, was dat het steeds een weliswaar nuttig edoch onbeheersbaar proces was. Het kwam onverwachts, er waren te veel getuigen, de uitkomst subsidiair het hoe en het wanneer waren ongewis. Het nut echter is onmiskenbaar. Een gehate actiegroep stelt eisen aan de samenleving en grijpt naar het wapen van de gijzeling om die kracht bij te zetten. De overheid laat zich niet chanteren. De gijzelaar komt om het leven, de actiegroep wordt in diskrediet gebracht. Dat willen we. Daarom stel ik voor dat wij van overheidswege tot gijzeling overgaan van een of ander misbaar individu, dat is in principe iedereen, en de zaak zo in scène zetten dat we een stelletje ellendelingen die tegen alles wat vooruitgang en beschaving is in diskrediet brengen, en wij weer een tijdje ongestoord onze gang kunnen gaan.
Saafting Daarom doen wij van de geheime dienst en BZ een dringend beroep op u, als eerste vertegenwoordiger van de media, uw discrete medewerking aan dit experiment te willen verlenen.
Printer Ik heb niet alles in de hand; de sociale media laten zich niet regisseren.
Dorland Natuurlijk wel. Die zijn voor kleine kinderen die elkaar alles nazeggen en het binnen een minuut zijn vergeten.
Printer Als het uitkomt kan mijn krantje definitief de kattenbak in.
Saafting Hierdoor komt dat krantje van je er juist weer uit, want het verhaal van een gijzeling kan niet kapot.
Dorland Jullie stonden op de redactie te juichen toen de MH 17 werd neergehaald!
Saafting Nu kunnen jullie je rustig op de zaak voorbereiden.
Dorland Jullie hebben de primeur.
Saafting Voor de complottheorie zorgt fazenboek wel.
Dorland Als het niet zo treurig was, zou je je een kriek lachen.
Printer Niet zo treurig? Jullie hebben het over gijzeling, moord en valse voorlichting van overheidswege. Het is treurig dat jullie op het idee komen!
Dorland Aanslagen zijn geënsceneerd om het publiek te vermaken en te beleren.
Saafting Er komt geld los voor beveiliging, burgerrechten kunnen worden verkort, de wapenindustrie vaart er wel bij.
Dorland Ik begrijp niet dat ik je nog moet overtuigen.
Printer Ik ben allang al om.
Dorland De moffen hadden de RAF, de yankees hebben Al-Qaïda, nou wij een keertje. De Hofstadgroep kwam ons goed uit, en Mohammed B., maar het zat net in de verkeerde hoek, daar was iedereen al tegen.
Saafting Wij denken in de richting van die zenuwpees met dat rugzakje, hoe heet-ie, die Pim heeft afgeknald.
Printer Folkert!
Saafting Onze Folkert.
Dorland Nuttige vent, als-ie nou ook nog eens emigreerde …
Saafting Dat gezanik over CO2, kolencentrales en vliegvelden begint me de keel uit te hangen. Iedereen wil in een SUV rondcrossen, iedere dag biefstuk eten, en een paar keer per jaar met de plane naar Nieuw-Zeeland of verder, maar het mag niet ten koste gaan van de weidevogels.
Dorland De grote concerns moeten opeens belasting betalen voor de rommel die ze maken om iedereen van comfort te voorzien.
Saafting Dat is een scheefgroei in de mentaliteit.
Dorland Jullie verwoorden de mentaliteit, maar vanaf heden wordt dat anders.
Printer Oké, dat weten we. Wat zijn de voorwaarden, wat is het scenario, wie is het slachtoffer?
Dorland Laten we bij de dader beginnen.
Saafting Die ene meid, van die ultra rechtse bloed- en bodempartij, hoe heten ze?
Printer Smaragd Sinistra?
Dorland Landelijke bekendheid, politiek correct clubje, drammerige betweters, het irritante soort dat geen nee wil horen.
Saafting Die zijn gecompromitteerd als we de gijzeling verkondigen als gepleegd uit hun vooringenomenheid.
Printer De kogel kwam van links.
Dorland Dat was nog eens een slogan!
Saafting Dat leidt ons naar het ideale slachtoffer. Ik stel voor een prominent lid van een populistische kliek. Net zo irritant, en dan slaan we twee vliegen in één klap.
Dorland Wordt te goed bewaakt, Je bewijst er te veel mensen een dienst mee als je die opruimt. We hebben hem nodig om de verontwaardiging van het volk te verwoorden.
Printer Ik voel voor een slachtoffer uit de heffe des volks, zodat iedereen als het ware schuldig is en bijgevolg het slachtoffer kan worden.
Dorland Iemand met een nuttig beroep, met vrouw en kinderen voor het broodnodige sentiment, een voorbeeldig lid van de gemenebest.
Saafting Iemand met een eigen zaak, een ondernemer, kwetsbaar maar kordaat.
Printer Hebben jullie mensen om de operatie uit te voeren?
Saafting Een kleine bende van betrouwbare mensen van de dienst, die dan op zoek gaan naar zichzelf; dat voorkomt complicaties.
Printer Staatsterreur.
Dorland Het is van staatswege uitgevonden. Laten we het in ons voordeel aanwenden.
Printer Ik heb capaciteit op de redactie, maar ik licht niemand in anders krijg ik een lek.
Saafting Als er een lek is, ben jij het.
Printer Afgesproken. Leuk is het niet, maar ik moet toch op de een of andere manier die krant redden.
Saafting Wij moeten van de pollutie boys af.
Dorland Het electoraat moet weten op wie het moet stemmen.
Printer Er was een tijd dat we dit soort gedonder niet nodig hadden.
Dorland De tijd van de atoomparaplu, bedoel je?
Saafting Wat Tass zei was gelogen, wat ANP zei was de waarheid?
Printer Een tijd toen niet alles politiek was, en je nog kon zeggen wat je dacht.
Dorland Jammer alleen dat nooit iemand wat dacht.
2e scène
Dorland, Diana
Diana Ik hoef u toch niet te overtuigen van de ernst van de situatie!
De poolkappen smelten als softijsjes.
Het vaderland komt aan de ene kant onder water te staan en aan de andere kant verandert het in de Sahel.
Tropische insecten rukken op en prikken ons lek, en brengen malaria terug in het land.
De uitstoot van CO2 wordt van overheidswege gesubsidieerd door kolencentrales te bouwen en Schiphol uit te breiden.
U, verantwoordelijk minister, hebt een commissariaat bij Enutron, nog een bij Jacobsschelp, bij Unienier, om de belangen van de fossiele energie producenten te behartigen namens het Nederlandse volk.
Ik vraag u: waar bent u mee bezig?
Dorland Het is duidelijk dat u en uw partij niet klaar zijn voor regeringsverantwoordelijkheid.
Het Nederlandse volk wil misschien een beetje zaniken over plastic en zachtmakers, het wil misschien zelfs wel met een canvastas boodschapjes doen, maar het wil elke dag warm eten, een vette wagen onder het potlood, het huis op 25 graden verwarmen en naar Benidorm vliegen voor een paar euro drie keer per jaar.
Ik en mijn partij zorgen ervoor dat het Nederlandse volk dat krijgt.
Het volk weet dat, en daarom stemt het op mij en mijn partij.
Diana Dat heeft zijn langste tijd gehad, meneer de minister. De coalitie steunt op een stelletje reli-fundamentalisten met hun vrijheid van onderwijs en achterhaalde voorstellingen over geboorte beperking in een overvol en door en door vervuild land.
Dorland Jullie gedram geeft de mensen in het land de verkeerde voorstelling van zaken, namelijk alsof deze oneindig complexe situatie door menselijk ingrijpen van overheidswege ten goede kan worden gekeerd, terwijl niemand weet wat het goede is. Jullie maken de mensen ongeduldig. Straks staat er een gek op, die maakt de dreigementen die ik dagelijks, ieder uur, iedere minuut over me heen krijg waar, en dan vallen er slachtoffers, en dan is het jullie schuld.
Diana Ik en mijn partij zijn bereid regeringsverantwoordelijkheid te nemen en compromissen te sluiten.
Dorland Zoals is gebleken toen u en uw partij uit de coalitie besprekingen stapten vanwege een ondergeschikt punt als het immigratie beleid, met als gevolg dat niet u en uw partij gaan over het klimaat, maar wij, die regeren. En wij die regeren, regeren niet alleen, maar wij delen de macht met de krachten in de maatschappij, want die kennen wij omdat we overal een vinger in de pap hebben.
Diana De pap waarin jullie stikken.
Dorland Dat is anders dan je rondwentelen in je eigen gelijk totdat je barst.
Diana Het is wetenschappelijk aangetoond dat de aarde opwarmt, dat de poolkappen smelten, dat we nog een aarde nodig hebben om te leven zoals we leven. Er moet iets veranderen. Maar u staat de verandering vierkant in de weg, want u leeft in de jaren van de wederopbouw, en atoomenergie.
Dorland De wetenschap wordt gefinancierd door het bedrijfsleven, en heeft dus geen waardevrije status. Bovendien is de wetenschap geen entiteit die iets aantoont, ademhaalt, zelfs niet masturbeert hoewel het daar nog het dichts bij komt.
Diana Het is tijd voor buitenparlementaire actie, meneer de minister, en het zal u nog spijten.
Dorland U zult merken dat nog veel meer dingen u zullen spijten, mevrouw de leidster van de oppositie, die alles behalve een trouwe mag worden genoemd.
3e scène
Saafting, Nele, Rasja
Saafting Meiden, jullie moeten achter jullie eigen staart aanjagen, een kolfje naar jullie hand, want jullie doen je hele leven al niks anders.
Nele Wij moeten hier iets van begrijpen?
Saafting Dat is helemaal niet nodig.
Rasja Toch wel chef, een kat in het nauw maakt rare sprongen.
Saafting Jullie ontvoeren een persoon en worden vervolgens geacht die persoon te vinden.
Nele Inspecteur Clouseau op zoek naar zichzelf.
Rasja Herkenbaar. Wie is de gelukkige?
Saafting Ik wilde jullie betrekken bij het maken van de profielschets van het slachtoffer. Jullie zitten per slot van rekening een tijdje met hem opgescheept.
Nele Of haar.
Saafting Goede gedachte! Een vrouw. Dat is sentimenteler.
Rasja Een vrouw is minder waard.
Nele Misdrijven tegen een vrouw worden minder zwaar bestraft dan die tegen een man.
Rasja Als ze al worden bestraft.
Saafting Misschien een zwangere vrouw?
Nele Lazer op! Dat gaat echt te ver.
Saafting Het kind kan een jongen zijn, daarvoor werd bij de keizersnede het leven van de moeder opgeofferd.
Rasja Is ze dan ten dode opgeschreven?
Saafting Absoluut. Ze mag onder geen enkele voorwaarde de gijzeling overleven.
Nele Dan is het voor iedereen beter om haar meteen af te maken.
Rasja Dat deed die schoft die Hein ontvoerde, handige jongen, versierde in de bajes een WAO uitkering.
Saafting We hebben haar nodig om de boodschap uit te dragen, beetje authentiek. Ook wij moeten geloofwaardig overkomen als we zeggen dat het leven van de gijzelaar ons boven alles gaat.
Nele Dus ook zij moet denken dat het echt is.
Rasja Voor haar is het echt.
Saafting Ik bedoel dat het echt is voor degenen die haar leven veil heeft voor hun idealen.
Nele Het is intens gemeen.
Saafting Dat is de bedoeling.
Rasja Een vrouw is wel een vrouw.
Nele Een vrouw heeft charmes.
Rasja Zoals haar tranen.
Saafting Jullie zijn zelf vrouwen, jank maar een potje met haar mee.
Nele Dan wordt ze een zusje.
Rasja Zusjes gijzelen elkaar niet.
Saafting Nee, ze maken elkaar klaar. Kunnen jullie dit aan? Er staat promotie tegenover.
Nele Of gevangenisstraf als de geheime dienst betrokkenheid ontkent.
Rasja Zoals het mensen vergaat die per ongeluk te veel weten.
Nele We kunnen maar beter meteen een eigen agenda opstellen, anders overleven we dit niet.
Saafting Wie bij de dienst gaat weet waar-die voor tekent.
Rasja Wij zijn net zo goed gegijzeld.
Saafting Zo spreekt een verstandig lid van de geheime dienst.
Nele Met een eigen agenda bedoel ik dat wij vanaf dit moment zelfstandig en onafhankelijk van het directoraat opereren.
Saafting Dat is de bedoeling.
Nele Wij kiezen het slachtoffer, wij maken haar af.
Saafting Fijn, bedankt.
6e scène
Nele, Rasja
Nele Geen memo. Geen instructies. Geen gedoodverfd slachtoffer. Ze laten wel veel aan het toeval over.
Rasja Of ze laten een keer iets aan ons over.
Nele Een geheel nieuwe ervaring. Zij die geheimen bewaren willen alles weten. Zij die verantwoordelijkheid afschuiven willen alles zelf regelen.
Rasja Maken wij nou promotie?
Nele Een onmogelijke opdracht krijgen is wegpromoveren.
Rasja In dit geval tot de eeuwige zaligheid.
Nele Wij van de geheime dienst worden niet zalig.
Rasja Ons slachtoffer wel. Ik ken haar niet, maar ik voel wel voor haar.
Nele Wij promoveren haar die op het punt staat te promoveren, dus ik stel voor het te spelen op het vermeende glazen plafond.
Rasja Een kranige meid van rond de veertig. Ze heeft zich te pletter gestudeerd. Ze heeft zich te pletter gewerkt. Ze is alleenstaand. Haar kinderwens is weliswaar niet vervuld, maar glashard ontkend.
Nele We halen haar weg bij een of andere witwasserij op de Zuidas, daar hebben ze er plenty van, algemeen gehaat en stiekem benijd.
Rasja Misschien kunnen we het vak van haar leren, want na dit akkefietje zijn we uitgerangeerd.
Nele Economische bijlage. Wie valt er op, in negatieve zin. Kijk nou eens, die mevrouw Orangeade van Smaragd Sinistra heeft een hoge functie bij de Intercom gekregen. Als we die nou eens op een elektrisch kookplaatje roosterden!
Rasja Bij haar zit de stekker er niet in.
Nele Dan deze: mevrouw de Lagere heeft als lid van de Senaat een overheidscontract verworven voor haar eigen toko. Ze ontkent belangenverstrengeling, want de regels gelden niet voor haar.
Rasja Voor haar positie doen we dit, snap dat dan.
Nele Dit is haar! Knappe meid, spreekt Russisch en Mandarijn – zou ik weleens willen checken – heeft het ver geschopt in de uitgeverijen, kind aan huis in hogere kringen, maar daarom nog geen old boy …
Rasja Liesbeth Schoonhoven. Laten we haar gaan halen. Russisch en Mandarijn, laat me niet lachen! Alsof een Rus en een Chinees zaken doen met een vrouw.
Nele Ze woont in een boerderij in Lisse. Alleen een hondje. De chauffeur gaat om negen uur 's avonds weg. Beetje veel buren.
Rasja We halen haar van kantoor, brengen haar naar een safe-house en dan ziet ze het daglicht nooit meer.
Nele Laten we maar meteen gaan.
Rasja Ik heb verdorie echt met haar te doen. Kijk, of fazenboek staat dat ze al een tijdje op het punt staat partner te worden, maar ze wordt het niet. Ze heeft inderdaad geen partner, dus er zal nooit iemand een traan om laten.
Nele Of jij plengt er een.
Rasja Zit ze niet op tinder?
Nele Ze heeft een profiel, maar ze wordt constant geswipet. Wacht, een vent. Groot geschapen weduwnaar.
Rasja Gadverdamme, moet je dat nou zien.
Nele Geen wonder dat die vent weduwnaar is.
Rasja Ze heeft hem geswipet.
Nele Van swipen word ze niet zwanger.
7e scène
Nele, Rasja, Schoonhoven
Nele Mevrouw Schoonhoven, kunnen wij u misschien even spreken.
Schoonhoven Maak het kort, want ik ben heel druk.
Nele Wij zijn Nele en Rasja van de Geheime Dienst. Wij hebben opdracht u naar een veilige locatie over te brengen.
Schoonhoven Mijn kantoor is niet veilig?
Nele U wordt bedreigd, en wij zijn er om voor uw veiligheid te zorgen.
Schoonhoven Ik weet van geen bedreiging af.
Nele Wij bedreigen u, dus is het acuut.
Schoonhoven Jij zorgt voor mijn veiligheid door mij te bedreigen?
Nele In een notendop.
Rasja Laat mij u in uw jas helpen, het is nogal guur buiten.
Schoonhoven De Geheime Dienst? Kunt u zich legitimeren?
Nele Daar is de Geheime Dienst niet zo van.
Schoonhoven Neem me niet kwalijk, het duizelt me, ik ben onwel.
Nele Als u meeloopt, we zijn zo in de frisse lucht.
Schoonhoven Is dit een promotie ritueel?
Nele Het is promotie, en ritueel, maar een en ander heeft niets met elkaar uit te staan.
Schoonhoven Dwing me maar eens.
Nele Dat is zulke onzin!
Schoonhoven Dan staat het op de bewakingscamera's.
Nele En het wordt bewaard voor het nageslacht.
(Mevrouw Schoonhoven probeert te ontkomen. Gevecht. Ze wordt afgevoerd.)
Nele U hebt nog enige tijd van leven, mevrouw, laat ons voor u zorgen.
Schoonhoven Laat me los! Jullie doen me pijn. Waarom doet niemand iets? Ik word gemist, jullie komen niet ver.
Nele U wordt niet gemist, en we gaan niet ver.
8e scène
als tevoren
Nele Is er al wat op het nieuws?
Schoonhoven Gaan jullie mij vermoorden?
Nele Zover is het nog niet.
Schoonhoven Wie zijn jullie? Waarom ik?
Nele Wij zijn van de Geheime Dienst. U bent gegijzeld omdat we u zo leuk vonden. Wij hebben opdracht u te bevrijden.
Schoonhoven Doe dat dan!
Nele Wij gijzelen u toch.
Schoonhoven Bevrijd mij!
Nele Alles op zijn tijd.
Rasja Extra journaal naar aanleding van een ultimatum, gesteld door de ontvoerders van mevrouw Schoonhoven.
Schoonhoven Wat, ultimatum?
Nele Hou je rustig, en luister.
Nieuwslezer: De gijzelnemers van mevrouw Schoonhoven identificeren zich als volgt:
'De opwarming van de aarde, die zich aan de mensheid op alle mogelijke manieren vertoont, behoeft niet te worden bewezen, maar de mensheid ziet de ernst van de situatie niet in, en vanaf vandaag zullen andere middelen worden aangewend om die wakker te schudden en duidelijk te maken wat één mensenleven waard is, en daardoor wat alle leven op aarde waard is.'
Mogelijk bedoelen de gijzelnemers van mevrouw Schoonhoven haar te willen ruilen voor concrete maatregelen van regeringswege om de naar hun oordeel aanstaande milieuramp af te wenden.
Op het Binnenhof in Den Haag is een crisiscentrum ingericht onder leiding van de minister van Binnenlandse Zaken, het hoofd van de AIVD en enkele leden van de terrorisme bestrijding wier identiteit niet bekend is gemaakt.
Een woordvoerder van de Twee Kamer spreekt van, ik citeer:
'Nieuw links complot tegen de democratie en de belangen van het Nederlandse Volk, en laat hiermee het masker vallen.'
Einde citaat.
Mevrouw Diana van Smaragd Sinistra is overgebracht naar een veilige locatie, omdat direct na het bekend worden van de gijzelingsactie talloze bedreigingen aan haar adres zijn binnengestroomd.
Vanmorgen reeds werd een gewapend individu in het omgeving van het Binnenhof gearresteerd. De persoon in kwestie is in verzekerde bewaring gesteld en wordt op dit moment verhoord.
Schoonhoven We zijn net aangekomen. Hoe weten ze op het Binnenhof nou dat ik ben ontvoerd?
Nele Antidatering.
Schoonhoven Dan had dit toch kunnen worden voorkomen?
Nele Ze snapt het niet.
Rasja Het mooie van de werkelijkheid is dat je het zo gek niet kunt bedenken of het gebeurt, mevrouw Schoonhoven, en het crisiscentrum is ingericht om het volk te amuseren.
Schoonhoven Ik stem Smaragd Sinistra!
Nele Breekt u daarom niet door het glazen plafond?
Schoonhoven Mevrouw Diana staat anders als vrouw aan het hoofd!
Nele Deze actie zal eraan bijdragen dat haar rol weldra is uitgespeeld.
Rasja Smaragd Sinistra stemmen, hoe rijmt u dat met uw omgang met elitaire kapitalisten en uw ambitie in de directie van Smolders Zuidplein te komen en uw zwarte geld wit te wassen?
Schoonhoven Van zwart geld weet ik niks.
Rasja Jullie van Smaragd Sinistra zijn een stelletje geldwolven van goede komaf, met politiek correcte lulverhalen over eerlijke verdeling in jullie eigen voordeel, en daarom dikken jullie die slappe verhalen over het milieu zo aan, omdat jullie denken dat jullie de wijsheid in pacht hebben.
Nele Jullie sturen ons de dood in in Irak en in Mali, en vliegen eerste klas naar de Malediven.
Schoonhoven Ja, nou weet ik het wel. Ik stem Smaragd Sinistra omdat het een ultra rechtse partij is, en een schandalig inhalig zooitje, want zo ben ik ook.
Nele U moet een boodschap sturen naar het Nederlandse volk. Wilt u plaatsnemen voor uw iPhone, dan nemen we het op.
Schoonhoven Ik lees geen verklaring voor.
Nele Als u zo vriendelijk wilt zijn, u kunt zeggen wat u wilt.
Schoonhoven Ik zeg niks.
Nele Stil spel.
Rasja Als je dat kunt, kun je acteren.
Schoonhoven Ik zal deze zaak aan de kaak stellen.
Nele Zo mag ik het horen.
Schoonhoven Ik wil de garantie hebben dat jullie niet gaan knippen in mijn verklaring.
Nele Gegarandeerd.
Schoonhoven Zijn jullie wel helemaal lekker? Ik ga jullie aan de schandpaal nagelen.
Nele Schiet nou maar op, er wordt met ongeduld op gewacht.
Schoonhoven Ik heb een blauw oog, denk ik, het klopt. Is het heel erg?
Nele Ziet er beroerd uit, maar dan moet je ook maar niet tegen een getrainde eenheid van de Geheime Dienst beginnen.
Schoonhoven En mijn haar is een puinhoop.
Rasja Ik heb een klem voor je. Laat mij maar even. Uw gezicht moet er goed opstaan, u moet het kapsel hebben van een werkvrouw; u bent immers van de werkvloer weggehaald.
Schoonhoven Oh, nou moet ik huilen en loopt mijn mascara uit, dat heb ik weer.
Rasja Het staat lief.
Schoonhoven Maar zo wil ik niet worden gezien.
Nele Kan dat gezeik afgelopen zijn!
Rasja Kalm aan. Hier, een doekje en een oogpotloodje …
Schoonhoven Mijn hand beeft zo.
Rasja Laat mij het doen, dan. U hebt een mooie kop en sprekende ogen. Het is geen gezicht om u te zien huilen.
Schoonhoven Het begint tot me door te dringen wat er hier staat te gebeuren.
Rasja Het is voor iedereen een schok.
Schoonhoven Ben ik verloren?
Rasja Het is allemaal komedie, dus het zal wel loslopen.
Schoonhoven Voor mij is het geen komedie.
Rasja U bent te benijden.
Schoonhoven Zo zie ik het niet.
Rasja U hebt een rol in dit spel, en die kunt u overtuigend spelen.
Nele We kunnen uw telefoon slechts kort aanzetten. Zeg uw zegje maar.
Schoonhoven Ik kan het niet … Ik kan het niet …
Nele Wat een gezanik!
Rasja U moet uw gedachten ordenen, en niet de hele tijd huilen, daar is niemand mee geholpen.
Schoonhoven Mag ik een glaasje water.
Nele Ik haal het wel.
Rasja Liesbeth, mag ik je zo noemen?
Schoonhoven Zo heet ik.
Rasja Maak het me nou niet zo moeilijk. Dit wordt sowieso een kwestie van de lange adem.
Schoonhoven Jullie waren voorbereid, mij valt het koud op mijn dak.
Rasja We konden je moeilijk van te voren bellen.
Schoonhoven Waarom niet? Als het afgesproken werk is, hadden jullie me iets kunnen bieden, dan was de zaak misschien beheersbaar.
Rasja Beheersbaarheid is inderdaad een overweging in deze transactie, en u hebt bepaald een punt.
Schoonhoven Wie in de val loopt, hoort in het complot te zitten.
Rasja Het is nu niet meer terug te draaien, maar een volgende keer zullen we er rekening mee houden.
Nele Het is Gemeentepils. Ik kon zo gauw niks anders vinden.
Schoonhoven Dit is toch amateuristisch; hebben jullie niet eens een bad om me in te verzuipen?
Nele Als u wordt uitgeleverd aan de Amerikanen stoppen die u wel een paar honderd keer in bad.
Schoonhoven Jullie cynisme is even groot als jullie machteloosheid.
Nele Ze begint erin te komen.
Schoonhoven Niet over mijn hoofd heen praten.
Rasja Liesbeth, we moeten uw verklaring opnemen, als we die nog willen zien op het journaal van 8 uur.
Schoonhoven Kom maar op, dan maak ik hier een eind aan.
Rasja Luid en duidelijk spreken.
Schoonhoven Mijn naam is Liesbeth Schoonhoven. Ik word gegijzeld door twee leden van de Geheime Dienst. Ik weet niet waar ik word vastgehouden, maar ik spreek nu tegen mijn eigen iPhone dus mijn locatie moet gemakkelijk te peilen zijn. Mijn gevangenneming en gijzeling is georkestreerd door de overheid, ik vermoed Binnenlandse Zaken en het commando van de Geheime Dienst in innige samenwerking. De verklaring die kort geleden op het extra journaal is voorgelezen is nonsens. De bedoeling is milieudefensie en alles en iedereen die daarmee samenhangt in diskrediet te brengen en politiek, sociaal en praktisch monddood te maken. Ik ben als slachtoffer uitgekozen om als carrière vrouw en grootverdiener de kogel van links op te vangen. Ben ik verloren? Het antwoord is aan u. Nog niet verloren is mijn hondje, hij luistert naar de naam Baas, spreekt uit Baazz, het is net zo'n hondje als het hondje van Kuifje, en hij moet nu snel worden uitgelaten en te eten krijgen anders schijt hij het hele huis vol en verheenenweert hij het bankstel. Ik doe een beroep op u om een eind aan deze poppenkast te maken. Het ga u goed.
Nele Voortreffelijk! Dit geloven natuurlijk alleen idioten.
Rasja Die hiermee gevoeglijk worden verheven tot verstandige mensen.
Schoonhoven Jullie zijn helemaal gek.
9e scène
Dorland, Saafting, Printer, Breker
Saafting De beste leugen is de waarheid, maar hier sta ik toch wel van te kijken.
Dorland Zijn die twee van jou wel uit het goede hout gesneden?
Saafting Ze zijn misbaar.
Dorland Weten ze dat zelf ook?
Saafting Anders zijn ze ongeschikt.
Printer Kan ze gepeild worden?
Saafting Ik weet precies waar ze zit.
Printer Het is een verstandige, sympathieke vrouw. Goed gekozen.
Dorland Ze heeft zich manmoedig verzet toen ze haar kwamen halen.
Printer Zou mooie TV zijn.
Saafting We hebben de beelden. Zodra ik ze vrijgeef zijn ze voor jou.
Printer Bedankt. We zullen lekken dat er beelden zijn, dat houdt de gemoederen een tijdje bezig.
Dorland Ik wil een redactioneel artikel waarin onder meer het volgende.
Eén: over de terechte zorgen die bij de bevolking leven over het milieu.
Twee: over het vormen van een coalitie om die zorgen om te zetten in doeltreffend beleid.
Drie: over de onwenselijkheid van buitenparlementaire actie, om van geweld maar te zwijgen.
Vier: een aanklacht tegen onverdraagzaamheid in radicale kringen, die de wetten van dit ons land met voeten treden.
Printer Ik had het zelf niet beter kunnen doen.
Dorland Zet erbij dat we een schone en duurzame wereld willen doorgeven aan onze kinderen.
Saafting En dat we voor alles zijn voor transparantie, en dat wij daarvoor zullen blijven ijveren.
Dorland En veeg de vloer aan met politici die alles onder de pet willen houden.
Printer Ik stel u voor aan mijn zogenaamde onderzoeksjournalist, de heer Willem Breker, die graaft in het dossier van mevrouw Schoonhoven.
Breker Heren, tot uw dienst.
Dorland Ik zal een richtlijn doen uitgaan om u te bedreigen, meneer Breker.
Saafting Een aanslag? Een autobom?
Dorland Uitstekend idee, ik zet er een mannetje op.
Printer En het hondje?
Saafting Mijn mensen hebben het druk.
Dorland Misschien iets voor het weekend magazine, je weet wel, de glossy over de tuin en de camping.
Printer Ik heb toestemming nodig de woning van mevrouw Schoonhoven te betreden.
Breker Ik bel de lokale wijkagent wel.
Printer Wordt haar huis dan niet bewaakt, of verzekerd, verzegeld, of hoe heet het?
Saafting Waarom in vredesnaam?
10e scène
Diana, Breker
Diana Dus u gelooft die onzin?
Breker U bent toch niet ziende blind!
Diana Die meid weet het zo goed, dus ze zit ook in het complot.
Breker Dat ik nog eens zou meemaken dat de overheid transparant opereert.
Diana Het komt die lui alleen maar goed van pas.
Breker Uw partij heeft geen jongens in de gelederen die naar de wapens grijpen. Dat zijn van de laffe procesmaniakken, die altijd in beroep gaan ook als ze een zaak winnen. Petjes, rugzakjes, sportschoentjes, eco-winkletjes, zenuwenlijders, het is bloed en bodem maar dan zonder de SS.
Diana Soms scheelt het anders niks.
Breker Oké, laten we dat in het midden. Mevrouw Schoonhoven zegt dat ze te peilen is. Ik heb haar gepeild. Als ik dat kan, waarom de Geheime Dienst dan niet? Waarom niet? Omdat de Geheime Dienst haar gijzelt!
Diana Ik zit in de commissie stiekem, ik weet dat.
Breker Als u in de regering zat, dan wist u het.
Diana Het was een principe kwestie.
Breker Dat is u gegund, maar u regeert ondertussen niet.
Diana Waar zit ze?
Breker Voor u een vraag, voor mij een weet.
Diana U wilt haar niet bevrijden?
Breker Ik kijk wel linker uit. Ik word nu al bestookt met doodsbedreigingen.
Diana Ik dan niet! Hier moet een einde aan komen.
Breker U wilt regeren?
Diana Daarvoor zit ik erin.
Breker Waarom wordt mevrouw Schoonhoven gegijzeld?
Diana Is dit een overhoring?
Breker Ik zal u zeggen hoe het zit.
Diana Ga je dan weg?
Breker Dan zult u willen dat ik blijf.
Diana Geen schijn van kans.
Breker Mevrouw Schoonhoven wordt gegijzeld om de regering onder druk te zetten een begin te maken met het nemen van zogenaamde milieumaatregelen. Dat moeten we geloven. In werkelijkheid wordt ze gegijzeld om de milieu beweging en en passant Smaragd Sinistra in diskrediet te brengen.
Diana Een gemeen complot dat moet worden ontmaskerd.
Breker De regering doet het werk voor u. U hoeft de gijzeling slechts te kapen.
Diana Dit gaat over een mensenleven, niet over politiek en electoraat.
Breker Mevrouw Schoonhoven is ten dode opgeschreven, maar Smaragd Sinistra en uw politieke toekomst zijn nog te redden.
Diana Ik zal mij voor haar laten ruilen.
Breker U bent niet realistisch.
Diana Dat hoor ik wel vaker.
Breker En terecht, want u regeert niet. Dit is uw kans om te regeren. U laat de regering de gijzelaar ombrengen, en u incasseert de politieke winst. U kunt de Geheime Dienst wegbezuinigen, u hebt de media aan uw kant.
Diana Wat moet ik doen?
Printer U verklaart dat de verklaring van mevrouw Schoonhoven een grote leugen is, en u zet uw eisen voor het milieubeleid nog eens op papier, u schreeuwt ze van de daken, u mobiliseert uw achterban, u gaat voor de post minister-president.
Diana Hoe leg ik dat aan, meneer de reporter?
Breker U roept de gijzelnemers uit naam van alle weldenkende mensen op mevrouw Schoonhoven vrij te laten. U roept op tot overleg tussen alle betrokken partijen.
Diana Net alsof ik invloed heb op deze zaak.
Breker Dat hebt u ook, want u neemt de zaak over, alsof het uw eigen mensen zijn die deze gijzeling uitvoeren, maar u vindt dat ze nu te ver gaan.
Diana En mevrouw Schoonhoven.
Breker Die weet te veel.
Diana Hoe kan ik haar redden?
Breker Niet door haar verhaal te bevestigen, niet door haar toestand ten eigen voordele uit te buiten.
Diana Ik wil haar bloed niet aan mijn handen.
Breker Dat hebt u ook niet. Dat heeft de regering.
Diana Waarvan ik vanaf heden deel uitmaak.
Breker U bent de regering. Het zijn niet uw middelen, maar ze heiligen wel het doel.
Diana U bent een vreemde snoeshaan, meneer de reporter. U doet dit toch zeker om er zelf beter van te worden.
Breker Ik doe dit om de krant over te nemen van die flessentrekker van een Printer. Die speelt onder één hoedje met BZ en de Geheime Dienst.
Diana Het moet haast wel, want in het redactionele artikel wordt van geen van beide gerept.
Breker U leert snel.
Diana De almanak en de krant brengen de leugens in het land. Daarom kan de krant rustig de waarheid schrijven. Mijn voorwaarde blijft dat het leven van de gijzelaar worde gespaard. Er is van alles mogelijk. Criminelen leven als God in Frankrijk op kosten van de overheid, en het bonnetje is zoek. Dat wil ik voor mevrouw Schoonhoven.
Breker Dat is niet aan mij.
Diana Aan mij, ik ben de regering.
Breker De pers steunt de regering door dik en dun.
Diana Ik bel de dierenambulance om voor Baazz te zorgen. Hij zal wel honger hebben.
11e scène
Diana
Diana Met het oog op de recente dramatische gebeurtenissen die de mensen in het land hebben geschokt, en ook mij ten diepste hebben geraakt, wil ik mij hier en nu tot ons volk richten en het volgende verklaren. De zorgen die algemeen worden gedeeld over de toestand van het milieu en de dreigende ecologische ramp, hebben grote vorm aangenomen en kennelijk aanleiding gegeven tot radicale buitenparlementaire actie. Ik doe een dringend beroep op de gijzelnemers hun actie onmiddellijk te beëindigen. De medemenselijkheid gebiedt het. Deze actie doet de goede zaak slechts afbreuk. Mijn hart gaat uit naar de gijzelaar, mevrouw Schoonhoven, en ik stel mij persoonlijk beschikbaar haar plaats in te nemen. Bij alles wat ons in dit land lief is, gaat er niets boven een mensenleven.
12e scène
Dorland, Saafting, Printer
Dorland Dat gehaaide kreng.
Saafting Ze kaapt onze gijzeling. Wat heerlijk!
Printer Het wordt hoe langer hoe mooier.
Dorland Zij is geen licht. Ze heeft het van iemand.
Saafting Drie keer raden!
Printer Breker. Dan doet hij precies wat er van hem wordt verwacht.
Dorland Hij vertelt haar de waarheid.
Printer Daarom kan ze niet onder de verantwoordelijkheid uit, en die grijpt ze dus.
Saafting Dit is mooier dan de complottheorieën.
Printer Die zijn te complex en laboreren derhalve aan ongeloofwaardigheid.
Dorland Ik dacht dat we dit konden beheersen.
Printer Alles gaat volgens plan.
Saafting Jullie van de pers nemen de regie over, en dat zint me niet.
Printer Diana loopt met open ogen in de val.
Dorland Ik zie het nog fout aflopen, want ze gaat de gijzelaar opeisen.
Printer En dus is het haar schuld als die, God verhoede het, om het leven komt.
Dorland Prettig om je erbij te hebben.
Saafting Je gevoel voor melodrama is net wat ons nog mankeerde.
Printer Geen dank.
Dorland Het wordt tijd om een ultimatum te stellen, anders gaat dit vervelen.
Saafting Ik dicteer: De kapitalistische samenzweerders – hé, wat klinkt dat nostalgisch! – ik herhaal: de kapitalistische samenzweerders weigeren te reageren op onze al te terechte eisen en roepen daarmee het noodlot over zichzelf af, want nu is het één mensenleven waarmee ze spelen, morgen is het de mensheid die ze veil hebben voor hun ongebreidelde winstbejag. Vierentwintig uur, dan wordt de gijzelaar gedood, en gaan wij over tot het gijzelen van het gehele volk.
Printer Is het niet aan Smaragd Sinistra om een ultimatum te stellen, nu ze de gijzeling hebben overgenomen?
Dorland In principe wel, maar hiermee kapen wij de gijzeling weer terug, en het mag beslist niet op de lange baan worden geschoven.
Printer Ik zou ook graag een regeringsverklaring willen opnemen, in het kader van hoor en wederhoor.
Dorland Ik ben er klaar voor.
13e scène
Schoonhoven, Nele, Rasja
Nele Aha, de regeringsverklaring, misschien worden we daar wijzer van.
Schoonhoven Het is toch jullie regering?
Nele Ook de uwe, en uw hoop is erop gevestigd.
Schoonhoven Als het waar is dat jullie dit van regeringswege doen.
Nele Jazeker, en daarom verwacht ik dat er wat zal worden gedaan aan het ultimatum.
Schoonhoven Vierentwintig uur. Dat betekent dat jullie willen onderhandelen.
Nele Begint u nu te geloven dat wij een stelletje halve gare milieuactivisten zijn?
Schoonhoven Jullie zijn de vijand, wat moet ik anders geloven?
Nele Als u uw kop niet dichthoudt, zal ik een prop van oude kranten in uw mond proppen.
Schoonhoven Die zullen me goed smaken.
Nele U probeert me te intimideren, terwijl een gijzelaar onderdanigheid past, en vooral zwijgzaamheid als uw leven u lief is.
Schoonhoven Dit is geen gijzeling, dit is een farce.
Ik kan het nergens mee eens of oneens zijn, om jullie terwille te zijn, of te treiteren.
Ik kan me niet met jullie identificeren en de gijzeling overnemen, een Baskenpet opzetten en banken beroven.
Ik ben in mijn eentje, ik kan me niet gedeisd houden en een ander naar voren schuiven.
Jullie gijzelen me niet om iets te bereiken in de maatschappij, maar om politieke munt te slaan uit mijn dood.
Daarom, prop een prop oude kranten in mijn mond, dat ik dit niet meer hoef te zeggen.
Nele U kunt ook gewoon uw mond houden.
Schoonhoven Binnen vierentwintig uur kan ik zwijgen als het graf, maar ik ben er niet klaar voor en dus moet ik praten.
Nele Ik word gek van dat wijf.
Rasja Het is minderwaardig gedrag, mevrouw Schoonhoven, het past u niet.
Schoonhoven Wat past me wel? Mij te omringen met weldenkende lieden, en met hen van gedachten wisselen over de laatste dingen, alsof ik ernaar verlang het leven vaarwel te zeggen? Een paar onbewijsbare stellingen te opperen over de onsterfelijkheid van de ziel? Leven en dood sluiten elkaar uit, mijn lichaam is dood, mijn ziel leeft? Wat weet ik daarvan! Daar had ik het toch altijd te druk voor. Ik heb nooit iemand gehad om mee te praten, behalve over business, boekhouden, belasting ontduiken en verkoopcijfers.
Rasja Er is nog tijd. Ik ben hier, praat met mij.
Schoonhoven Mijn hondje, mijn Baazz, wie zorgt er voor hem?
Rasja Die redt zijn eigen wel, daar is-ie een hond voor.
Schoonhoven Ik zou hem zo graag bij me hebben, want ik ben zo bang.
Nele Een hond, godallemachtig!
Rasja Ik zal zorgen dat hij het goed heeft.
Schoonhoven En mij, wie zorgt er voor mij?
Rasja U hebt geen kinderen, geen familie?
Schoonhoven Mijn ouders zijn gestorven, mijn zuster wil niks met mij te maken hebben.
Rasja Een knappe meid, zoals u, en dan geen man in uw leven.
Schoonhoven Misschien ben ik wel van de meiskes.
Rasja Nou, dat lijkt me wel leuk.
Schoonhoven Maar ik ben van de jongens, en nee, er is geen man in mijn leven.
Nele Omdat u een eigenwijs stuk ellende bent, met een hoge pet op van haar eigen, daar houden de kereltjes niet van.
Schoonhoven Nee, dat haten ze.
Nele Daar worden ze slap van.
Schoonhoven Letterlijk. Ik spreek uit ervaring.
Rasja U hebt toch alleen maar een vingerhoed vol zaad nodig, en een kindermeid.
Schoonhoven Dat is zo, ja, dat is zo.
Rasja Was u niet doortastend genoeg?
Schoonhoven Ik wil ook een vader, ik bedoel, een man. Een gezin, bedoel ik.
Rasja Het is nog niet te laat.
Schoonhoven Ik ben dik in de veertig, lieve schat, waar hebben we het over?
Rasja U bulkt van de poen. Adopteer een weeshuis, ergens in Roemenië, of zo, daar hebben ze behoefte aan u.
Schoonhoven Ik wil mamma horen, zoals ik mijn eigen moeder noemde.
Rasja Daar heb ik het wel effe moeilijk mee, zeg.
Schoonhoven Je bent jong, je bent een lekkere meid, doe er iets mee.
Rasja Ja, ik loop tegen de dertig, en ik doe niks anders dan werken.
Schoonhoven Je bent dik in de veertig voor je erg in hebt.
Nele Let op! De regeringsverklaring.
Nieuwslezer Hier volgt een verklaring van de regering, zoals opgesteld in het crisiscentrum in Den Haag.
'De gijzelnemers hebben een ultimatum gesteld. Als er niet aan hun eisen wordt voldaan, zal de gijzelaar over vierentwintig uur worden geëxecuteerd. De regering houdt vast aan haar standpunt dat met de gijzelnemers niet wordt onderhandeld. Wij doen een dringende oproep aan de gijzelnemers de gijzelaar onmiddellijk in vrijheid te stellen. Wij herhalen: deze actie wordt algemeen veroordeeld en doet uw zaak slechts afbreuk.'
Einde verklaring van regeringswege.
Wij schakelen over naar Nieuwspoort waar mevrouw Diana, leidster van de oppositie en fractievoorzitster van Smaragd Sinistra een korte verklaring zal afgeven.
Diana Zoals onze regering terecht verklaart, doet deze gijzelingsactie afbreuk aan de goede zaak. IJveren voor de redding van de mensheid en daarvoor een mensenleven op het spel zetten tart elke logica. Mijn gedachten en gevoelens gaan uit naar mevrouw Schoonhoven, het schuldeloze slachtoffer in deze zaak. Ik bied de gijzelnemers aan haar voor mij te ruilen, want ergens draag ik verantwoordelijkheid voor deze actie, hoe verwerpelijk ik die ook vind. Neem mij. Laat haar gaan. Ik spreek slechts tot u als smekeling.
Nele Gelooft zij nou dat wij linkse actievoerders zijn?
Rasja Daar is ze te link voor.
Schoonhoven Ze heeft de gijzeling gekaapt, ze speelt een ragfijn spel, want ze wil er iets mee bereiken voor haar eigen toko.
Nele Als we u laten lopen krijgt ze haar zin niet.
Schoonhoven Oh jawel, dan is ze een nationale held, want ze heeft het onmogelijke gedaan.
Rasja Nu getuigt u alweer tegen uzelf.
Schoonhoven Ik zou haast de kogel willen opvangen, als zij haar zin maar niet krijgt.
Rasja Ze wil uw plaats innemen, ze voelt zich verantwoordelijk.
Schoonhoven Voor een zaak waaraan ze part noch deel heeft.
Rasja Dat ziet zij ruimer.
Nele U voelt inderdaad niet voor de zaak van het milieu?
Schoonhoven Jullie dan wel?
Nele Ik heb er nog nooit over nagedacht.
Rasja Plastic soep, AH tasjes tienduizend mijl onder de zee, een schenktuitje van een flesje siroop in de maag van een albatros … en zo kan ik nog uren doorgaan.
Schoonhoven Ja, het is heel erg, maar ik ga er wat aan doen als er werkgelegenheid in milieudefensie zit, anders is het sentimenteel geklets.
Nele Ik begin ervoor te voelen u voor die scherpslijpster te ruilen.
Schoonhoven Ze komt er wel onderuit.
Rasja Is het voorstelbaar dat ze het meent?
Schoonhoven Ze zaait twijfel, dat komt altijd van pas.
Nele Ze heeft gelijk als ze zegt dat deze actie haar verantwoordelijkheid is, dus ze wil het overnemen. Ze is gevaarlijk.
Schoonhoven Het is knap. Ik weet niet of ik het zelf had kunnen bedenken.
Nele Grappig, dat ze nu streng wordt bewaakt door onze naaste collega's.
Rasja Een uitwisseling is slechts een formele zaak.
Schoonhoven Of ze weet niet wat ze zegt.
Nele Er bestaat een mogelijkheid dat ze u echt wil redden, en daarmee gezag verwerft, of desnoods zonder enig ander doel, dan u te redden, denk daar eens aan.
Schoonhoven Ze zit in de politiek, dat is het handwerk van misdaad en oorlog.
Nele Wie zich wil ruilen tegen een gijzelaar is levensmoe.
Schoonhoven Dit is zuiver complottheoretisch. We zien dingen die er niet zijn. Straks verhoren ze Baazz en ze vragen hem: 'Hoe zit dat met de hondenbelasting? Waar is je penning? Ruimt het baasje je poep netjes op?'
14e scène
Diana, Saafting
Diana Ik wil de gijzelaar!
Saafting Bij voorkeur dood, neem ik aan.
Diana Gekaakt en ingezouten als een maatjesharing, nou goed!
Saafting Ik dacht dat u haar plaats wilde innemen, ongezouten en wel.
Diana Als het echt nodig is, ja, dan wil ik dat.
Saafting En als uw eigen mensen u ombrengen?
Diana Het zijn mijn mensen niet. Ik heb geen mensen, zoals jullie, om over leven en dood te beslissen in een of ander misselijk spelletje.
Saafting U wilt zich werkelijk in het gevaar begeven?
Diana Ik ben als gijzelaar veiliger dan hier en nu, beveiligd als ik ben door de schutterij die alles heeft georganiseerd.
Saafting U hoeft slechts afstand te nemen van de gijzeling.
Diana Ik doe geen afstand van de macht.
Saafting Daar vergist u zich, want de macht hebben wij.
Diana Om de gijzelaar te doden, maar het uitoefenen van macht door middel van terreur is nog niet het land regeren, want u ontketent een oorlog tegen de eigen bevolking.
Saafting De bevolking wil de oorlog tegen zichzelf voor het behoud van hun SUV, hun dure huizen, hun verre vakanties, hun overgewicht, in weerwil van al dat gezanik over chocola, plastic en de slanke lijn.
Diana U vervalt in herhaling. De bevolking wil de gijzelaar terug, en worden gekend in de beslissingen die er over ze worden genomen.
Saafting Daarom neemt u de gijzelingsactie, waaraan u part noch deel hebt over alsof het uw eigen initiatief is?
Diana Dat is regeren.
Saafting Wij zullen dat amechtige partijtje van u vermorzelen en verpletteren. En wat meer is: we zullen u voor uw beveiliging laten betalen, want het volk wil de kosten daarvoor niet meer dragen.
15e scène
Diana, Breker
Breker De bewaking heeft zich teruggetrokken.
Diana Het wordt te duur, hoorde ik. Oh, maar ik ben bang, want zo is het ook met die arme Pim gegaan.
Breker Maar wij kunnen er tussenuit knijpen.
Diana Ik heb geen auto, de jouwe valt op.
Breker Het is hier vlakbij. We gaan op de fiets.
Diana Milieu vriendelijk. Opschieten, het ultimatum verloopt over zes uur. Je weet ook dat je in overtreding bent?
Breker Net als Kuifje, als hij een woning wederrechtelijk betreedt.
Diana Die lui zijn link. Misschien knallen ze ons overhoop.
Breker Ik ben te nieuwsgierig.
Diana Wacht, ik loop nog even die groentewinkel in.
Breker A propos, de dierenambulance heeft Baazz in verwaarloosde toestand aangetroffen en bij een gastgezin ondergebracht.
Diana Goddank.
16e scène
Schoonhoven, Diana, Breker, Nele, Rasja
Breker Hier is het.
Diana Het is vanaf het crisiscentrum met een hete pannenkoek te belopen.
Breker Is het niet een beetje te doorzichtig?
Diana Iedereen zoekt het op Internet, je ziet daarom geen mens op straat.
Breker Ik bel wel even aan.
Nele Wie is daar?
Breker Mijn naam is Breker, van de NSB Kwaliteitskrant. Ik word vergezeld door mevrouw Diana, leidster van de oppositie. Wij komen met uw permissie de gijzelaar wisselen.
Nele Komt u binnen.
Diana Ik kan mijn ene been niet voor het andere krijgen.
Breker Dat is de moed die u in de schoenen zinkt.
Diana Heb ik nog nooit gehad.
Breker Het was nog nooit zo spannend.
Diana Ik keek uit naar een gelegenheid om de held uit te hangen, maar nu die zich voordoet schrik ik me een ongeluk.
Breker Neemt u mijn hand, we gaan samen.
Nele Zo, Jut en Jul vereren ons met een bezoek.
Diana U weet wie ik ben, neem ik aan.
Nele Nog voordat u wist dat u mensen gijzelt wisten we wie u bent, mevrouw.
Diana Dan kent u mij niet.
Nele Het is ons werk mensen zoals u te kennen.
Diana En nog een heleboel anderen die er net zo min toe doen als ik.
Breker Is het toegestaan als ik in mijn krant verslag leg van deze bijeenkomst.
Nele De Fabeltjeskrant, zeker.
Breker De fabel van de reporter die niemand meer geloofde toen hij de waarheid vertelde.
Nele U bent van harte welkom.
Diana Waar is mevrouw Schoonhoven?
Schoonhoven Ik ben hier.
Diana Mevrouw, ik kom mij voor u ruilen.
Schoonhoven Is het werkelijk waar?
Diana Hier sta ik, ik kan niet anders.
Schoonhoven Ik kan het niet accepteren.
Diana Het is niet aan u om het te accepteren, het is een voldongen feit.
Schoonhoven Ik ben aangewezen, ik zit ermee.
Diana Ik heb me laten aanwijzen, en dus is uw lot mijn zaak.
Schoonhoven U kunt dit zeggen omdat u weet dat ik zal weigeren.
Diana Wat is dit in godsnaam voor een wereld?
Schoonhoven U staat hier, want u bent moedig, maar u kunt als politica nooit iemand van uw goede wil overtuigen.
Diana Door mijn aanbod te accepteren kunt u de hele wereld overtuigen van mijn goede wil.
Schoonhoven Waarom zou ik de vijand de hand reiken?
Diana Ik ben de enige vriend die u heeft.
Schoonhoven Smaragd Sinistra! Ik schaam me dat zo'n partij in mijn land bestaat en invloed heeft.
Diana U gaat u toch niet opofferen, alleen maar omdat ik een rooie rakker ben.
Schoonhoven Was u maar een rooie rakker! U bent van een bloed en bodem partij van het weerzinwekkendste soort. U gaat verantwoordelijkheid systematisch uit de weg. Vanwege asielzoekers niet deelnemen aan de coalitie was de gemiste kans die u niet wilde missen. De klimaatverandering veranderen, laat me niet lachen! U hebt mij toch zeker ook met uw iPhone gevonden.
Diana U hebt de gijzeling zelf in scène gezet?
Schoonhoven Daarvoor is een verbeeldingskracht nodig waarover ik niet beschik.
Diana Bloed en bodem zijn door en door vervuild, maar het houdt niet op bij de grens. Dus mijn partij zo te noemen is kortzichtig.
Schoonhoven Lebensraum heette het, toen het de grens overstak en Rotterdam bombardeerde.
Diana Ik kan u het geloof niet schenken, maar het leven wel. Neem het niet uit handen van een politica, neem het uit handen van een vrouw, een vrouw net als u. Moet ik het u nog smeken?
Schoonhoven Doet u dat niet.
Diana De anderen hadden mijn verlangen omtrent het asielbeleid ook kunnen inwilligen. En ik sta hier voor u, om te smeken voor uw leven, dat om de een of andere reden op het spel staat. Waarom gelooft u mij niet?
Schoonhoven Ik geloof u wel, maar ik ben een andere overtuiging toegedaan.
Diana Dan stel ik voor een pact te sluiten.
Schoonhoven Een all girls netwerk? Dat is niet echt mijn ding.
Diana Kom dan eens uit uw mannenwereld, en zie voor u met mij de brede coalitie, waarin bloed en bodem hand in hand gaan met het welbegrepen eigenbelang. Die komt er niet als één van beide partijen de bodem bemest met haar bloed.
Schoonhoven Ik zit in zaken, niet in de politiek.
Diana Ik doe de politiek, u kunt blijven wat u bent.
Schoonhoven Wij tweeën?
Diana Het is een begin.
Schoonhoven Ik wil partner worden en een bult poen verdienen.
Diana Uw wordt geen partner als wij vrouwen de handen niet ineen slaan.
Schoonhoven Zult u zien wat ik kan.
Diana Stoer ben je! U bent inmiddels te oud, uw opleiding is verouderd, uw ervaring irrelevant; dat u nog geen partner bent sluit uit dat u het ooit zult worden.
Schoonhoven Geen partner, geen moeder …
Diana Ik sla u niet onder de gordel. Laat het moederschap erbuiten.
Schoonhoven U bent moeder.
Diana Ik deel mijn moederschap met de hele wereld.
Schoonhoven Toch is het exclusief.
Diana Dat is zo.
Schoonhoven Ik ben geen moeder, en dat geeft onder ons vrouwen de doorslag. Bent u helemaal gek geworden uw leven te wagen, terwijl u twee kleine kinderen hebt.
Diana Denkt u dat ik ze vergeten ben!
Schoonhoven Dan leef ik en zijn zij wezen.
Diana Zover is het nog niet.
Schoonhoven Het scheelt slechts een paar uur, in die tijd groeien ze niet op. U moet maken dat u wegkomt. U hoeft mij niet te overtuigen, zo naast aan mijn dood weet ik wel wat u waard bent.
Diana Nu loopt het me echt over de hand.
Schoonhoven Hou me eens vast. Ik wil nog één keer een mens vasthouden, en ik ben blij dat u het bent.
Diana Zo goed?
Schoonhoven Zo goed.
Diana Ik heb een doos aardbeien meegenomen.
Schoonhoven Dank u, oh, dat is lief. Nou moet ik toch huilen, en dat wil ik niet, ik wil dat wijven gejammer niet.
Diana Dat hebben we voor op de kerels.
Schoonhoven Ze zijn heerlijk! Ik ben ook zo dol op kersen.
Diana Het is nog geen kersentijd.
Schoonhoven Weet u iets over Baazz?
Breker De dierenambulance heeft hem opgepikt. Hij maakt het goed.
Schoonhoven Ze hebben de hondjes van de arme Pim in laten slapen.
Breker Ik zorg voor Baazz.
Schoonhoven Hij haat kerels. Ik kon nooit een vent mee naar huis nemen.
Diana Dan neem ik hem wel mee.
Schoonhoven Neem mijn vest, laat hem eraan ruiken, dan vertrouwt hij u.
Nele Ik moet u nu verzoeken ons alleen te laten, mevrouw, meneer, want het ultimatum loopt over een uurtje af.
Schoonhoven Wat gaat u in de krant schrijven, meneer Breker?
Breker Dat ik erbij was toen de edelen en de getrouwen elkaar het geloof schonken.
Schoonhoven U moet dichter worden.
Breker Daar is niks in te verdienen.
Schoonhoven Ook nu zal geen mens u geloven, dus zet de woorden in het gelid en rijm er rustig op los.
Breker Ik ga dat blaadje overnemen.
Schoonhoven U bent gestuurd, u doet precies wat ervan u wordt verwacht.
Breker Dat is nieuw voor me.
Schoonhoven U hebt mevrouw de leidster van de oppositie naar mij toegebracht en haar missie zien mislukken. Als u morgen om deze tijd het leven nog hebt mag u niet mopperen.
Diana Ik neem hem onder mijn hoede.
Schoonhoven Dat is mooi van u. Maar zijn geloofwaardigheid is de zijne, en u bent hier op eigen houtje gekomen en u hebt niet eens de wijkagent in de arm genomen. Hoe ziet dat er van een veilige afstand uit, denkt u?
Breker Als onderzoeksjournalistiek.
Schoonhoven Als het nodeloos in gevaar brengen van de gijzelaar en van mevrouw de leidster van de oppositie.
Breker Ik ontken het niet, maar er bestond een kans dat ik haar hierheen bracht en u mee terug nam.
Schoonhoven Misschien. Hebt u nog vragen?
Breker Hoe voelt u zich?
Schoonhoven Ik ben aan het einde van mijn krachten. Dit laatste gesprek vergde het uiterste van me, want zulke dingen heb ik nog nooit van mijn leven gezegd. Van het ene op het andere moment sta ik te praten met volslagen vreemden over de laatste dingen. Over de dood, mijn eigen dood. Niet in de zin van een straf, of een beloning, of een verbetering van mijn existentiële toestand, maar als een inzet in de politieke economie. Ik weet wel wat er met me zal gebeuren in relatie tot de verhoudingen in ons land, maar ik weet niet wat er met mij zal gebeuren. Ik hoop dat er niks is, maar dat kan ik me niet voorstellen. Ik koester nu een diepgaand en intens verlangen om er te zijn, te praten, rond te lopen en te spelen als een kind. Dat zou ik kunnen projecteren op een toekomst na de dood, maar die is van deze wereld, die ik nog nooit zo heb liefgehad als uitgerekend nu, nu mijn hand het leven en de vrijehid niet meer kunnen grijpen, strek ik die ernaar uit.
Nele Oké, hebt u dat.
Breker Ik schrijf mee.
Nele Begrijpt u wat ze zegt?
Breker Als u dat schietijzer onder mijn neus drukt begrijp ik precies wat ze zegt.
Nele Je weet toch ook dat we iedereen die met ons praat tenslotte verlinken.
Breker Ik ben me er pijnlijk van bewust.
Schoonhoven Ik ben klaar. Meneer Breker, provoceert u deze mensen niet. Mevrouw Diana, u moet nu gaan, gaat u alstublieft. Zorg voor uzelf, want voor u begint het pas.
17e scène
als tevoren
Nele We hebben ze nu allebei.
Rasja We kunnen ze gedwongen uitwisselen.
Nele Ze moeten niet denken dat zij hier de dienst uitmaken.
Rasja Maar, de leidster van de oppositie afknallen was niet de bedoeling.
Nele Ik haat dat wijf anders als de pest.
Rasja We maken geen martelaar van haar, dat mag ze zelf doen.
Nele Alle opties, behalve één, vervallen.
Rasja Weet het hoofdkwartier van deze ontwikkeling?
Nele Met een beetje geluk staat het hele circus voor de deur.
Rasja Heeft zij kinderen?
Nele Twee bloedjes. Ze bracht ze naar een zwarte school, maar daar is ze van teruggekomen. Hahaha. Net als de tweeling van Ulrike, die hebben ze net op tijd gered uit de klauwen van El-Fatah.
Rasja Wat weet jij veel.
Nele Nu ik haar heb meegemaakt ga ik op haar stemmen, met een bloedrood potlood, want dat kan niet anders.
Rasja De uitstraling van de macht speelt je parten.
18e scène
allen op
Diana Zijn jullie daar al!
Dorland Wij zijn nooit weg geweest.
Diana Jullie gaan de actie beëindigen.
Dorland Het is uit de hand gelopen, we blazen het af.
Diana Eerst zien dan geloven.
Dorland U en meneer Breker komen met mij mee, mevrouw Schoonhoven zal het pand via een andere uitgang verlaten en zich melden bij de dichtstbijzijnde politiepost.
Diana Ik ga met haar mee.
Dorland U ziet toch dat de pers er hoogte van heeft. Als u wordt gezien met de gijzelaar verklaart u zich schuldig aan haar ontvoering.
Diana Dat ben ik ook.
Schoonhoven Ik ga nu via die andere uitgang.
Dorland Is dat genoeg?
Diana Ren dan! Ren voor je leven!
Dorland U ziet wat wij u allemaal gunnen.
Diana Kan ik me niets bij voorstellen.
Dorland We verzinnen wel een andere manier om u kapot te maken.
Diana Ik ben al kapot. Maar ik neem jullie mee.
Dorland U staat, God betere het, onder onze bescherming.
Diana Die bescherming kan ik missen.
19e scène
Saafting, Nele, Rasja, Schoonhoven
Nele Wat doen we nu?
Saafting Hoe bedoel je, wat doen we nu? Jullie knallen haar af.
Rasja En de reporter?
Saafting Dat is mijn zorg. Smaragd Sinistra mag op geen enkele wijze voordeel uit deze actie halen.
Rasja Nou, dan moesten we haar maar eens neerschieten.
Nele We loten erom.
Rasja Ik doe het wel.
Nele Zoals je wilt.
Rasja Loten geeft het te veel het cachet van een farce.
Nele Mevrouw, bet u er klaar voor?
Schoonhoven Nee.
Rasja U bent zo eerlijk.
Schoonhoven Als ik het nu niet ben, dan nooit.
Saafting Dacht u dat we u zouden laten lopen?
Schoonhoven Natuurlijk niet. Ik wilde mevrouw Diana het spektakel besparen.
Saafting Vooruit, knal haar af.
Rasja Wilt u even voorover bukken?
Schoonhoven Een nekschot? Alsjeblieft, waar zit je verstand? Door het hart, gewoon door het hart.
Rasja Nekschot is zekerder.
Schoonhoven Je bent toch geen nazi.
Rasja God bewaar me.
Schoonhoven Kijk me dan maar aan.
Rasja Daar bent u te lief voor.
Schoonhoven Ik ben niet lief. Maar ik zou je laten lopen.
Rasja Dat kan ik niet maken.
Schoonhoven Schiet op, dit is geen vrijpartijtje.
Rasja Was het maar waar.
Schoonhoven Dit is toch niks voor vrouwen.
Rasja Geef me een kus.
Schoonhoven Ik heb een kus.
Rasja Kom op ermee.
(schot)
20e scène
Printer, Breker
Printer Het is aan jou het dode lichaam te identificeren.
Breker Dode lichaam?
Printer Je hoorde het schot. Het was niet op jou afgevuurd, maar wat niet is kan nog komen.
Breker Ze is afgeknald!
Printer Doe nou maar niet alsof het je verbaasd.
Breker Nou, nee, natuurlijk niet. Maar ik heb haar zojuist nog in levende lijve gezien, dat is toch anders dan in theorie.
Printer Een journalist die schrikt van de werkelijkheid. Typerend. Waar ben ik aan begonnen?
Breker We hebben onze ziel verkocht.
Printer Je moet dichter worden, Breker.
Breker Waar heb ik het eerder gehoord?
Printer We komen er wel overheen.
Breker Wat we niet moesten doen, hebben we toch gedaan?
Printer Straks staat het op papier, morgen ligt het in de kattenbak. Kijk eens om je heen, zoveel mensen; welk gezicht zullen we missen?
Breker Ik weet er één. Zij was groot.
Printer Dat worden ze door hun dood.
Breker Zijn we nou slim?
Printer Misschien zijn we cynisch.
Breker Dan zijn we honden.
21e scène
Diana, Dorland, Saafting
Dorland Komen wij nu nader tot elkaar, mevrouw?
Diana Dit is geen achterkamertjes politiek, die is onderduikerspolitiek.
Dorland U bent er niet in geslaagd uw achterban in de hand te houden en de gijzeling te beëindigen. Zo zal dit de boeken ingaan.
Saafting Het zal u zwaar worden aangerekend.
Diana Dat is regeren. De geest is uit de fles. U kunt meer van dit soort acties verwachten, maar dan hebt u de regie niet in handen.
Saafting Die hebben we altijd in handen.
Diana Jullie zullen nu toch maatregelen moeten nemen, jullie hebben er zelf de weg voor vrijgemaakt.
Dorland Dat ontgaat me even.
Diana Het klimaat is burgeroorlog. U regeert, maar uw dagen zijn geteld. De mensen zijn bang, ze verlangen maatregelen tegen vuurwapens, vervuiling en ongelijkheid. Misschien is het niet aan mij en mijn partij, maar er komen anderen en u kunt ze niet allemaal kapotmaken.
Dorland We maken ze allemaal kapot.
Saafting U weet nu wie u beschermt. Als uw leven en het leven van uw man en uw kinderen u lief is, dan trekt u zich terug.
Dorland Naar aanleding van de recente gebeurtenissen die uw functioneren onmogelijk hebben gemaakt.
Saafting Het is voor de mensen in het land niet belangrijk wie de terreur uitoefent, maar men is er bang voor, en niet voor fijnstof, global warming, en weet ik veel, want het doel van terreur is terroriseren.
Diana Totdat de dijken breken.
Dorland De wal zal het schip wel keren.
Diana Het schip is al gezonken, de politiek verantwoordelijken hebben het lek gestoten.
Dorland Niet wij, maar u.
Diana Dat zijn de feiten niet.
Dorland Feiten doen er niet toe.
Saafting Rest ons slechts uw beveiliging te regelen, want het nieuws is inmiddels bekend geworden en het regent bedreigingen aan uw adres. Sommige zijn sexueel getint, en bepaald smakeloos. Samengevat komt het erop neer dat een stevige beurt u goed zou doen. De meeste spreken van hangen, trekken en vierendelen; Angelsaksisch getint. Anderen spreken van de wurgpaal en levend verbranden; Spaans georiënteerd. De gewone, Hollandse hakbijl komt ook geregeld voorbij. Dat soort dingen. Dat kunnen wij natuurlijk niet toestaan.
Diana Ik wil naar mijn man en mijn kinderen.
Saafting Het detachement zal dadelijk arriveren.
Dorland Onthoudt u de moraal, namelijk, dat u met goede wil helemaal niets bereikt.
Saafting Amen.
22e scène
Diana, Nele, Rasja
Nele Mevrouw, wij zijn uw detachement.
Diana Wie heeft mevrouw Schoonhoven doodgeschoten?
Rasja Dat was ik.
Diana Hoe voel je je?
Rasja Nou, een beetje zoals James Bond. De eerste is een mijlpaal, en dat voel je, maar de tweede is al veel gemakkelijker.
Diana Grootspraak. Ik beloof je dat je alleen maar wreder en stommer zult worden.
Rasja In uw nadeel.
Diana Jullie zijn huurlingen van het grootkapitaal. Jullie hebben zojuist een uit eigen gelederen vermoord.
Rasja En nu beveiligen we de vijand.
Diana Misschien moest ik mezelf zo maar eens gaan zien.
Rasja Had ik de vijand nu liever dan de vriend?
Diana Je slaat wartaal uit. Wat is er met je?
Rasja Het is niet zo leuk, wat ik heb gedaan.
Diana Daar zul je mee moeten leven.
Rasja Het was zo gepland. Ik moest het plan uitvoeren. Ze was in één klap weg. Er was niemand meer thuis. Het is mijn zaak, ik heb u er niet bij nodig.
Diana Maar ik jou wel. Nog even en ik bepaal wat er in de commissie stiekem wordt besloten, en dat wordt net zo goed een afrekening. De macht bedient zich van de beul, maar de beul verliest zijn ziel.
Rasja De macht heeft geen ziel, haar werktuig dus ook niet.
Diana Jij bent geen werktuig, maar een vrouw van vlees en bloed. Als ik jullie een raad mag geven, dan gaan jullie er nu vandoor en laten nooit meer wat van je horen.
Rasja Of we schieten u ook af.
Diana Je moet doen wat je niet laten kunt.
Rasja Wij moeten u beveiligen.
Diana Ik ben jullie leidinggevende en ik draag jullie op je in veiligheid te brengen. Dat is wat ik kan doen om jullie te beschermen.
Rasja En voor u om het er levend vanaf te brengen.
Diana Dat kan mij nauwelijks worden verweten.
Rasja Er wordt door jan en alleman op u geloerd, mevrouw, en u bent beter af als wij bij u blijven.
Diana Het is nog waar ook.
Rasja We brengen u naar huis.
Diana Breng me naar Nieuwspoort. Van daaruit zal ik een verklaring afleggen.
23e scène
Diana
Diana Ik ben Diana, leidster van de oppositie. Naar aanleiding van de tragische dood van de gijzelaar mevrouw Schoonhoven wil ik het volgende verklaren. Enkele uren geleden heb ik mij met mevrouw Schoonhoven onderhouden over een uitwisseling. Ik wilde mij als politiek verantwoordelijke in haar plaats stellen. Om haar moverende redenen heeft zij de uitwisseling geweigerd. Zij is door de gijzelnemers vervolgens om het leven gebracht. Van regeringswege is geen enkele poging ondernomen de gijzelaar vrij te krijgen. Uit hoofde hiervan zal ik een motie van wantrouwen indienen tegen de regering omdat zij deze crisis heeft veroorzaakt en zich niet heeft ingespannen de gijzelaar te bevrijden. De zittende regering beslist niets waaraan een toekomstige coalitie is gebonden. Het eerste dat ik zal doen als ik de regering overneem, is de commissie stiekem opheffen en de Geheime Dienst ontmantelen. Deze belofte doe ik op de dood van mevrouw Schoonhoven. Een democratie heeft geen geheime dienst.