De kosmische windmolen
Toneelspel
Jacob Dekker
Toneelspel
Jacob Dekker
De kosmische windmolen
04-04-2022 – 11-08-2022
De zon schijnt en de energie verspreidt zich door het heelal. Zonde. Kosmonauten zijn op zoek naar materiaal om ze weten niet wat te bouwen, en hebben van hun ruimteschip een vuilnisbelt gemaakt. Hun Zamelaars ontmoeten meneer Couvreur, die kennis heeft van het wiel, en die een kosmische windmolen voor ze kan bouwen.
De kosmische windmolen
toneelspel
Jacob Dekker
Personen:
Kosmonauten:
Tex
Fax
Vix
Lux
Zamelaars:
Mussels
Bisseps
Menselijk wezen:
Jacques Couvreur
1e scène
Tex, Fax. Vix, Lux
Tex Zijn we nou gezien?
Fax Schei uit, je maakt me bloednerveus.
Tex Kinderen zien ons.
Fax Kinderen vinden alles gewoon. Dat leren ze gauw af als ze naar school gaan, en zijn ze alles wat van belang is vergeten.
Tex Is het iemand die had kunnen bedenken wat wij hier aan het doen zijn?
Vix En wat doen we? We halen weg, en we geven niks terug.
Tex Ze houden niet bij wat ze allemaal weg flikkeren, anders waren we er allang geleden gloeiend bij geweest.
Vix Volgens mijn inlichtingen wordt daar bijgehouden, alles wat iedereen doet en zegt en denkt.
Fax Dat is onbegonnen werk.
Vix Iedereen en alles is wel veel; ik denk dat de grote lijnen wel zo ongeveer bekend zijn.
Fax Wie bepaalt dat?
Vix Daar wordt verschillend over gedacht.
Tex Je hebt er ook die beweren dat alles al van tevoren is vastgelegd.
Fax Heeft de Schepping daarom zo lang op zich laten wachten?
Vix Wij vallen in ieder geval niet onder de bepalingen, maar we worden wel in de databases vastgelegd.
Fax Je moet eerst weten wat je daarin zoekt, en lui die vanuit een andere Melkweg komen en geïnteresseerd zijn in wat er op de aarde aan vuilnis en afval langs de straat ligt, wordt niet in de zoekmachine aangeklikt.
Tex Nog even niet, maar ze zijn daar beneden met enkele miljarden, en ze klappen allemaal een ander creools, het is een kwestie van tijd tot iemand op het idee komt, en tijd hebben we niet.
Lux Jongens, let op! Wat ik nou heb! Moet je kijken, wat een maf ding dat is.
Fax Daar heb je spuit elf weer.
Vix Dat is een frisby om ronde broodjes met kaas en tomatensaus op te bakken.
Tex Rot toch een keer op met je troep. Het hele schip is volgestouwd met fietsframes, matrassen, ladenkassies, verhuisdozen, boeken kisten en ouwe kranten, opgebruikte communicatie satellieten, en 1, 2, 3 trapsraketmotoren.
Lux Jongens, jullie maken een denkfout.
Fax Lux gaat denken, jongens, dat wordt lachen.
Lux Jullie denken te veel, dat is jullie probleem, namelijk; jullie denken dat je weet wat iets is zonder te kijken hoe het wordt gebruikt.
Fax Daar beneden zijn ze achterlijk, dat zie je toch, ze gooien weg wat ze niet meer gebruiken, hoe moeten wij dan weten hoe je het moet gebruiken.
Lux Door te kijken hoe ze het gebruiken voordat ze het weggooien.
Fax Ze zijn te klein en te ver weg, wij kunnen dat helemaal niet zien.
Lux De Zamelaars zijn daar actief, zij zien het wel.
Fax Maar die zijn stom en achterlijk.
Lux Kijk, wat ik doe. Ik heb het van Mussels en Bisseps die het met hun eigen ogen hebben gezien.
Tex Kijk uit! Het loopt uit zijn eigen.
Vix Wat is dat voor een gruwelijk apparaat?
Fax Zet dat ding stil. Mijn zenuwen begeven het bij de aanblik van deze woeste locomotie.
Lux Het is een wiel. Of: het wiel. Ze komen in soorten en maten, maar in beginsel doen ze allemaal hetzelfde, namelijk draaien, zodat blijkt dat het begrip, in dit geval dus draaien, opgaat in het voorwerp dat draait, dat je als het ware een synthese bereikt waarvan het je duizelt voor je ogen, en in je gedachten, wat nog veel erger is.
Fax En ik maar denken dat wij technologisch een paar lichtjaar op die lui vooruit waren.
Vix Misschien hadden zij gewoon behoefte aan dat, eh, hoe heet het?
Lux Het wiel. Een wiel. Meervoud: wielen, niet wiels of wielden, maar wielen.
Vix Jaja. De vraag is: hebben ze patent, op dat ding?
Lux Ik heb het nagevraagd, en het schijnt dat je geen patent kunt nemen zo- en zoveel jaar nadat iets is uitgevonden, en het wiel gaat terug tot de prehistorie. Net zo min als je patent kunt nemen op natuurlijke zaken, zoals de lucht, of het vuur.
Vix Niet dus! Pak van mijn hart.
Lux Maar dan nog iets. Kijk, ik kan het wiel laten draaien omdat ik het met de kracht van mijn hand in beweging breng.
Tex Als je maar uitkijkt met dat rotding.
Lux Maar, we kunnen het wiel zich laten bewegen door een andere krachtbron, die we op de een of andere manier niet kunnen benutten, of aftappen, en daarmee vullen we onze accu's, hebben we pep in een oneindige, onuitputtelijke voorraad die niet opraakt.
Tex Als zij daar beneden het wiel kennen, hebben ze die techniek ook al net zoveel jaar.
Lux Nooit wezens onderschatten omdat ze op twee benen lopen.
Tex Voordat we het zelf gaan uitvinden, kunnen we de kunst misschien van ze afkijken.
Lux We halen daartoe een redelijk wezen aan boord.
Vix De vorige keer dat jij een redelijk wezen aan boord haalde was het een krokodil.
Lux Ik dacht: hem heb een grote bek, die gaat ons effe wat vertellen.
Vix Er zaten ook tanden in die bek en we moeten hem onze Zamelaars voeren, waarvan we nu nog maar twee over hebben, en niet de snuggerste.
Fax Die gasten zijn zó stom …
Lux Moeten we dan niet zelf een keer wat gaan halen?
Tex De Zamelaars vallen al op, en kijk jij eens naar je eigen.
Lux Nou, dat derde been vouw ik op mijn buik in mijn broek, die voelsprieten verf ik oranje en mijn derde oog plak ik af.
Vix Als het aan jou ligt gaan we rond de wereld in 80 dagen!
Lux Rond, jongens, dat is het! Een wiel, rond; de aarde, rond; een cirkel, rond; de bal, rond …
Vix De tijd, lineair! We zijn hier om wat te maken, dat we naar huis kunnen sturen, dat we nog een tijdje voort kunnen met zijn allen.
Lux Ik zeg: het wiel en het draaien zijn de sleutel tot de oplossing van ons probleem.
Tex We zijn gezien. Ik weet het gewoon. Als wij aan het wiel komen en aan het draaien, zien ze ons, en dan zijn we gezien.
Lux En als we gezien zijn, wat dan nog? Wat kunnen zij ons nou doen? Beter nog: willen ze ons iets doen?
Tex Als ze geen haar beter zijn dan wij, kunnen we beter maken dat we wegkomen.
Fax Let op, jongens, Bisseps heeft die ene weer op zijn camera. Zet het geluid eens aan.
Tex Ik zeg nog tegen die stommeling: ga niet naar de Stadionweg, want die ene met dat lange gezicht heeft je in de peiling.
2e scène
Bisseps, Jacques Couvreur
Couvreur Lekker karretje heb-ie daar, amigo!
Bisseps Wat heb ik daar dat lekker is?
Couvreur Een mountainbike, waarvoor je twee-en-een halve maat te groot bent, een boodschappen trolley van AH, en een kattenbak op wielen, achter elkaar geschakeld, of sla ik nou wat over?
Bisseps Nee, ik ben bang dat u ze wel hebt zo, edele heer.
Couvreur Ik heb een fietspomp in mijn winkel staan. Zal ik die bandjes van je even oppompen, want zo kom jij niet vooruit, amigo.
Bisseps Sorry, u gaat een beetje snel, edele heer.
Couvreur Ik weet wat jij bent.
Bisseps Lijkt me sterk, ik weet het namelijk zelf geeneens.
Couvreur Jij bent een Zamelaar.
Bisseps Als u het zegt, edele heer, dan kan ik daar wel voor doorgaan. Wat doet een Zamelaar?
Couvreur Ik wil niet net zo dom klinken als jij, maar het antwoord luidt toch: een Zamelaar doet wat jij doet.
Bisseps Ik, eh, zamelaar de spullen in die hier tegen de lantaarnpaal worden achtergelaten, zonder dat hun moeder nog naar ze omkijkt.
Couvreur Je kunt zo te zien alles gebruiken. Een lampenkap. Een kapot getrapte printer. Een doorgezaagd tafelblad. Een doorgebonkte beddenbodem. Sla ik wat over?
Bisseps Nou, deze rooie brandweerauto, edele heer, die is echt leuk, en hij loeit als je aan de wielen draait; ik weet gewoon zeker dat het ze zal interesseren.
Couvreur Het rood, de brandweer, of het draaien van de wielen in combinatie met het loeien?
Bisseps Edele heer, het draaien met het loeien.
Couvreur Wat is belangrijker: het draaien of het loeien?
Bisseps Het één samen met het ander, edele heer, maar ik kan u zo een twee drie het verband niet verklaren.
Couvreur Misschien kan ik je helpen.
Bisseps Dat zou fideel zijn, edele heer, want ik moet toch echt een keer met iets bruikbaars over de brug komen, anders word ik opgevoerd.
Couvreur Letterlijk of figuurlijk?
Bisseps Sorry, wat is het verschil?
Couvreur Opgevoerd in de zin van te eten gegeven aan, zeg maar, een hongerig beest; of opgevoerd in de zin van naar voren geschoven om een karwei te klaren.
Bisseps Oh, jaja, ik dacht dat het iets met brommers te maken had, is dat zo?
Couvreur Een brommer nog een keer zo hard laten rijden, ja, dat is ook opvoeren.
Bisseps Als ik dat eens kon leren, dat ik die rooie brandweerauto kon opvoeren.
Couvreur Ik heb twee linkerhanden.
Bisseps En uw derde hand is dan één rechterhand?
Couvreur Ik bedoel dat ik onhandig ben.
Bisseps Maar ik zie toch dat u twee handen hebt, edele heer, en als er twee linker zijn, waar is dan de rechter?
Couvreur Wij mensen hebben twee handen.
Bisseps Ja, ik ben niet achterlijk, dat weet ik ook wel, een linker en een rechter, maar u zegt: ik heb twee linkerhanden, dus vraag ik: waar is uw rechterhand?
Couvreur Ga jij soms om met lui die drie handen hebben?
Bisseps Drie benen.
Couvreur Zamel jij spullen voor die dubbele lullen?
Bisseps Denkt u dat ik dit voor mijn lol doe, of zo?
Couvreur Zo zie je er niet uit, amigo, je lijkend meer een koelie, die uit de tropen is overgeheveld naar deze gematigde zone. Het is namelijk zomer, hoogzomer, en jij draagt een duffelse jas, moonboots en een bontmuts. Dacht je dat je niet opviel?
Bisseps Ik mag niet opvallen, edele heer.
Couvreur Dat is je dan niet gelukt.
Bisseps Niet gelukt om iets niet te doen …
Couvreur Jij bent geen doorsnee morgenster, ik heb je in de gaten. Zeg op, wat moet je met die troep.
Bisseps Het is beter als u dat niet weet, edele heer.
Couvreur Je handelt in opdracht. Je mag niet over de opdracht praten. Draaien met loeien zal voorkomen dat je wordt opgevoerd aan een wild beest. En dan vind je het vreemd als ik met bepaalde vragen zit?
Bisseps Het is ook beter voor mij als u het niet weet, edele heer.
Couvreur Je hoeft niet op mijn gemoed te werken, daar ben ik ongevoelig voor. Maar ik kan jou wel helpen, dat je niet wordt opgevoerd aan een wild beest.
Bisseps Het is niet echt een wild beest. Ik geloof dat ze hoge verwachtingen van hem koesteren, vanwege dat-ie zo'n grote bek heeft, en van die tanden, begrijpt u wel, en dus veel eet en dus veel weet – dat gaat samen.
Couvreur Het rijmt, maar de geachte is ongerijmd.
Bisseps Dus, eh, als de woorden rijmen, dan, eh …
Couvreur Is de gedachte nog wel uit de lucht gegrepen.
Bisseps Het is meer en eerder boven de lucht, daar ergens waar het niet meer blauw is.
Couvreur Waar niet kan worden geademd, kan niet worden gedacht.
Bisseps Dan hoeven ze ook niet te weten wat het is.
Couvreur Dan is het een gezegend volk.
Bisseps U kunt ze beter niet kennen, edele heer, gezegend of niet, echt wel niet.
Couvreur Ze interesseren me niks. Ik wil weten waarom jij voor ze zamelt.
Bisseps Wacht effe, ik heb een visitekaartje, waar is het, eh, hiero, visitekaartje.
Couvreur Tex, Fax, Vix, Lux Global engineering. Global engineering? Klinkt als Maak meer van de mens.
Bisseps Maak meer van de mens?
Couvreur Dat is een kookboek.
Bisseps Ik heb het nog nergens gevonden, en ik heb toch al aardig wat weggeefkasten leeggehaald.
Couvreur Toch is het niet denkbeeldig, vooral als je niet van hier bent.
Bisseps Dat zijn we niet.
Couvreur Dat dacht ik al. Wat willen ze van de globe?
Bisseps Ik weet het niet. Niemand weet het. Daarom halen we gewoon alles maar op, net zo lang tot we iets vinden, het dat wat we nodig hebben.
Couvreur Jullie trekken zonder theorie het veld in, en verzamelen daarom te veel gegevens zodat jullie nergens meer wijs uit kunnen.
Bisseps U moet mij erbuiten laten, edele heer, ik zamel gewoon maar wat, ziet u.
Couvreur Draaien. Loeien, het één met het ander; dat is een theorie. Hoe heet je?
Bisseps Bisseps, edele heer, om u te dienen.
Couvreur Bisseps, ik zeg: dat is een theorie, en als ik dat hier en nu al improviserend in verband breng met global engineering, dan zie ik de Zaansche Schans voor mijn geestesoog verschijnen.
Bisseps Die heb ik wel gezien, maar die ligt niet bij het grof vuil, dus kan ik het niet meenemen.
Couvreur Het gaat om het idee, snap je?
Bisseps Nee, dat snap ik niet.
3e scène
Tex, Fax. Vix, Lux
Tex Ik zei het: we zijn gezien!
Fax En die kaffer van een Bisseps laat zich uithoren.
Vix Dit hele project is een fiasco.
Lux Luister naar wat-ie zegt, die lange, hoe heet-ie?
Tex Hij is helemaal niet lang.
Fax Couvreur, Jacques, een oudgediende, gaat terug naar toen de beelden nog zwart-wit uit Bussum kwamen.
Vix Een licht is het niet, schijnt het; hij schrijft boeken die alleen hij kan lezen.
Lux Zit dus geen kwaad in die rotzak, maar hij zei iets heel interessants.
Tex Ik luisterde niet.
Fax Ik hoorde niks.
Vix Ik wil het niet weten.
Lux Ze hebben een wiel, als je eraan draait …
Tex Nee nee nee, geen wiel! Ik word doodziek als ik het woord hoor.
Fax Een woord waarvan we doodziek worden willen wij niet horen.
Vix Lux je maakt de kosmonauten doodziek met je geleuter over een wiel.
Lux Een wiel, jawel, dat een loei teweeg brengt, en die loei maakt ons kotsmisselijk, want het is de sonore expressie van het draaien van het wiel, en dat is dus een geluidsgolf, een geluidsgolf is …
Fax Gepraat in de ruimte dat geen betekenis heeft.
Lux Juist wel, en Couvreur, Jacques gaat ons die betekenis verklaren.
Tex Een fantast die niemand kan begrijpen.
Fax Bedoel je dat hij niemand kan begrijpen, of dat niemand hem kan begrijpen?
Tex Allebei, nou goed!
Vix Een geluidsgolf is … energie!
Lux Bingo!
Vix Dus zolang wij praten en het bij voorkeur met elkaar oneens zijn, geven we loei af en draait het, nou ja, je weet wel, het rad waarop onze zwakke zenuwen worden gebraakt.
Tex Als wij Couvreur, Jacques aan boord halen, want dat wil je, wat geven we hem dan te eten?
Fax Goeie vraag, we raken door onze Zamelaars heen en de krokodil is er ook nog.
Lux We voeren hem aan de krokodil, als hij ons alles heeft uitgelegd.
Vix Alles is niks, als het om die aardlingen gaat.
Lux Dat spaart in ieder geval één Zamelaar uit.
Tex Hij is inderdaad lang, misschien wel sterk, en hij is een oudgediende, een veteraan; wie zegt dat we hem aan kunnen, ik bedoel, wij met zijn viertjes.
Fax De aardlingen hebben een Rus om mee te schieten, hoe heet-ie ook alweer?
Lux Kalasjnikov AK Zevenveertig. Dubbele naam, oude adel. Als Osama er één had, dan heeft Couvreur, Jacques er wel twee. Maar hij hoeft niet te weten wat me met hem van plan zijn.
Fax Ja, maar wij weten het toch.
Lux Onze lange reis door het wereldruim heeft ons een tikje autistisch gemaakt, misschien, maar vraag je nou eens af: kan hij ons horen?
Vix Nee, natuurlijk niet, maar hij kan de Zamelaars heel vakkundig uithoren.
Tex Die stomme Bisseps heeft de krokodil al genoemd, en de rest kan een kind zelfs raden.
Fax De aardlingen gebruiken alles, dus ook elkaar. Dat is het nut van de wereld, dat ze elkaar kunnen gebruiken.
Lux Wij zijn geen haar beter, al zijn we niet bewapend met Russen, we hebben een krokodil, en dan is die ook nog eens ergens goed voor.
Vix We glijden af, jongens, we worden zoals de aardlingen. Dat krijg je als je in de rotzooi van een ander gaat zitten wroeten.
Tex Wat geven we hem te eten, of: aan wie geven we hem te eten? Dat is de vraag niet. De aardlingen eten alles. Koeien, paarden, varkens, forellen, zalmen, patrijzen, kippen, wormen, honden, kraaien, ratten … en elkaar.
Lux Jajaja, en wat wil je daarmee zeggen?
Tex Dan eten ze ook kosmonauten. Dat zeg ik. Hij neemt een paar Russen mee en voor we er erg in hebben worden we geserveerd met peterselie in je kont en een appeltje in je mond, voor het Laatste Avondmaal.
Fax We kunnen afzien van dit spoor, en het rad laten voor wat het is, want dit is te complex.
Lux We hebben eindelijk een aanwijzing, die kunnen we niet zomaar afschrijven.
Fax Wat dan, wat dan, hè? Dit gaat ons petje een lichtjaar te boven. Rad, loei, kracht; daar kunnen wij met ons verstand niet bij.
Lux We nodigen Couvreur, Jacques in vriendschap uit aan boord te komen. We nemen ons voor hem goed te behandelen – en dat doen we dan gewoon. Dan delen we in zijn ontwikkeling en zijn intelligentie.
Tex Een menselijk wezen, intelligent?
Fax Kijk dan toch wat ze van de blauwe steen hebben gemaakt! Ze kunnen lopen, wat doen ze? Ze rijden in automobielen en ze vliegen in vliegtuigen. Ze hebben allemaal een moeder, wat doen ze? Ze vermoorden elkaar. Ze hebben de wind in de rug, wat doen ze? Ze hebben een kerncentrale zodat ze tegen de wind in kunnen rijden.
Lux Oké, dat is knap achterlijk, maar je vergeet dat ze nog maar net komen kijken, hè, want toen wij van huis gingen waren zij nog muizen die werden opgevreten door reusachtige krokodillen.
Vix Wij hebben een krokodil, voeren we hem eraan op, zijn ze geen stap vooruit gekomen.
Lux Dat zijn ze wel: ze hebben het wiel.
Tex Schei toch eens uit, man, je doet het expres, hè!
Fax Ik gaan over mijn nek als ik het woord alleen al hoor.
Vix Ik ben opeens heel draaierig, van het rad dat voor mijn ogen draait.
Lux Ik heb in een verzameling spreekwoorden gelezen dat dat iets heel speciaals betekent, dat er een rad voor je ogen draait, maar de kiksaus ontgaat me.
Tex Jij bent bedorven door je lectuur.
Fax Heb je soms een boek van Couvreur, Jacques gelezen?
Lux Die zijn onvindbaar.
Vix Des te beter.
Lux Ik ga hem halen. De teerling is geworpen; die herinner ik me weer wel. De teerling rolt over tafel, dat is de energie die het nemen van een kloek besluit met zich meebrengt.
Tex Hij zal je verkreukelen als een oude krant.
Fax Hij zal de zaak aan de grote klok hangen. Dat spreekwoord ken ik ook, jij bent niet de enige die boeken leest.
Vix Is dat alles wat jullie eruit leren? Teerling, die rolt, klok die draait … oh, gadverdamme, ik word niet goed.
4e scène
Lux, Bisseps, Mussels
Bisseps Op TV zien ze er anders uit dan in het echt, meneer, bovendien kent hij ons.
Mussels U moet zich een beetje gedeisd houden, meneer, met alle respect.
Lux Zien ik er soms verdacht uit?
Bisseps Hoe moeten we dat brengen?
Mussels Voor je het weet heb je iemand beledigd.
Bisseps Eentje die zich als vrouw kleedt, maar toch een kerel is, of eentje die is omgebouwd, of nog niet …
Mussels Identiteit, weet u wel, dat is een weinig vloeibaar dezer dagen.
Bisseps Het is het beste als u een duidelijke keuze maakt, meneer, dus niet rondlopen in een kort rokje waar uw pik onderuit bungelt.
Lux Mijn derde been, krijg nou wat!
Mussels Uw boezem heeft ook bepaald afwijkende proporties, meneer, daar moet u toch wat perslucht uit laten ontsnappen.
Lux Waar hebben jullie het over? Pik. Boezem.
Bisseps Ziet u, ze hebben mannetjes en vrouwtjes, en dat is als het ware een arbeidsdeling aangaande de voortplanting van de soort. Ze zijn sterfelijk dus ze moeten wel.
Mussels De vrouwtjes telen het jong in hun buik, dat de mannetjes erin planten.
Lux Walgelijk!
Bisseps De edele heer Jacques Couvreur is zo een mannetje, meneer, en zo een mannetje ziet andere mannetjes niet staan.
Mussels Dus kunt u deze keer beter als vrouwtje gaan, dan hebt u zijn onverdeelde aandacht.
Lux Wil ik dat? Straks plant hij een jong in mij.
Bisseps Dat zou zomaar kunnen.
Mussels Hij kan praten als Brugman, hij lult hem er zo in.
Lux Hé, een spreekwoord, waar haal je dat vandaan?
Mussels We hebben toen het afval van het Rijksmuseum gezameld, meneer, daar zat een bericht over die kletsmeier tussen.
Lux Misschien moesten we het teruggeven, tenslotte is het roofkunst.
Mussels Het is nog niet gemist.
Lux Mijn derde been haal ik binnenboord, mijn boezem laat ik een beetje leeglopen.
Bisseps En deze pumps, nou, beeldig!
Mussels En een rode strik in uw haar, meneer. Schattig!
Bisseps Uw benen zijn lang en sexy, meneer, daar krijgt u hem plat mee.
Mussels Een vleugje Rose van Paul smith, en de begeerte zal de wind voor u uitdrijven. Zalig!
Lux Ik kan niet wachten om die aardling in levende lijve te zien.
Mussels Zoals u wenst, meneer. Er ligt een aardige berg rotzooi op de hoek van de Stadionweg en de Agamemnonstraat, en als wij ons er vertonen komt hij vanzelf wel tevoorschijn.
Bisseps U moet het gesprek op de Zaansche Schans brengen, meneer, daar zit het verband tussen loeiende brandweerwagens met vliegwielen en iets dat wij zouden zoeken omdat we het niet kunnen vinden als we alles meenemen wat er geen verband mee houdt.
Lux Daarom laat je het praten aan mij over, anders krijgt hij nog een verkeerde indruk van buitenaardse wezens.
Bisseps Zoals u wenst, meneer.
Mussels Ik waarschuw u, meneer, de omgang met aardlingen is gecompliceerd. Je weet nooit wat ze denken, ze zeggen niet wat ze weten en wat een ander vindt kan ze niks schelen. Deze Couvreur is bovendien een Amsterdammer, en dezulken hebben een grote bek en stellen ondertussen geen moer voor.
Lux Een kosmonaut laat zich niet van Amsterdammers ringeloren.
Bisseps Voor uw vervoer hebben we deze kliko achterover gedrukt.
Mussels Strikt genomen is een kliko geen afval, maar het wordt erin gezameld.
Bisseps Zodat het als het ware aan ons, Zamelaars, in de eerste graad verwant is.
Mussels We begeven ons hiermee op hellend vlak, dat geef ik toe.
Lux Jullie lijken wel aardlingen; als jullie gaan zeggen wat jullie denken, is het net alsof jullie de boel in de maling nemen.
Mussels Dat zij verre van ons, dat wij één of meer dan de kosmonauten in de maling zouden nemen.
Bisseps De gedachte aleen al!
Lux Kwam toch bij me op toen ik die kliko zag.
Mussels Ik heb hem niet schoongemaakt, dan komt-ie des te authentieker over.
Bisseps En u krijgt er een opwekkend aardse odeur van.
Lux Man o man, wat stinkt dat!
Mussels U bent er in minder dan geen tijd aan gewend.
Lux Jullie weten wat er zwaait als jullie me treiteren.
Bisseps Worden we aan de krokodil gevoerd.
Mussels Er zijn lui aan de krokodil gevoerd die u niet hadden getreiterd.
Bisseps Dus kunnen we u net zo goed effe treiteren.
Mussels Niet dat we u treiteren, natuurlijk.
Lux Als het moet dan moet het. Met jullie reken ik later wel af. Laten we gaan.
Mussels Goed idee, we moeten grof vuil van de Stadsreiniging voor zijn.
Bisseps Er staat een ijskast zonder deur, een witgepleisterd ikea ladekastje en een plastic kerstboom. Daar moeten we op af!
Mussels Vergeet dat ronde tafeltje niet, met de vier bolpoten en het rotan raster voor kranten en tijdschriften.
Bisseps Past perfect bij dat oude bankstel dat ze op een hoop hebben gegooid.
Lux Misschien moesten we jullie dienst bij de Gemeente in rekening brengen.
Mussels Levert vast meer op dan de hele expeditie bij elkaar opgeteld.
Lux Hou je kop en doe het deksel dicht.
5e scène
Jacques Couvreur, Lux, Mussels, Bisseps
Couvreur Amigos, wat gezellig, en met een zware delegatie bovendien, of is het te vroeg om al van een invasie te spreken?
Bisseps U zegt het, edele heer, ja, een invasie.
Mussels Het is begonnen, inderdaad, edele heer.
Couvreur Jou ken ik ook! Jij rijdt rond op een goud geschilderde bakfiets.
Mussels Mijn bakfiets, edele heer, zelf geschilderd, want dat vehikel zag er niet uit.
Couvreur Jullie worden opgestoten in de vaart der volkeren, zien ik, want jullie hebben een kliko.
Bisseps Dat hebt u goed gezien, inderdaad, een kliko.
Couvreur Volgende keer een verhuiswagen van de Wit.
Bisseps U bent geestig, edele heer, u maakt ons aan het lachen. Hahaha.
Mussels Ja, lachen, hahaha.
Couvreur Hebben jullie al wat gezameld? Laat eens kijken. Tjonge, wat een putlucht komt er uit die kliko.
Bisseps Niet zozeer iets gezameld, edele heer, iemand ingezameld, die u incognito even wilde spreken.
Mussels Iemand die zogezegd iets te vragen heeft.
Couvreur Laat mij eens raden. Dat is natuurlijk jullie patroon, degene voor wie jullie al die rotzooi zamelen.
Bisseps U bent scherpzinnig, edele heer.
Couvreur Degene die jullie, brave Zamelaars die jullie zijn, het vuile werk laat opknappen.
Mussels Iemand moet het doen, edele heer, dus waarom wij niet?
Couvreur Ik ben slecht over hem te spreken.
Bisseps Hem? Hij? Hij, dat is te zeggen, ze heb een mannelijk beroep, ziet u, maar daarom is het nog wel een vrouw.
Couvreur Alsof dat de zaak verandert!
Mussels Nou, nee, maar ze kan ons horen, en het is onbeleefd over iemand te praten als die ons kan horen.
Bisseps Levensgevaarlijk bovendien.
Couvreur Nu maak je me nieuwsgierig.
Mussels Mevrouw, laat mij u uit de kliko helpen. Klimt u maar op mijn rug.
Bisseps Mag ik u voorstellen, meneer, edele heer Couvreur, mevrouw kosmonaute Lux.
Couvreur Wan kaksi uma!
Lux Zegt-ie? Wat zegt-ie?
Bisseps Is dat nou Swahili, of is het Bulgaars?
Mussels Sranantongo, dacht ik.
Lux Wat zegt-ie!
Bisseps Quelle femme! Of zoiets.
Mussels Ja, zoiets. Quelle femme!
Lux Aan die gasten heb ik niks.
Couvreur U bent een verrukkelijke verschijning, mevrouw. Zoals u uit de kliko komt zo komen de duveltjes uit de doosjes.
Lux Wat bedoelt-ie?
Bisseps Dat u een verrukkelijke vrouw bent, meneer.
Mussels Meer dan dat. Hij houdt u voor een verrukkelijke vrouw.
Couvreur Jansen en Janssen hebben gesproken en elkaar aangevuld. U bent inderdaad een verrukkelijke vrouw, meneer Lux.
Lux Dat wist ik helemaal niet.
Couvreur U herinnert zich toch wel dat ene moment dat u in de spiegel keek, en zag dat u een mooie vrouw bent.
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand …
Lux Nee. En wat dan?
Couvreur Wie is de schoonste in het land.?
Lux Ik niet. Moet u nou eens kijken hoe ik er bijloop. De schillen en het koffiedik kleven mij aan, en ik stink een uur in de wind.
Couvreur Kon dat niet anders, amigos? Een dame vervoer je toch niet in een kliko.
Bisseps Het was geen gelukkige keuze.
Mussels Ze mocht niet opvallen, ziet u.
Couvreur Dat is dan faliekant mislukt. Volgt u mij, mevrouw, of meneer – wat bent u nou eigenlijk? – dan gooi ik uw klofje in een sopje, en ik spuit u wel even schoon.
Lux Dat is buitengewoon vriendelijk van u, maar ik kleed me niet zomaar uit voor een wildvreemde.
Couvreur Ik heb er meer gezien, niet zo nuffig, aub.
Lux U zult van mij schrikken.
Couvreur Geen enkele lelijke vrouw is veilig voor me, dat wilt u toch niet beweren?
Lux Daarnet was ik nog een mooie vrouw!
Couvreur Dat bent u nog, als u tenminste een vrouw bent.
Lux Daar ben ik niet helemaal zeker van.
Couvreur Het is slechts een kwestie van ervaring, en bij mij bent u aan het goede adres.
Bisseps Zei ik het, of zei jij het nou? Als vrouw heeft meneer Lux zijn onverdeelde aandacht.
Mussels Toch verliezen we hiermee het doel uit het oog.
Couvreur Wat mag dat doel wel zijn, amigos? Jullie zamelen geen afval in voor de kat zijn viool, en mevrouw hier begint een invasie die daarmee verband houdt.
Lux Voor we daar op ingaan, wil ik weten waar uw Rus is.
Couvreur Mijn Russin, zult u bedoelen.
Lux Kalasjnikov AK Zevenveertig, de Rus, en ze zeggen dat u er wel twee hebt.
Couvreur Twee? Dat zal mijn Russin niet graag horen.
Lux Kalasjnikova AK Zevenveertiganova.
Couvreur Tanja Isabelle. Ze is meestal Française, heel af en toe Russin, en ik heb geen idee waar u naartoe wilt.
Lux Wat zegt-ie?
Bisseps Hij heeft geen Russen, zegt-ie.
Lux Wat-ie zegt is wat anders dan-ie denkt.
Couvreur En u bent wat anders dan een meneer die als mevrouw uit een verontreinigde kliko komt.
Lux Oké. Ik ben de kosmonaute, en ik wil van die vuile kleren af, en ik wil schoon zijn, of mooi: wat is het? Ik wil niet meer stinken.
Couvreur Deze kant op en de keuken in.
Lux Misschien kunt u zich even omdraaien, meneer, ook al hebt u ze eerder gezien, wat ik betwijfel.
Couvreur De dames van deze wereld wel, maar de heren uit de andere wereld niet; u hebt een punt.
Ohlala, dat is een heel andere wereld, mevrouw.
Bisseps Met alle respect, edele meneer Couvreur, uw vooringenomenheid met het vrouwelijk geslacht bepaalt voor een niet gering gedeelte hoe u de kosmonaute ziet.
Couvreur Ik zie een stralend wezen …
Bisseps Cesium 137, edele heer, iridiseert de atmosfeer.
Couvreur Met een shakra in het voorhoofd waaruit de heerlijkheid van haar ziel straalt.
Bisseps Derde oog, of eerste, of tweede; hangt ervan af waar je begint te tellen.
Couvreur Een futanari, begiftigt met een lul van heb ik jou daar!
Bisseps Derde been, of eerste, u snapt het wel.
Couvreur En zes vingers aan ieder hand, heerlijk! Wat kan ze daar niet allemaal mee doen?
Bisseps Strikt genomen zijn het vijf vingers en één duim, ziet u, de duim heeft twee, de vinger drie geledingen.
Couvreur Jullie moesten een borrel lusten.
Mussels Ik ben u even kwijt, edele heer.
Couvreur U bent geen enkelvoudige vrouw, meneer Lux, u bent een dubbele, want tussen drie benen bevinden zich twee posities in vaginale ordinantie, zodat u terwille van het baren van een nieuwe mensheid steeds en zonder mankeren de spreekwoordelijke zonen van de donder kunt maternaliseren.
Lux Ik beschouw het als een eer, ook al is de betekenis van uw woorden in duisternis gehuld.
Couvreur De liefde openbaart zich in het nageslacht.
Lux Ik geloof niet dat ik daarvoor ben gekomen.
Couvreur Liefde kan niet worden gezocht, en als je haar per ongeluk ergens vindt, moet je eigenlijk hard wegrennen, maar dat doen aleen idioten.
Lux Ik ben geen idioot, ik ben een kosmonaute.
Couvreur Van alle kosmonautes kont u bij mij van alle mensen; Vrouwe Fortuna brengt ons tezamen.
Lux Ik ken Vrouwe Fortuna niet.
Couvreur Zij staat op het rad van avontuur, en zij beweegt hetzelve met een dartele beweging van haar linkervoet.
Lux Ik wil haar kennen, want dat rad, dat wiel, die koker, die cilinder, die weet ik veel van haar zoek ik met heel mijn hart en met heel mijn verstand.
Couvreur U hebt haar gevonden toen u mij zocht.
Lux Wilt u een kindje in mijn planten, edele Couvreur.
Couvreur Het genoegen is geheel aan mijn kant, kosmonaute Lux.
Lux Doe het nu, edele Couvreur.
Couvreur U loopt wel een beetje hard van stapel.
Lux Wat doe ik?
Bisseps Het is een spreekwoord, meneer.
Mussels Daar zit het Sranantongo van de Lage Landen vol mee.
Bisseps Daarom begrijpt nooit iemand wat ze zeggen.
Mussels En gaan ze door voor warhoofden.
Bisseps Maar ondertussen stelen ze zich rijk.
Mussels En verpatsen ze hun eigen land.
Lux Jaja, maar wat doe ik?
Bisseps Ik denk dat de edele heer bedoelt dat u op stel en sprong van een eerste kennismaking overgaat op sexuele handelingen.
Mussels Hij bedoelt dat u tot vrouw gepromoveerd als u bent, de boot effe af moet houden.
Lux Op stel en sprong de boot afhouden …
Bisseps En niet over één nacht ijs gaan.
Mussels Even kijken wat voor vlees u in de kuip hebt.
Couvreur Mevrouw, we hebben alle tijd van de wereld, en de liefde is de doodsvijand van de haast. Ik zal u eerst even schoonspuiten.
Lux Oh, maar dat is heerlijk, zeg.
Couvreur En u droogwrijven met deze theedoek.
Lux Ik gloei helemaal.
Couvreur Lichamelijk welzijn, mevrouw, u begint er al een beetje in te komen.
Lux Waar ben ik in?
Couvreur In the mood, zogezegd.
Lux Meneer Couvreur, u moet mij alles vertellen over vrouwe Fortuna en haar doorluchtige linkervoet waarmee zij het rad in beweging brengt, want mijn hart, mijn verstand en mijn verlangen zeggen mij dat daarin het antwoord ligt op mijn overweldigende vraag.
Couvreur Uw vraag is overweldigend, maar zeg me toch hoe die luidt.
Lux Dat is nu juist het probleem, dat weet ik niet zo precies.
Couvreur Laat mij u helpen, dan. Wat hebben we?
Bisseps Een berg afval rijp voor de intergalactische schroothoop.
Mussels We kunnen er al jaren geen wijs meer uit.
Couvreur Dat vergeten we dan.
Lux Maar jullie hadden één ding, dat was die brandweerwagen met die spoeltjes en die wieltjes waarop die spoeltjes werden geladen zodat-ie van zijn eigen begon te rijden.
Couvreur Ongeveer hetzelfde, maar dan precies anders als de vrouwe Fortuna die het rad van avontuur in beweging brengt, zodat het draait, en het lot van de mensen zich wendt en keert, zodat ze stijgen en vallen.
Lux Dat is te moeilijk voor me.
Couvreur Krachtbron, dat de rondas in beweging brengt, dat de accu oplaadt. 18e eeuwse techniek. Nog steeds niet verbetert, wat wel iets zegt over de stand van de wetenschap en de techniek in dit ons tijdsgewricht. Maar, voordien was het toch moeilijk voor te stellen, en in dat stadium, mevrouw Lux, verkeert u nog steeds.
Lux En ik maar denken dat wij, de kosmonauten, een beslissende technologische voorsprong hadden op jullie achterlijke aardlingen.
Couvreur Als jullie van buiten het zonnestelsel komen, en in een ruimteschip rond de aarde draaien, dan hebben jullie dat zeker.
Bisseps Niet om alles beter te weten, edele heer, maar met die primitieve technologie zijn de aardlingen bezig hun planeet naar de intergalactische schroothoop te helpen.
Mussels Het is dat wij nog wel eens wat puin ruimen, maar anders …
Couvreur Het is de krachtbron die wij gebruiken, mevrouw Lux, een sediment van vele miljoenen jaren oud dat we in de hens steken om de wielen te laten draaien, en onze sociaaleconomische verhoudingen verhinderen vooralsnog elke verandering in die kwestie.
Lux Bent u nu opeens ernstig, meneer Couvreur, u maakt me bang.
Couvreur Alleen de spotters spreken ernstig, mevrouw Lux.
Lux Was het u dan ernst toen u spotte?
Couvreur U komt iets halen van mijn planeet, maar tot nu toe wist u niet wat. Nu hebben we het, het is voor onze ogen in onze verbeelding ontstaan, en wij smeden nu de samenwerking die het u en mij mogelijk maakt onze problemen op te lossen.
Lux Waar moest ik het ook alweer over hebben?
Bisseps Over, eh, hoe heet het, die mosterdfabriek, Mussels, help me eens.
Mussels De Zaansche Schans?
Lux De Zaansche schans! Breng me naar de Zaansche schans.
Couvreur Oké, de Zaansche schans. Dat is een patent idee.
Lux Gaan we dan geen kindjes planten?
Couvreur We werken aan hun toekomst, zodat ze in onze gedachten zijn en alleen nog maar hoeven te worden verwekt.
Bisseps U kunt zo niet over straat, meneer.
Couvreur Ik heb hier een regenbroek, en een jakkerjekker aan de kapstok hangen. Trek dat maar aan.
Lux Ik zien eruit als een joker.
Couvreur Dat valt in Amsterdam niet op.
6e scène
Tex, Vix, Fax
Tex Ik versta geen woord van wat die vent zegt.
Fax Ik zie niks. Ik hoor niks. Ik zeg niks.
Vix Lux zien we nooit meer terug.
Fax De Zamelaars gaan hun boekje zeer te buiten. Moet je ze nou horen! Ze zijn te menselijk geworden.
Tex Spreekwoorden, hoe meer ik ze herhaal, hoe minder ze betekenen.
Vix Ze betekenen ook niks. Snap dat dan. Couvreur kletst uit zijn nek, en dan is het net alsof hij iets heel bijzonders zegt.
Tex Wat moeten we doen? Wat moeten we doen?
Fax Het draait allemaal voor mijn ogen.
Vix Zonder Lux kunnen we niks doen. Die is onder de betovering van Couvreur gevallen. Laten we ze volgen, dan kunnen we tenminste getuige zijn van zijn ondergang.
Tex Ze stappen in een automobiel die op het water rijdt, een pieremachochel heet zoiets, maar het zinkt niet. Bisseps en Mussels hijsen de panelen om op het licht te kunnen varen, want zo heet dat: varen varen over de baren, varen varen over de zee. Couvreur staan aan … Wat is dat?
Fax Een wiel! Ik word niet goed: een wiel. En hij draait eraan, och, ik kan het niet meer aanzien, och, red ons en verlos ons van dat monster.
Tex De pieremachochel gehoorzaamt aan Couvreurs draaien aan het wiel en wendt de steven waarheen hij wil.
Vix Wat is er met Lux. Hij hangt half over de reling. Hij braakt. Een soort van ruimte-parallel-ziekte, door de schommelingen in het tijd-ruimte continuüm. Rollen, slingeren, stampen; het is een ijzeren wet.
Fax Hij lazert nog in de plomp!
Tex Mussels heeft hem in zijn kladden.
Fax Deze planeet begint me tegen te staan.
Vix Jullie kunnen beter even niet kijken, jongens, want wat ik nou zie grenst aan het onwaarschijnlijke. Wat een vreemde vogels zijn dat, met vier wieken malende in de wereldruimte. Couvreur stevent er regelrecht op af. Ze zijn verloren. Ze zullen worden vermorzeld.
Fax Kan me niet schelen hoe ziek ik hiervan word, het is te fascinerend.
Tex Dit is voorbij het vrees en beven, dit is de openbaring zelf.
Vix Wat stuwt het rad vort?
Tex Lux is iets op het spoor!
Fax Welke superieure techniek ligt hieraan ten grondslag?
Tex Welke geniale gedachte zit hier achter?
7e scène
Lux, Couvreur
Couvreur Hoe voelt u zich, mevrouw Lux?
Lux Beter dan daarnet, maar mijn hoofd draait.
Couvreur De aanblik van de Zaansche schans speelt u parten.
Lux Ze komen waarschijnlijk van heinde en verre naar hier om dit te zien.
Couvreur En ervan te leren. U bent niet de eerste die hier de kunst komt afkijken.
Lux Ik weet niet precies welke kunst dat is.
Couvreur Ik heb er een notie van.
Lux Ik ben een en al oor, meneer Couvreur.
Couvreur De molens van de Zaansche Schans draaien op de wisselende winden in onze atmosfeer.
Lux En de vrouwe Fortuna?
Couvreur Haar danken en eren wij, dat zij ons dit heeft geschonken.
Lux Ik wil haar leren kennen.
Couvreur In voorspoed wordt zij vergeten, in tegenspoed vermeden.
Lux Ik wil worden bewogen onder haar dartele linkervoet.
Couvreur Dan bent u naast aan uw val.
Lux Ach, het is zo moeilijk te begrijpen.
Couvreur Oké, laten we het technisch houden. We zijn thans in het vooronder van mijn schip. Bisseps en Mussels varen erin rond alsof ze nooit wat anders hebben gedaan. U hebt dus ook een schip. Waar is uw schip?
Lux Het staat juist achter de maan.
Couvreur U bent alleen, met de Zamelaars?
Lux Er zijn er nog drie.
Couvreur Zijn ze allemaal even leuk als u, in bedoel, met drie benen en interpretatieve geslachtskenmerken?
Lux U bent jong, meneer Couvreur, en u stel impertinente vragen.
Couvreur Excuses! Ik ben gewoon nieuwsgierig naar ze.
Lux Ze zijn bang, nerveus en sceptisch.
Couvreur Geef ze eens ongelijk.
Lux U bent te vrijgevig.
Couvreur U zoekt pep, als ik het goed begrijp, maar u hebt geen wiel.
Lux De aardlingen hebben een wiel.
Couvreur In beginsel zijn alle wielen gelijk, maar daarom zijn er nog wel zeer veel wielen.
Lux Het wiel is verschrikkelijk.
Couvreur U zegt het, en het is juist wat u zegt: verschrikkelijk. Sinds de uitvinding van het wiel zijn wij verdoolde aardlingen van alle aardlingen om ons heen terechtgekomen in een zinloze en alles verslindende mobiliteit. Geschapen zijn we om te lopen, heel, heel erg lang geleden en gelopen hebben we als vorsten. Geschapen zijn we niet om te rijden op wielen – in toet-toets en in tjoeke-tjoekes, en al helemaal niet op fietsen! – en uitgerekend hier in de moerasdelta doen we niks anders dan fietsen. En ondertussen hebben we nooit geweten waarvoor het wiel eigenlijk is bedoeld.
Lux Ik zie het allemaal voor het eerst, meneer Couvreur, en ik ben zeer onder de indruk. Maar waar wilt u naartoe?
Couvreur Het wiel is geen doel, Het wiel is middel.
Lux Middel, geen doel. Doel, waartoe?
Couvreur Overdracht van kracht; mobiliteit is slechts een beperkende omstandigheid.
Lux U begeeft zich uit de fysica op het terrein van normen en waarden.
Couvreur Die het enige werkelijke zijn in ons bestaan.
Lux In uw bestaan.
Couvreur Dat vanaf heden is verbonden met het uwe.
Lux Dat is intergalactische liefde.
Couvreur Over het wiel heen, dat ons verbindt.
Lux Dat van het kindje planten, of: twee kindjes, het kan me niet schelen, wordt dat nog wat?
Couvreur Geheel de uwe.
Lux Dan heb ik de vrees voor het wiel overwonnen.
8e scène
Lux, Couvreur, Bisseps, Mussels
Bisseps De aanblik van de Zaansche schans zal het universum met zichzelf verzoenen.
Mussels Als alle sterren in de wereldruimte samenspannen om dit voort te brengen, hebben zij niet voor niets geschenen.
Couvreur En ik maar denken dat levende wezens een ziekteverschijnsel zijn, en de beschaving de laatste vloek die rust op de materie, ten einde haar zichzelf te doen vernietigen.
Bisseps Dat zegt-ie omdat-ie vindt dat-ie niet heeft gekregen wat hem toekomt.
Mussels Hij vergeet gemakshalve en in het voorbijgaan wat hij zelf heeft gegeven.
Couvreur Ik wil nu ook even wat nemen, amigo's, want wat wij hier gaan neerzetten aan het water langs de weilanden van de Zaan, is een samenwerkingsproject van de aardling met de kosmonaute, en ieder zal zijn deel hebben.
Lux A propos, meneer Couvreur, een dergelijk project heeft hier op aarde een voorgeschiedenis, die over de geschiedenis die wij hier aanschouwen heengaat, met een zware laars, mag ik wel zeggen.
Couvreur Leer mij de petrochemische industriëlen kennen, of de kern-energie lobby, mevrouw Lux; ik weet dat ik mijn leven niet zeker ben in dat opzicht.
Lux Daarbij komt dat er niks op papier staat, enerzijds kunt u de zaak geheel overnemen en ons erbij lappen als ongewenste vreemdelingen, anderzijds kunnen wij het wiel achterover drukken en in minder dan geen tijd zijn we voorbij Pluto waar nog nooit een aardling is gegaan, laat staan van weergekeerd.
Couvreur Er is nog slechts een vermoeden van wat we gaan bouwen, dus laat het krakeel over het eigendom rusten.
Bisseps We staan hier voor het gehele universum, edele heer, meneer, en voor u beiden dringt de tijd.
Couvreur Wij vatten samen, dat het wiel moet worden aangedreven door een energie bron, en dat dezelve kracht moet worden overgedragen in een voorraadkamer. In mensentaal: een turbine, en een accu. Wat we hier zien is wind. Er zijn verschillende soorten van wind hier in onze atmosfeer, maar ook overdrachtelijk gesproken in de zin van zonnewind; een zonnewind waaraan wij op dit eigenste ogenblik zijn blootgesteld en die 10^20 eV opwekt, en iedere seconde dat we daarvan geen gebruik maken is een verloren seconde. Amigo's, aan jullie de eer deze krachtmachine een naam te geven.
Mussels & Bisseps De kosmische windmolen!
Couvreur De kosmische windmolen zal zij heten.
Lux De kosmische windmolen verschijnt over de horizon, haar wieken glinsteren in het licht van de rode zomer moederzon, en zij slurpt de zonnewind in en laadt de accu die voor eens en altijd de zin is van haar bestaan.
Couvreur Rest ons slechts een klein probleempje.
Lux En dat is?
Couvreur Hoe zetten we de kosmische windmolen in elkaar?
Lux Ik zie nog een probleem.
Couvreur En dat is?
Lux Wat gebruiken we om haar te bouwen?
Couvreur Laat maar eens zien wat jullie hebben.
9e scène
Tex, Fax, Vix
Tex Nee, nee, en nog eens nee! Die slijmbal komt hier niet aan boord.
Fax Ik denk niet dat het nog aan ons is het te verbieden.
Vix Hoezo niet? Wij zijn een collectief, weet je nog, we nemen gezamenlijk unaniem beslissingen democratisch centralistisch.
Fax Lux heeft met de aardling gepaard en gaat zwanger van de tussenwezens. Het collectief is verbroken, en Lux is de tirannus rex geworden.
Tex Ze heeft geslacht bekend. Ook dat nog!
Vix We kunnen de tussenwezens aan de krokodil voeren.
Fax Zij zullen beter zijn dan wij. Zij zullen ons aan de krokodil voeren.
Tex Ik wil de kosmische windmolen niet. Het idee is slechts een woordspelletje; een atmosferische storing op een achteraf planeetje in een uithoek van de intergalactische vuilnisbelt vergelijken met een energie van 10^20 eV is een gotspe.
Vix Het raakt kant noch wal, maar dat wij het niet begrijpen wil niet zeggen dat er niets in zit.
Fax Laat Couvreur maar zien wat-ie kan, want wat hebben we zelf helemaal gepresteerd in die paar lichtjaren dat we rotzooi zamelen?
Tex Ik ben niet bang van de kosmische windmolen, wat het ook moge zijn, en niet eens van de krokodil, of van het wiel; ik ben bang van wat Couvreur van ons gaat maken.
Fax Maak meer van de kosmonaut. Is dat soms ook een kookboek?
Tex Ik bibber en ik ril.
Vix Het is een sexboek, want eten en sex gaan in dit Sranantongo en Papiamentse idioom voor ongeveer hetzelfde door. Let op: het huwelijk moet worden geconsumeerd.
Tex Lux is al opgevreten. Nu wij nog. Couvreur gaat van ons gezellige ruimteschip een godvergeten bordeel maken.
Fax Lijken wij op huwbare aardlingsen?
Vix Als je had opgelet dan had je gezien dat wij twee vaginale opties hebben bij de aardlingsen slechts één, en het is bekend welk een onheil ze met die ene vaginale optie hebben gesticht in de korte geschiedenis van het uitoefenen daarvan.
Tex De Zamelaars hebben een spiegel gezameld, als ik het woord goed heb onthouden, daarin kunnen wij ons, schijnt het, reflecteren.
Fax Komen we dan in de meerderheid?
Tex Het spiegelbeeld is vluchtig, voor je het weet tuimel je erin, verzuip je en ben je helemaal nergens meer.
Vix Je moet je er ook niet mee vereenzelvigen, anders ga je met je linkeroog in je rechterbroekzak kijken.
Tex Het verkeert links en rechts, bedoel je.
Fax Ne ella nedroow naag modreekrev naast.
Vix Er is een verhaal waarin een pratende spiegel voorkomt.
Tex Dan moet je weten wat je vragen moet, anders krijg je nog echt een antwoord.
Fax We worden toch niet menselijk?
Vix Lijken wij op mensen dan?
Fax Zo dik, en zo rond zijn ze niet.
Tex En wij trouwens ook niet! Die spiegel vertekent ons wel heel erg.
Fax Weet je zeker dat dat ding het doet?
Vix Wacht effe; hij staat bol naar voren. Ik geef er wel even een schop tegen.
Fax Nou zijn we lang en dun!
Tex Dit kan toch niet zijn?
Vix Misschien als we hem rechtop zetten, dat-ie vlak tegen de muur staat.
Fax Ja, jawel, dat bennen wij, toch?
Tex Het is niet echt een verbetering. Niet dik en rond, noch lang en dun, maar …
Vix Wanstaltig. We zijn menselijk geworden zonder op mensen te gaan lijken.
Fax Seh uns nur an … Twee benen opzij, eentje recht naar voren; armen als van gorilla's; rond kopjes met drie ogen erin; groen …
Tex Wat een verschutting.
Fax Zo kunnen we onze Couvreur niet onder ogen komen.
Vix Hij is al onderweg.
Tex Net als het vuilnis dat we hebben geoogst.
Fax Is er een kwalitatief verschil? Van alle miljarden mensen op de blauwe planeet hebben we hem. Zo'n nietsnut, zo'n kletsmeier; de allerlaatste aan wie we zouden hebben gedacht.
Vix Dat is het hem juist, van hem moeten we het tenslotte hebben.
Tex Ik had liever niks.
10e scène
allen op
Couvreur Het zij verre van mij de eer die mij te beurt valt van u in uw eigen schip te mogen begroeten op enigerlei wijze te miskennen.
Vix Met alle respect, meneer Couvreur, hoewel u geen krokodil bent, hebt u wel veel te zeggen; u hebt uzelf zogezegd naar binnen gepraat.
Couvreur U vreest wat er nog uit de buik van dit Paard van Troje tevoorschijn komt, maar de geschenken die ik met mij meebreng toon ik open en bloot.
Vix Ik vrees aardlingen zelfs wanneer zij met geschenken komen.
Couvreur Mijn lieve vriendin Lux breng ik mee, zwanger en klaar om te verlossen van haar tedere dracht.
Vix Wij kennen haar niet in die hoedanigheid.
Couvreur Ik zal jullie allemaal in haar hoedanigheid brengen.
Vix U bent te vrijgevig, edele heer.
Couvreur Voorts breng ik u het ontwerp van de kosmische windmolen, zodat ik uit uw verzameling van wat de mensen versmaadden voor ons allen een nieuwe toekomst zal scheppen.
Vix In onze beleving is dat vooralsnog grootspraak, gebaseerd op een ongefundeerde beeldspraak, en een volstrekt onbegrijpelijk embleem.
Couvreur Het denken in symbolen zal door de handarbeid in het bouwwerk worden verwerkelijkt.
Vix Wij staan dit toe omdat wij ten einde raad zijn, edele heer Couvreur, maar u denkt zeker dat wij achterlijk zijn.
Couvreur Ik stel me open op, anders ligt die gedachte te zeer voor de hand.
Vix U bent slechts weinig verwonderd, u als eerste mens die de kosmonauten levend tegemoet treedt.
Couvreur Niets menselijks is de kosmonauten vreemd, zelfs niet de geachte dat zij de enige kosmonauten zijn, en evenmin dat jullie de eerste kosmonauten zijn die ooit met de mensen en de dieren hebben verkeerd. Wat mij echter wel verwondert is de gigantische puinhoop die jullie van je schip hebben gemaakt. Moet je dat nou eens zien! Een vuilnisbelt ter grootte van een continent, bij elkaar gehouden door elastiekjes, plastic tasjes, roest, sinaasappelschillen en koffiedik. U weet dat dit onwettig is, neem ik aan, want u verbergt deze ellende achter de maan. De vraag is echter wat haal ik hieruit tevoorschijn om het prototype te bouwen zoals mij dat voor ogen staat.
Vix Prototype?
Couvreur Van de kosmische windmolen.
Bisseps De edele heer geeft slechts last, en ik vind het voor hem.
Mussels Wij hebben geen catalogus, het is per slot van rekening het Rijksmuseum niet, maar we hebben hier en daar wat gesorteerd.
Couvreur Een schroef, een vliegwiel, een elastiekje, een rondas, twee elektra kabeltjes en een gloeilamp.
Tex Bisseps, Mussels, jullie verroeren geen vin!
Fax Ik weiger dit langer aan te horen.
Vix U neemt ons in de maling, meneer Couvreur.
Lux Bisseps, Mussels, het zij hem gegeven.
Bisseps Wat zegt U?
Lux Ga het halen! De tijd dringt, want ik voel mijn kinderen zich bewegen in mijn buik.
Mussels Een en ander hangt met elkaar samen?
Lux Goeie vraag, beste Mussels; inderdaad wordt geboren wat in de geest werd verwekt.
Mussels Er is een Sranantongo dat gesproken wordt ten oosten van de moerasdelta waarin een woord bestaat dat dit bepaald in negatieve zin weergeeft.
Couvreur Kopfgeburt. Meestal op grond waarvan wordt besloten om tot niets te komen.
Mussels Het heeft een onaangename klank.
Lux Kom op, jongens, een schroef, een vliegwiel, een elastiekje, een rondas, twee elektra kabeltjes en een gloeilamp – wat het ook moge zijn.
Bisseps Is het zwaar? In dat geval moeten we de steekkarteurse pompwagen meenemen.
Couvreur Het past op de palm van je hand.
Mussels Hebben we daarvoor de halve wereld leeggehaald?
Bisseps Als we het maar hebben.
Tex U gaat er maar van uit dat deze spulletjes u ter beschikking staan, Couvreur! Komt u terughalen wat u hebt weggegooid, versmaad en afgedankt?
Couvreur Ik kom u tonen en laten zien wat u er nog allemaal mee kunt doen, zoals de arme mensjes in Afrika ons verwende westerlingen tonen en laten zien wat ze nog allemaal met lekke koelkasten en wrakke wasmachines kunnen klaarspelen en verrattekisten.
Tex Aardlingen vreten ons op. U bent een aardling. U vreet ons op.
Couvreur Er zijn verschillende soorten aardlingen.
Tex En de mensen zijn de ergste! In plaats van genoegen te nemen met wat ze voor de bek komt, scheppen ze er behagen in de hele planeet te consumeren. U bent een mens. Waarom zou u anders zijn?
Couvreur Ik ben geen haar beter dan de rest, en ik wil schathemelrijk worden met een patent op de kosmische windmolen, en daar zult u mee moeten leven, als u ook een kosmische windmolen wilt hebben.
Fax Eerlijk is-ie wel.
Vix Misschien moeten we het hem gunnen.
Lux Wij hebben hem niks te gunnen, hij is ons de baas. Bisseps en Mussels moeten hem brengen waar hij om vraagt. Hoe moeilijk kan het zijn?
Bisseps Is niet echt nodig, meneer, dat we de vuilnisbelt opgaan.
Vix Hoezo niet?
Bisseps Ik heb wel meer in mijn zak, genoeg om een radio mee te bouwen, of een broodrooster, daar ben ik nou eenmaal een Zamelaar voor, met uw toestemming.
Lux Het zij hem gegeven.
Tex Komt er toch een wiel aan te pas! Ik word misselijk.
Couvreur De kennismaking met het wiel is een existentiële ervaring die als het ware een wijding ten dode is.
Fax 10^20 eV, dat is om een rolberoerte van te krijgen.
Couvreur Het straalt links, het straalt rechts, wij hebben het voor het oprapen.
Vix Van het wiel naar het woord, dat heb ik nog net kunnen volgen, maar vandaar naar de windmolen in de kosmos is net een sprongetje te ver.
Couvreur Het wiel leidt tot de rotatiepers die het woord heeft verspreid over de hele wereld, en door het woord kom ik tot de kosmische windmolen.
Bisseps Hier heb u een schroef, een vliegwiel, een elastiekje, een rondas, twee elektra kabeltjes en een gloeilamp.
Couvreur 10^20 eV, wie vreest het niet? Het is veel, te veel, het fragiele materiaal zal bezwijken onder de last van het werk; de pep zal de accu's vullen tot barstens toe; het is waarlijk een goddelijke macht die over ons zal regeren. Vandaar, deze bescheiden constructie, waarmee wij slechts een fractie van de kracht zullen afvangen en wij geven er onze vrede en saamhorigheid voor terug, van de kosmonauten, en de aardling die de anderen even vooruit is gegaan.
Lux Schiet nou maar op, straks gaat u de molen nog met louter geleuter laten draaien.
Couvreur Dat is het idee, inderdaad. Maar zie! Dit is hem. De schroef steken we in de kosmos, zij slurpt gelijk de wateren van de wereld de kosmische straling op, die door het draaien dat zij in de schroef teweegbrengt de straling doet opstijgen langs de schroefdraad, die door de draaiing het vliegwiel in beweging zet, waarom ik het elastiekje wind aan de ene kant en aan de andere kant de rondas die doordat-ie veel groter is dan het vliegwiel veel meer weerstand maakt en de wrijving die dat teweegbrengt draagt zij over op de elektra kabeltjes + en – zodat we het gloeilampje kunnen laten branden. Ping! Tenslotte zetten we er een accu in plaats van een gloeilamp in, Voilá, we laden de accu vol met pep. De moeilijkheid zit hem hierin dat de wind de wieken van de molen laat draaien, en zo de schroefdraad in beweging brengt, en bij de kosmische windmolen is het andersom, maar wie daar op let is een kniesoor.
Tex Wat een kniesoor ook moge zijn, ik wil geen kniesoor zijn.
Fax Dit is pure science fiction.
Vix Te bedenken dat wij aan die straling constant bloot staan.
Lux Bisseps had het in zijn zak. Mussels, maar je zakken leeg! Dit is gewoon te simpel voor woorden.
Couvreur Vrienden, zijn wij het eens?
Tex Ik wil een tweeling van Couvreur.
Fax En ik!
Vix En ik!
Lux Let op! De mijne komt er al aan.
11e scène
allen
Tex Oh, wat zijn ze mooi!
Fax En lief, oneindig lief!
Vix Fortuna en Fortunatus!
Lux De troost van mijn oude dag.
Tex Tijd is het, en meer dan tijd, dat wij terugkeren van waar wij kwamen, want met wat wij meebrengen, zullen wij met gejuich worden ontvangen.
Fax Als we maar niet te laat komen.
Vix We zullen onze wereld opnieuw kunnen bevolken.
Tex Twee benen, twee ogen, maar groot en sterk, net als wij, oh, welk een gelukkig geslacht. Zei ik het niet: de kosmonaut moet worden overwonnen.
Lux Ik herinner me daar niets van. De vraag is: hoe garanderen wij hun veiligheid met dat monster dat we aan boord hebben.
Couvreur Monster? Daarnet was ik nog de fokstier.
Lux We hebben ooit een krokodil aan boord gehaald, meneer Couvreur, toen we nog dachten dat een grote bek ook welbespraakt betekende.
Couvreur In zekere zin is dat juist.
Lux Overdrachtelijk gesproken; om die les te leren zijn we onze Zamelaars kwijt geraakt.
Couvreur En om de krokodil op de terugweg te voederen worden hem Bisseps en Mussels toegeworpen.
Lux Ze dienen nu geen ander nut meer.
Couvreur Laat mij de krokodil terug op aarde brengen en in de Nijl werpen. Het is een onschuldig dier.
Lux Terug op aarde? Dat zal niet gaan.
Tex Het kan inderdaad raar lopen, meneer Couvreur, maar nu wil ik u opeens houden.
Lux Hij is van mij, ik heb hem gehaald.
Fax Hij is collectief bezit.
Vix Ik weet niet precies hoe het met de eigendomsrechten zit, maar in beginsel is hij van zijn eigen.
Lux Hoe het ook zij, hij keert niet terug op aarde.
Bisseps Neem mij niet kwalijk dat ik mijn eigen ermee bemoei, maar hij heeft ook nog een Russin.
Mussels Een Française uit Kaliningrad.
Vix Moeten we haar ook aan boord halen?
Tex Geen vrouwen! Een vrouw en een kip zijn de pest op een schip.
Bisseps Houdt de edele heer Couvreur het uit in de kosmos?
Lux Is hij ooit ergens anders geweest?
Mussels Wat zegt-ie er zelf van, dat hij ongevraagd tot collectief bezit is gepromoveerd?
Tex Ik wil niet meer leven zonder hem.
Fax Hij geeft mij het houvast, dat ik nooit heb gehad.
Vix Mijn innerlijk wordt bewogen door zijn aanwezigheid. Dat wil ik nooit meer missen.
Lux Bisseps, Mussels, willen jullie soms op aarde blijven, met hem?
Bisseps Wat denkt u, meneer, nu ik nog slechts deug tot voer voor de krokodil?
Lux Die opstandigheid heb je van Couvreur geleerd.
Mussels En u, meneer, wat hebt u van hem geleerd, behalve kinderen baren?
Tex Brutale honden! Jullie iets leren. Jullie vragen stellen. Aan ons. Wat hebben we aangehaald?
Fax Misschien hebben de Zamelaars enig recht van spreken. Zij zijn hier niet vrijwillig, zoals meneer Couvreur die al zijn rechten heeft verspeeld door ons aan de kosmische windmolen en schattige kindertjes te helpen. Hiervoor moet een oplossing worden gevonden.
Vix We promoveren Couvreur tot Bouwer, en de Zamelaars tot zijn Aannemers.
Lux Goed denkwerk! Ze zullen op onze lange terug reis nog van alles voor ons kunnen knutselen.
Tex Maar wat eet de krokodil?
Fax Moet de krokodil eten?
Couvreur Het is voor iedereen het beste als we hem terug naar aarde brengen en in de Nijl gooien.
Vix Hij, en Couvreur, zijn het zeer, zeer weinige dat we hebben. Dus we houden ze.
Couvreur Luister vrienden, natuurlijk blijf ik bij jullie. Ik ben een Trekkie. Dit is mijn kans om voor Mr Spock te spelen. Wie wil dat nou niet? Daartoe heb ik het puntje bovenop mijn rechteroor voor op alle andere mensen, nee, ik heb de schijn niet eens tegen.
Bisseps Edele heer Couvreur, dat meent u niet!
Mussels Denk aan uw Russin.
Couvreur Amigos, dit is geen tijd om een partij sentimenteel te doen over een vrouw. Er is een hele wereld te winnen. Ik moet nog drie kosmonautes dekken, daar heb ik tijd voor nodig, want ik ben ook de jongste niet meer. Ik wil bij mijn kinderen zijn, ondanks berichten van het tegendeel: Fortuna en Fortunatus, en de komende tweelingen, allemaal. Ik laat een bekentenis na met het ontwerp van de kosmische windmolen, en ik heb mijn goede daad gedaan.
Bisseps Wij zouden veel liever op aarde blijven.
Mussels De buitenlucht heeft ons goed gedaan.
Bisseps U moet er wat op verzinnen, edele heer.
Mussels U kunt een kosmische windmolen bouwen, dan kunt u ook uzelf verlossen.
Lux Schei uit met dat gejank! Jullie bouwen de kosmische windmolen, de rest dumpen we en we maken de pleiterik.
Couvreur Amigos, wees getroost, ik ben steeds bij jullie.
Tex Ik ben heel blij dat u er zo over denkt, meneer Couvreur, want wij zijn in liefde tot u gekomen.
Couvreur Jullie zien het, amigos: de liefde beweegt het universum.
Bisseps Ik wou dat het universum de kelere kreeg.
Couvreur Een vrome wens, die misschien eerder dan je lief is in vervulling gaat.
Mussels U moet alles op alles zetten om hier weg te komen.
Couvreur En jullie hier achterlaten? Nooit van mijn leven.
Mussels Denkt u toch niet aan ons.
Bisseps Voer ons maar aan de krokodil.
Mussels Als u maar weg kunt komen.
Couvreur Rustig-an, amigos, laten we de kosmische windmolen gaan bouwen, dan zijn we in minder dan geen tijd onze ellende vergeten.
Bisseps Daarmee is onze ellende begonnen.
12e scène
Tex. Fax, Vix, Lux
Tex Kijk ze nou eens gaan, onze stoere Bouwers.
Fax Mooi, mooi zijn ze, en groot en sterk zijn ze.
Vix Kunst, ze hebben een steekkarteurse pompwagen waarvoor geen last te zwaar is.
Tex Ze zullen hem toch niets doen, Bisseps en Mussels, nu hij ze hier heeft gehouden.
Fax Ze doen wat hij zegt.
Vix Hoe wil hij hier dan vandaan? Daar gaan wij over.
Fax Heeft hij jou al bezwangerd?
Fax Nog even wat op krachten komen, zegt-ie, hij wil goed werk leveren, en er niet in blijven.
Vix Ik was nog niet aan de beurt, zei hij.
Lux Zijn Russin leeft in zijn gedachten. Gedachten die wij niet kennen, want de aardlingen zeggen wat anders dan dat ze denken.
Tex We moeten hem goed in de gaten houden.
Fax Als we hem maar niet kwijtraken.
Vix Volgens mij wil hij nog iets van ons, dat wij hem niet vrijwillig zullen geven als hij erom vraagt.
Tex Als ik hem was, wat zou ik dan willen?
Fax Zo moet je nooit redeneren, want dan denk je dat hij wil wat jij wil.
Tex Wat wil ik dan?
Fax Een eigen tweeling om een nieuwe wereld te bevolken.
Lux Een wereld waarin hij door middel van zijn kinderen heerst over ons.
Vix Nee, nee, hij wil groot zijn op aarde; hij wil de kosmische windmolen.
Tex Die toch al van hem is, maar hier bij ons heeft hij er niets aan. Op slechts één punt is hij afhankelijk van ons; hij kan niet zelf terugkeren op aarde, dus hij zal ons moeten inschakelen als hij dat werkelijk wil.
Tex Hij wil het. Wie de blauwe planeet eenmaal heeft gezien wil altijd naar haar terug. Zij, zij is de moeder.
Fax Zijn we hier daarom al een paar duizend jaar?
Vix Als de aarde opkomt boven de maan, dan zit ik daar inderdaad altijd wel even naar te kijken.
Lux Het wordt hoog tijd dat we vertrekken.
13e scène
allen
Couvreur Kijk, amigos, we hebben een pracht van een schroefdraad overgenomen van een stoomgemaal; het vliegwiel draait als een lier, omdat het uit een papier fabriek komt; we hebben een robuuste rondas uit een atoomonderzeeër gesloopt; we hebben elektrokabels uit Novosibirsk, en 50 accu's afkomstig uit een afgedankte kerncentrale achter elkaar geschakeld, maar met enkel een elastiekje red ik het niet! Voor de overdracht van de kracht heb ik een schakelketting nodig, en ik heb de hele godvergeten vuilnisbelt overhoop gehaald, maar ik heb er geeneen gevonden. Zo kan ik geen kosmische windmolen bouwen al is het nog zo.
Lux Weten jullie waar hij het over heeft?
Bisseps Een in de openingen van de geschakelde lijnpijp grijpend tandwiel zou al enorm helpen.
Mussels Daar hebben we er wel een paar van liggen.
Bisseps Maar de geschakelde lijnpijp, nee, keine Ahnung.
Mussels Er staat me vagelijk bij dat ik er weleens een heb gezien, maar waar?
Tex Het gaat mis! Ik was er al bang voor.
Fax Het is weer zo ver. We hebben nog steeds niks.
Vix Hij neemt ons in de maling! Vertel op, wat zit hier achter?
Couvreur A-selectief zamelen, zonder enig plan, zonder een ideologie en zonder overleg, omdat jullie alles en iedereen wantrouwen en zodoende tot niets komen. Dit is een mislukte pudding. Ik heb een ketting nodig. Een ketting!
Lux Laat Bisseps en Mussels er een halen.
Tex Dan zijn we ze kwijt.
Fax Die wilen niks liever dan naar de aarde gaan, en dan gaan ze in rook op.
Couvreur Dat is inderdaad geen optie.
Bisseps Wij hebben trouwens geen idee wat we zoeken.
Mussels Halen we alleen maar meer rotzooi op waar we niks aan hebben.
Lux Meneer Couvreur, tekent u een ketting, dan weten zij wat ze zoeken.
Tex Zelfde probleem! Gebruik je verstand.
Lux Ik kan toch niet weer met ze meegaan in die stinkende kliko!
Couvreur Ze zijn ongeschikt voor deze missie. Ze zijn gewoon te stom.
Bisseps Edele heer Couvreur, deze woorden doen mij verdriet.
Mussels Hoe kunt u zoiets zeggen?
Couvreur Bovendien zijn ze er niet op gebouwd. Een ketting weegt minstens een paar ton.
Bisseps Met de steekkarteurse pompwagen komen we een heel eind.
Lux Wat zegt u, meneer Couvreur, staat u voor ze in?
Couvreur Laat me niet lachen! Ze hebben geen zin in dit werk. Als ik ze niet achter hun vodden aan zit voeren ze geen moer uit.
Lux Ik ben blij te horen dat u onze werkwijze zo goed hebt overgenomen.
Bisseps Ik zei het al: ik word nog liever aan de krokodil gevoerd.
Lux Dat kan geregeld worden!
Couvreur Rustig, we hebben ze nodig.
Tex Maar wat doen we nou?
Fax We zijn nog geen stap vooruit gekomen.
Vix Drie benen, maar geen voorwaartse locomotie; wat zijn we toch een armzalig stelletje.
Couvreur Het is van ondergeschikt belang. Een ketting, ik ga er een halen, zij sjouwen hem en ik let er wel op dat ze niks uitvreten. Voor ik even op en neer wip wil ik Tex, Fax en Vix even apart nemen, want ik voel een Herculische kracht in mijn lendenen, nu alles zo goed is geregeld.
Lux Ze zijn heel sterk, Bisseps en Mussels, ze zullen u een pak slaag geven.
Couvreur Hier misschien, op aarde heerst een heel andere zwaartekracht, en bovendien, het zijn domme krachten, ze hebben geen idee van hun eigen mogelijkheden.
Lux Ik hoop dat ze die niet ontdekken.
Couvreur Is nog niet gebeurd in tienduizend jaar tijd, dus het zal we loslopen.
Tex Meneer Couvreur, ik reik u mijn hand.
Fax Ik wacht op u.
Vix U weet waar u mij kunt vinden.
14e scène
Couvreur, Bisseps, Mussels
Couvreur Mijn broer zei: 'Als ik later kinderen krijg, word ik ruimtevader.'
Bisseps Wij willen niet met u mee, edele heer.
Couvreur Heel goed, die houding wil ik zien.
Mussels U bent best een beetje boel net als de kosmonauten geworden.
Couvreur Die het nu te druk hebben met hun nageslacht om op ons te letten.
Bisseps U snijdt zelf dat elastiek iedere keer door.
Couvreur Moet ik jullie nu echt voor domoren verslijten?
Mussels Hier zijn we nog een mooi zooitje sterker dan u, wij gaan u eens goed in elkaar slaan.
Bisseps Voor die rotopmerkingen de hele tijd, en de sabotage van alles wat we bouwen.
Couvreur Ik noem jullie niet voor niets amigos, amigos, want ik ben zelf net zo goed een Zamelaar, en drie keer raden wat ik zamel.
Bisseps Ik ben weliswaar oliedom, maar u zamelt kettingen, als ik niet helemaal achterlijk ben.
Mussels En u wilt er een aan de kosmonauten slijten in ruil voor het een of ander.
Couvreur Amigos, zijn we het eens? We hebben één kans, en de tijd dringt.
Bisseps Niks d'r van. Heen en weer reizen om een fietsketting te halen, wat schieten wij daarmee op?
Mussels Ga maar zelf doen en saboteer de boel niet meer, anders komen we hier helemaal niet meer vandaan.
Couvreur Ik ga niet zonder jullie, en jullie blijven bij mij als we eenmaal terug zijn op aarde.
Bisseps Ho, wacht eens eventjes …
Mussels Nee, niks wachten!
Bisseps Het is een list.
Mussels Het is een doortrapte list.
Bisseps Edele heer, u wilt ons op het slechte pad brengen?
Mussels Moeten wij de kosmonauten een vuile streek leveren?
Couvreur Jullie hebben de kosmonauten trouw gediend; als ze de kosmische windmolen hebben is jullie werk gedaan.
Bisseps Ik heb plezier in het zamelen.
Mussels Ik beaam dat: ik heb plezier in het zamelen.
Couvreur Op aarde beginnen jullie een onderneming in lompen en oude metalen. De kosmonauten hebben die rotzooi niet meer nodig, en jullie doen op aarde nuttig werk.
Bisseps Edele heer, u belazert de kluit, en straks belazert u ons.
Couvreur Hoe doe ik dat? Door jullie te verlossen uit het diensthuis? Door jullie te redden van de krokodil? Door jullie een vette job aan te bieden? Door jullie amigos te noemen? Hebben de kosmonauten soms de vleespotten van Egypte?
Mussels Tja, daar heb ik zo gauw niet van terug.
Bisseps Maar, u wilt iets hebben van de fietsketting?
Couvreur Een kleinigheid, zoals mijn medemenselijkheid, om maar iets te noemen.
Bisseps Wat zeg jij?
Mussels Ik zeg: dit is nieuw voor me.
Bisseps De edele heer Couvreur is niet achterlijk.
Mussels Ik zei het nog: je weet niet wat die aardlingen denken.
Couvreur En nou opschieten! Dit is een ondeelbaar moment in de eeuwigheid, en het tij verloopt.
Bisseps Hoe het ook zij, we zullen toch die ketting moeten halen.
Mussels Met de steekkarteurse pompwagen.
Bisseps De kosmische windmolen kunnen we dan zelf wel afbouwen.
Mussels Nou, vooruit dan maar.
Couvreur Jullie werkhouding is zuiver aards, amigos.
15e scène
Tex, Fax, Vix, Lux
Tex Waar zijn ze?
Fax Wie wat welke wat voor?
Vix Stil eens effe, de kleintjes liggen net te pitten.
Tex Waar zijn Couvreur, Bisseps en Mussels?
Lux Ze zijn een fietsketting halen, ze zijn zo terug.
Fax Fietsketting? Waar halen, fietsketting? Waarvoor?
Lux Couvreur zamelt ze, zegt-ie, vandaar dat wij er geeneen hebben.
Tex Dan is hij er een gaan halen bij zijn eigen thuis.
Lux Daar liggen ze.
Tex Lux! We zijn erin getuind!
Lux Wat nou, erin getuind?
Fax Hij komt niet terug.
Lux Natuurlijk komt hij terug. Hij heeft het zelf gezegd.
Fax Jij, die hem hebt gehaald, die hem beter kent dan wij bij elkaar, hoe kun je zo stom zijn!
Lux Bisseps en Mussels zijn bij hem, hij is verantwoordelijk voor ze.
Fax En hoe denk je dat hij die verantwoordelijkheid opneemt?
Lux Door ze veilig terug te brengen.
Fax Hij heeft ze teruggebracht naar waar ze liever willen zijn.
Lux Dat is toch niet waar zeker?
Tex Hadden ze niet al terug moeten zijn?
Vix Couvreur beweerde dat die fietskettingen een paar ton per stuk wegen.
Tex We hebben honderden tonnen tegelijk aan boord gebracht.
Vix De kleintjes slapen, niet zo schreeuwen!
Tex Oké oké, maar hij zal de kosmische windmolen toch af willen bouwen?
Vix Hij heeft hier acht kinderen, die zal hij toch niet in de steek alten?
Fax Het is een aardling; hoe die zijn zullen we nu leren.
Lux Inkomend bericht van de Zamelaars.
Fax Waar zijn ze, ik zie ze niet.
Lux Het is een sms. Luister: 'Ketting afbouw kosmische windmolen veilig gesteld. Kapotte schakel hersteld. Zal ter hand worden gesteld te CERN, Genève, Zwitserland. Neem de krokodil mee.'
Tex Dat is alles?
Fax Cryptisch. Veilig gesteld. Kapotte schakel. Gesteld. Hersteld. Gesteld. Slechte rijmen.
Vix CERN?
Lux Een ondergrondse hazewindhondenbaan met één bocht.
Fax Ze hebben er een onbestaanbaar deeltje gevonden dat sneller gaat dan het licht.
Vix Wat hadden ze gedronken?
Fax Daar hadden wij er ook eentje van kunnen vinden.
Vix Maar wij vonden Couvreur.
Lux Een geluk bij een ongeluk.
Tex Ik ga daar niet naartoe, naar CERN!
Fax Hij kidnapt ons allemaal; en de kosmische windmolen, en zijn kinderen, en ons, om ons in een circus te laten optreden.
Vix We gaan niet. Hij voert iets in zijn schild, ach, de bodem valt weg onder mijne voeten.
Lux CERN. Dat is neutraal terrein tussen de aarde en de kosmos. Goed gekozen. Het is geen grond noch een hemel, het is het vagevuur.
Tex Je hebt hem te goed leren kennen.
Lux Als vrouw, misschien, maar nu verman ik mij en ik ga naar hem toe.
Vix En de krokodil?
Lux Daar moeten we toch van af.
16e scène
Lux, Couvreur, Bisseps, Mussels, krokodil
Lux En, hebt u de ketting?
Couvreur Hier is de ketting.
Lux Wat doe ik ermee?
Couvreur Over het vliegwiel langs de rondas.
Lux Ik ben niet achterlijk.
Couvreur Hoe is het met de kinderen.
Lux Ze zijn listig.
Couvreur Ze zijn creatief.
Lux U bent een leugenaar, meneer Couvreur.
Couvreur Ik wil bij mijn Russin zijn.
Lux U, als één van zovele miljarden, zouden ze u missen?
Couvreur Ik de anderen wel.
Lux Het is druk aan boord, maar zonder u is het leeg.
Couvreur Ik ben dankbaar, en gevleid, maar ik ben een kind van moeder aarde.
Lux Stabiele materie is de uitzondering in de kosmos.
Couvreur Alles is tijdelijk.
Lux De kosmische windmolen zal uw wereld redden.
Couvreur Het is een fictie.
Lux Voor ons niet.
Couvreur We hebben het wiel, maar kunnen er niets mee.
Lux Het wiel is het antwoord op alles.
Couvreur Ik ben niets en niemand, ik kan mijn eigen wereld niet redden, maar ik heb die van jullie gered.
Lux We zullen zien.
Couvreur Door de kosmische windmolen kom ik aan boord, door de kosmische windmolen knijp ik er tussenuit.
Lux Ik ben heel erg boos op u, meneer Couvreur, maar nu ik u zie ben ik alweer verkocht. Leugenaar. Wat hebt u met ons gedaan? Eenzame, berooide kosmonauten in het wilde weg op zoek naar wisten wij veel wat, op een berg afval zoals zovele stervelingen op uw planeet gelijk, en een mens en een aardling was het allerlaatste waaraan we ooit dachten. U paarde de geestelijke aan de lichamelijke vereniging en gaf ons de toekomst met de krachtmachine en een talrijk nageslacht. Mogen wij u niet als ons erfgoed beschouwen? Op aarde bent u immers niets. Wat is die vrijheid van u als particulier bezit vergeleken bij onze collectieve en innige wens u met ons mee te voeren naar de sterren? U hebt ons volledig ingepakt door ons te laten geloven dat u één van ons bent, op uw weg door de wereldruimte. U hebt ons vertrouwen geschonden op het moment dat u het begon te verwerven. Ik hou van u, meneer Couvreur, ik hou van u met heel mijn hart en heel mijn ziel. Liefde en ziel, ziel en liefde zijn gelijkelijk het geschenk van het vertrouwen, en het vertrouwen hebt u geschonden. En u verweert zich tegen deze verwijten? Schaamt u zich niet?
Couvreur Lux, je bent meer van deze wereld dan je weet. Ik hoef mijn recht op zelfbeschikking niet te verdedigen. De uitwisseling geschiedde steeds op vrijwillige basis, de basis die jullie, kosmonauten, eenzijdig hebben opgezegd door mij zonder mij te horen tot jullie bezit te verklaren. Jouw liefde maakt de geliefde nog niet tot je bezit. En wat betreft de vrijheid, die gaat niet alleen mij aan, maar ook de Zamelaars en de krokodil; drie particulieren die helemaal niets is gevraagd.
Lux En onze tweelingen, is hen iets gevraagd?
Couvreur Heb je een fotootje van ze.
Lux Even niet bij de hand.
Couvreur Kinderen vinden alles gewoon.
Lux Dat hun vader liever een aardworm is dan een hemelbestormer?
Couvreur Wat ze weten, weten ze van jullie.
Lux U neemt geen verantwoordelijkheid.
Couvreur Niet voor jullie.
Lux Wel voor Zamelaars, en een krokodil.
Couvreur Zeg niet dat ik nergens voor deug.
Lux Wat zeggen ze zelf?
Bisseps We moeten de rotzooi die we hebben getrapt nog opruimen.
Mussels We hebben aardse eigendommen geplunderd en bezit van de Stadsreiniging ontvreemd.
Bisseps Daarvoor nemen wij verantwoordelijkheid.
Mussels We zijn bovendien nooit kosmonauten geweest.
Lux We kunnen wel zonder jullie.
Bisseps Dat is fijn om te horen.
Lux Wat hebben jullie daar op je rug?
Bisseps Op mijn rug? Oh, dat is mijn Rus.
Mussels Onze Russen, ziet u, meneer, van de leger dump.
Lux Russen en een Russin, daar doen jullie het voor. Hier, de krokodil.